Samenvatting

Degelijke mid-range SATA SSD’s, interessant voor de typische consumententaken: snelle bootups, games laden en dergelijke. Moet het echter primair van een gunstige prijsstelling hebben en op moment van schrijven is de Sandisk Ultra 3D serie duurder dan o.a. de Crucial MX500 en Samsung 860 EVO drives; een meerprijs die hij niet weet te verantwoorden. SSD prijzen varieren echter sterk, dus mochten deze op moment van jouw aanschaf scherp geprijsd zijn prima opties. 7/10.

Sandisk Ultra 3D SSD review

(3D NAND, 500GB SATA + 1TB SATA)

Welkom bij de review van de WD Blue SSD’s, maar dan in een zwart met rode verpakking. Klinkt lullig, maar daar komt het ongeveer op neer. Western Digital Corporation heeft Sandisk inmiddels enige tijd geleden overgenomen maar houdt de Sandisk naam nog eventjes aan en voert grotendeels vergelijkbare SSD’s onder beide vlaggen. Niet heel vreemd gezien de naam Sandisk na al die jaren ongetwijfeld een gevestigde club volgers zal hebben.

Heb je onze review over de WD Blue 3D NAND SSD’s echter al gezien dan kan je prima naar de conclusie springen voor een korte refresh, want hoewel we gaandeweg wat kleine verschillen in de benchmarks zullen zien verandert er niets aan de conclusie. Ook hebben we het genoegen van de Sandisk de 1TB versie te testen, naast de 500GB variant. Prijskaartjes ca 239 en 129 euro respectievelijk.

Uitpakken, bouw en features

Eenvoudige doosjes, boekje, papiertje met de link naar de Sandisk software.

Verder zijn het 2.5” SSD’s zoals velen. Een plastic behuizing voorzien van wat stickers, al vinden we de keuze voor zwart met een rood detail niet verkeerd; praktischer voor menig computer met venster dan de wit/blauwe WDC combinatie. Het mis echter wat van de charme van de mat zwarte Samsungs die we toch wat aantrekkelijker vinden als je voor looks gaat. Dit kan er echter mee door.

Specs

De specificaties die Sandisk opgeeft:

Geen verrassingen, gelijk aan de WD Blue specs. Ook hier zien we een aangename 5 jaar garantie (Wat ook wel moet gezien o.a. Crucial en Samsung ook 5 jaar bieden), en de 200TBW endurance rating zal ook niet snel een issue zijn. We wijzen erop dat deze SSD’s oorspronkelijk een garantieperiode van 3 jaar hadden wat inmiddels door Sandisk is verhoogd, het kan dus zijn dat je hier en daar referenties ziet aan de (verouderde) 3 jaar garantieperiode.

Over hardwarematige encryptie wordt geen woord gerept in de specs of de productpagina, en nemen we aan als afwezig.

Testmethode

In navolging van de Spectre en Meltdown discussies hebben we besloten alle aanwezige (recente) SSD’s opnieuw te testen, een totaal van 13 SATA en 11 NVMe SSD’s. De verschillen met eerdere tests waren beperkt, veelal niet significant en in sommige gevallen geheel afwezig, maar we willen wel nauwkeurig te werk gaan en kunnen dus niet langer vergelijken met bijvoorbeeld oudere SSD’s.

Omdat brute lees- en schrijfprestaties ook zeker niet onbelangrijk zijn, bijvoorbeeld bij het overzetten van grote hoeveelheden data naar een SSD (bijvoorbeeld bij gebruik als externe SSD) kijken we naar de bekende AS SSD en ATTO benchmarks waar je eenvoudig en snel mooie getallen tevoorschijn kan toveren wat betreft maximale snelheden. Daarbij sluiten we ook uit dat de SSD vals kan spelen met comprimeerbare data, iets wat vooral in het verdere verleden een rol speelde.

Het probleem met SSD’s is het in kaart brengen van gemeten verschillen in een praktische toepassing. Één van de eerste argument in het voordeel van SSD’s was het feit dat computers vele malen sneller opstarten met een SSD dan met een traditionele harde schijf, echter weet praktisch elke moderne SSD een systeem wel vlot te starten en is dat weinig graadmeter meer voor prestaties (wederom, in het verdere verleden een ander verhaal). Onderlinge verschillen bij dergelijk eenvoudig gebruik zijn in een directe vergelijking nog wel grofweg van elkaar te onderscheiden als we van budget SSD’s naar high-end SSD’s gaan, en van high-end SATA naar de nieuwe PCI-Express / NVMe SSDs, maar je moet wel van goede huizen komen als je aan de hand van opstart- of response snelheid echt geld durft te zetten op wat voor een klasse SSD er in een systeem zit waar je achter zit.

Toch moeten we vergelijken, dus gaan we kijken naar de schijven in een aantal scenario’s die daadwerkelijk gebruik van een schijf simuleren. AS SSD kent een drietal ‘real world’ (bewust tussen aanhalingstekens) benchmarks die we meenemen, en ook PC Mark 8 die een totaalplaatje schetst van het systeem met de bewuste SSD dient deze praktische doelstelling. De PC Mark 8 benchmark is vergeleken met de anderen intensief en loopt in feite een hele reeks kleinere benchmarks door waardoor we structurele verschillen zien in plaats van enkel mooie cijfers.

Vanwege de giga hoeveelheid tijd die daarvoor nodig is hebben we de Iometer benchmarks momenteel nog niet voor alle schijven opnieuw uitgevoerd, deze resultaten zullen zsm weer hun return maken in onze SSD reviews.

Prestaties

Resultaten:

Voor de goede orde, deze grafieken bevatten zowel SATA als NVMe SSD’s. Het is dus niet de bedoeling dat dit soort SATA schijven bovenin de grafiek belanden, dat is technisch niet mogelijk. Wel willen we dat ze het relatief zo goed mogelijk doen tov de andere SATA modellen.

We zien de Sandisks net als de WD’s een beetje op een neer gaan in de verschillende grafieken. De piek lees- en schrijfsnelheden zitten tegen de top van SATA, iets wat de eerdere WD Blue SSD’s niet deden. In 4K- en sequentiele schrijfacties zien we ze weer wat terugvallen ten opzichte van de 860 EVO en MX500. Opvallend is dat de positieve uitschieter van de WD Blue boven de gemiddeld genomen sterkste SATA modellen in de 4K leesbenchmark hier niet naar voren komt. De verschillen zijn klein en de aard van de kortere SSD benchmarks laat het prima toe dat er wat sterkere variatie is zelfs binnen meerdere tests van dezelfde schijven, maar we zien de WD variant van technisch dezelfde schijf gemiddeld net wat beter scoren. We neigen naar de gedachte dat de WD varianten de betere chips bevatten, maar de verschillen zijn te klein voor hard oordeel.

We zien de AS SSD en PC Mark score echter als de eenvoudigste manier om de positie van deze SSD’s uit te leggen: marge op echte budget drives zoals de UV500, maar gemiddeld genomen net achter de SATA koplopers: de 860 EVO en de MX500.

Waar het dan op neer komt is prijs:

En dat is op moment dat we deze grafiek maken dus een probleem. De Sandisks zijn net als hun WD broertjes duurder dan de MX500 en 860 EVO’s, en dat alleen al is reden dat wij deze drives -vandaag- niet zouden kopen. Prijzen van storage producten wisselen echter sterk van dag tot dag, dus als ze morgen juist goedkoper zijn dan zijn het weer prima SSD’s om te overwegen.

Conclusie

Net als de WD Blue’s kunnen we de Sandisk 3D Ultra SSD’s prima middenklasser noemen. Ze scoren beter dan echte ‘elke euro telt’ budget drives zoals de Kingston UV500 die zodra het iets zwaarder wordt echt inkakken, maar moeten tegelijk hun meerdere erkennen in het eindklassement in de Samsung 860 EVO en de Crucial MX500 die eveneens 3D NAND gebaseerd zijn, maar dankzij andere controllers of een betere cache layout gemiddeld genomen hoger scoren. Niet dat je onderlinge verschillen gaat ervaren, maar toch betere resultaten. Ook is het relevant te melden dat de betere prestaties van een hogere capaciteit variant, zoals bijvoorbeeld bij de 970 EVO 1TB vs de 970 EVO 500GB hier niet aan de orde is; de aard van dit beestje zorgt dat dat geen significant verschil maakt. We zien de WD Blue gemiddeld nipt de voorsprong pakken, maar de verschillen zijn te klein om echt bij stil te staan.

Het voornaamste probleem voor deze drive is hetzelfde als bij de WD Blue: er is op gebied van SSD’s niet zo gek veel is om je mee te onderscheiden. Sure, de TBW rating is iets hoger dan die van Crucial, maar lager dan die van Samsung, maar ook daar is de realiteit dat je daar als consument feitelijk geen boodschap aan hebt. Alleen de 5 jaar garantie telt, maar dat bieden alle drie de opslag grootmachten inmiddels. Wel moeten we stellen dat hardwarematige encryptie hier ontbreekt, dus als je dat zoekt kijk je verder. We kunnen uitstraling nog noemen, want een zwart-met-rood combi zal menig game systeem beter staan dan het blauw van o.a. Crucial en de WD drive, maar als de neutrale zwarte uitstraling telt dan zien we ook daar in Samsung pittige concurrentie.

Dan hangt het voor de typische consument waar dit soort schijven uiteindelijk voor zijn, zoals we bij menig SSD (tot vermoeienis aan toe moeten) stellen, af van een paar luttele euro’s meer of minder. Daar kunnen we slechts voorzichtig oordelen, want de prijzen wisselen van dag tot dag, met als gevolg dat de SSD die wij zelf zouden kopen van dag tot dag kan wisselen. Op moment van schrijven (12/5) zien we dat de Sandisk Ultra 3D 1TB op de euro concurreert met de WD Blue, Crucial MX 500 en de Samsung 860 EVO alternatieven. Dan vragen wij ons denk ik terecht af: waarom zou je dan deze pakken? Daar hebben we geen antwoord op. De 500GB variant van de 860 EVO en MX500 zijn zelfs wat goedkoper dan deze Ultra 3D, dus ook daar zoeken we een argument en vinden we er geen.

Het is spijtig wanneer een objectief prima middenklasse SSD van de één of de andere dag geen interessante koop is puur op basis van een paar luttele euro’s, maar dat is wel de realiteit voor deze Sandisk drives. Voor de consument raden we aan op moment van aankoop goed naar de prijzen te kijken, want een leuke deal op deze Sandisk Ultra 3D of de WD Blue tegenhanger kan zeker interessant zijn. Hoe het groot zakelijk zit weten we niet, wellicht kan Sandisk op dat vlak scherpere prijzen neerzetten wat deze drives voor o.a. system integrators interessant maakt, maar dan zal de prijs wel de primaire drijfveer moeten zijn.

Hoe dan ook: het zijn geen slechte drives, en ze zijn beter dan echte budget drives, maar aanraden zouden wij enkel doen op de dagen dat Sandisk zorgt dat ze prijstechnisch gunstiger zijn dan de objectief gemiddeld wat sterkere Crucial MX500 en Samsung 860 EVO concurrenten.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie: