Samenvatting

Met de Huntsman Elite brengt Razer niet alleen een nieuw topmodel uit, maar ook een geheel nieuwe switch. Licht, snel, optisch en daarmee in elk geval in theorie erg duurzaam, maar dan wel voorzien van een fijne, lichte mechanische click. Het is echter de toevoeging van de stabilizers die ons als Cherry fanaat echt opvalt, want als gevolg heeft Razer nu niet een iets minder, maar juist een iets strakkere switch in handen. Eén argument uit de zeilen van de Cherry fanaten verwijderd. Bij het persevenement was de eerste indruk van dit bord en de switches al erg positief, en nu enkele weken later zijn we daar volledig van overtuigd. Opvallend: ook voor FPS games, wat Razer een sterke positie geeft voor mensen op zoek naar clicky all-round gaming switches.

De Huntsman Elite zelf is gewoon keurig, voorzien van handige media keys en wheel die tevens voor andere functies kunnen worden ingezet. Bouw- en afwerking zijn eveneens goed, en hoewel de verplichte registratie een doorn in ons oog blijft is de software ervaring zelf gewoon uitstekend. De polssteun valt op als zacht, maar het zal de RGB feature die ook doorloopt in de polssteun zijn die de moderne RGB fanaat zal moeten overtuigen meer te betalen voor het Razer topmodel dan voor de concurrentie. Prachtige switch, heerlijk bord, maar de meerprijs blijft toch altijd wel een puntje voor de niet Razer fanaat. Dat gezegd hebbende, ik ben hier oprecht heel erg tevreden mee: 9/10.

Razer Huntsman Elite review

Razer, het merk waarvan we als buitenstaander objectief durven te stellen dat ze als geen ander de emoties bij pc liefhebbers los weten te weken. Love it or hate it, het is een feit dat ze vooraan hebben gestaan bij een aantal grote ontwikkelingen op gebied van gaming gear; de originele Boomslang en Deathadder zetten de wereld van game muizen op zijn kop, en hoewel mechanische gaming toetsenborden nu niets minder dan de standaard zijn is het goed te onthouden dat het Razer was die in 2010 als eerste met een mechanisch toetsenbord specifiek voor gaming aan kwam zetten: de Blackwidow.

En vandaag introduceren ze weer iets nieuws, de nieuwe Huntsman Elite en Huntsman toetsenborden, voorzien van gloedje nieuwe “Opto-Mechanical” switches waarvan Razer zegt dat ze nog beter zijn, nog sneller zijn, en waar wij de afgelopen paar weken op ons gemak hebben kunnen gamen en typen. Prijskaartje? 209 euro voor de Huntsman Elite, 159 euro voor de uitgeklede Huntsman, details bespreken we gaandeweg.

Geschiedenis

“Tech Opa vertelt…”, skip gerust als je vooral van het product zelf wilt weten.

Voor we het product in duiken willen we toch nog even terug in de tijd, ofwel een klein stukje geschiedenis. In den beginne schiep Min-Liang Tan de BlackWidow, voorzien van de oude vertrouwde Cherry MX switches (MX Blue overigens, daar komen we zo op terug) , en hij zag dat het goed was.

Ahem. Of zoiets. Of in elk geval voor een aantal jaar, tot Razer een jaar of vier terug tot de verbazing van een aantal switch fanaten bleek af te stappen van Cherry. Razer, objectief gezien niet vies van een flinke portie marketing, kwam met hun eigen switch. Nu kunnen we eindeloos discussiëren over wat een ‘eigen’ switch maakt, maar dat Kaihua aan de basis stond was zelfs uit de opdruk op de switch op te maken, voordat alle switch branding plaatsmaakte voor ‘Razer’. Ik heb zelf nooit veel tegen die switches gehad, maar de realiteit is dat ze vooral werden ingezet als budget Cherry alternatief en dat geen van de argumenten in het voordeel boven Cherry echt stand hield.

Dat de hogere prijs en toenemende vraag van Cherry MX switches, inmiddels door elk gaming brand gewild, aan de basis stonden van menig Kailh keuze was echter een feit. Iets later zal de exclusieve deal tussen concurrent Corsair en Cherry wat betreft RGB verlichte MX switches ongetwijfeld een extra steuntje in de rug zijn geweest om de alternatieve paden te blijven bewandelen, al had Razer nog wat Cherry MX modellen in het assortiment. Naast Kailh switches maakte de Greetech switch zijn entree bij Razer, al was dat op dat moment voor de consument niet langer eenvoudig zichtbaar.

Razer claimt dat ze de productie van hun switches in eigen hand hebben, en net als dat Kailh een hogere levensduur claimt dan Cherry gooit Razer er nog een schepje bovenop, maar voor elke nuchtere Hollander bleef het ‘wij van wc eend’ niveau hoog. Zeker switch fanaten die het verschil vooral wisten te ervaren in de speling per switch waren not impressed, al blijf ik erbij dat het zelfs voor de typische fps gamer eigenlijk bar weinig uitmaakt. Desondanks volgde afgelopen jaar een kleine upgrade van de Razer switch met wat extra plastic rondom de Cherry MX stem voor meer stabiliteit.

Opto-mechanical

Cue 2018 en we zijn een paar ontwikkelingen verder. Zo hebben optical switches hun entree gemaakt, en onze eerste aanrakingen ermee waren ook veelbelovend (Wooting One, Aorus K9). In theorie kent optisch vele voordelen; minder slijtage, sneller en afhankelijk van de constructie analoge input en eenvoudige vervangbaarheid van elke switch (gezien de afwezigheid van analoog en vervangbare switches in dit bord een indicatie dat het een ander design is dan de Flaretechs in bijvoorbeeld de Wooting). Sneller en duurzamer zijn twee waardevolle termen voor gaming mechs, dus dat Razer daar wat mee wil doen is logisch.

Aan de andere kant stond Razer voor een uitdaging. Waar het gros van de markt voor Rode (liniaire) of Bruine (tactile) switches kiest, in Cherry MX kleurstellingen gesproken uiteraard, was het DNA van hun BlackWidow toetsenbord onlosmakelijk verbonden met de Cherry MX Blue switch die ze oorspronkelijk gebruikte, aangesterkt door het feit dat Razer pas in 2017 met hun eigen liniaire switch kwam. Van concurrenten horen ze dat ze relatief weinig blauwe clicky switches verkopen, maar Razer zegt dat hun klanten veel vaker voor het clickedy clack van de clicky switch kiezen dan niet. Optische switches clicken niet zomaar, dus daarvoor is nog een stukje mechaniek nodig. Cue Razer’s Opto-Mechanical dus, inkoppertje? Optisch, en dan een stukje mechaniek voor de click.

Net zo stug als Cherry MX liefhebbers zijn wat betreft ‘hun’ switch en dat die het beste zijn etcetera etcetera zal niemand bij Razer iets anders zeggen dan dat hun eigen mech switches beter zijn. Waar niemand ooit moeite mee heeft om toe te geven is dat alles altijd beter kan, en het feit dat ze zeggen dat de stabiliteit van eerdere switches beter kan is dan genoeg-zeggend. Het resultaat is dan ook aardig opvallend met een flinke constructie om het bekende Cherry MX kruisje, je wilt tenslotte wel die mega markt van los verkrijgbare keycaps binnen je bereik houden, met flinke vluegels, een metalen stabilizer, en als dat nog niet genoeg was: een paarse kleurstelling.

Hey Ho Hamburg!

Dit laatste deel was mij nog volledig onbekend toen ik enkele weken geleden om ‘fuck wat is het vroeg en zeven euro voor een kopje coffee wtf?’ o’clock op Schiphol stond op weg naar Hamburg, het Europese hol van de groene Leeuw. Razer wilde deze introductie duidelijk niet onopgemerkt voorbij laten gaan, dus konden we de introductie in levende lijve ondergaan in gezelschap van hun product team en minstens even belangrijk: de nodige versnaperingen. Compleet terzijde, maar waarom hebben wij geen pretzel cultuur?

Goed ingeschat dat hongerige geeks geen aangenaam bezoek is, dus ze eerst goed vullen alvorens je een verhaaltje houdt is cruciaal.

Anyhow, het nieuwe topmodel Razer toetsenbord? De Huntsman Elite, lag er natuurlijk ook.

Razer vertelde uitgebreid over hun switch, hun nieuwe toetsenbord waar we meteen mee aan de slag konden, en we konden ze de kleren van het lijf vragen over de keuzes en afwegingen die zijn gemaakt. Kudos voor de strakke organisatie in elk geval, het was een uiterest aangename ervaring en een stuk leerzamer (hopelijk twee kanten op) dan wat mailverkeer aan de hand van geteste producten.

Kon natuurlijk niet ontbreken: de vergelijking tussen de verschillende toetsenborden, een hele toffe Razer Chrome showcase met Philips Hue verlichting en al, en hoewel we het op kantoor niet konden vinden (beetje jammer Razer…) gelukkig wel op het vliegveld op weg terug: bier.

Uitpakken

Kort na thuiskomst kwam er een pakketje, met daarin: de Huntsman Elite. Vanaf heden, review volgens gebruikelijke recept. Doosje uiteraard zoals altijd met Razer gewoon keurig verzorgd. Kleine details als het boekje dat in een zijvakje zit klink zo eenvoudig, maar voelt toch allemaal wat netter dan dat het simpelweg in de doos wordt gemikt.

En daar is hij dan, de Huntsman Elite. Hoewel anders van naam, en we zullen de nodige nieuwe elementen bespreken, is het duidelijk dat Razer niet al te veel afwijkt van de standaard die Blackwidow modellen hebben neergezet. Ingetogen van nature, geen overdreven ‘gamer’ font, geen overdreven secundaire elementen op de keycaps, maar een neutraal, no-nonsense design dat ongeacht je gevoelens voor specifieke merken toch op geen teentjes zal trappen. Zelfs de zijkanten waar RGB in zit lijken in de uit modus erg neutraal, en enkel de metalen stabilisers verklappen dat we hier met andere switches te maken hebben.

De keurige kunststof behuizing is voorzien van een lap metaal bovenop, vermoedelijk voor een combinatie van luxere indruk en wat betere weerstand tegen vingerafdrukken. We moeten streng zijn en zeggen dat het een prima bouw is, en dat de Huntsman Elite prima concurreert wat bouw betreft met de betere gaming toetsenborden van dit moment, maar we kennen een aantal non-game exoten die kwaliteit tot een kunst hebben verheven, en daar hoef je geen 200 euro voor te betalen.

Fysieke media keys was iets waar we op hoopten, en ook kregen. Razer ging één stapje verder door er geen strict volumewiel van te maken, maar een vrij instelbare/programmeerbare multi-function key. Think Logitech Craft, of Microsoft Surface Dial (maar dan er.. kleiner). Hoewel ik er zelf graag meerdere had gezien lijkt Razer daar net als Logitech geen brood in te zien, maar laten we maar voor lief nemen dat we er meer mee kunnen dan enkel het volume aanpassen, indien gewenst uiteraard.

We staan kort stil bij de voorzijde zonder polssteun, want daar zien we zes contactjes zichtbaar. Dit is een interessante, zij het vroeg-stadium feature waarmee Razer zowel data als stroom door wil kunnen geven aan accessoires. Op dit moment voorziet die aansluiting de polssteun van de stroom vereist voor de RGB verlichting (ja, RGB verlichting in je polssteun) en de nodige data zodat het netjes in sync is met al je andere hardware, maar het idee erachter is dat we op termijn andere accessoires aan je Razer gear kunt koppelen. De consequentie is wel dat er hierdoor twee USB aansluitingen nodig zijn, iets wat vrij gebruikelijk is op luxe gaming keyboards maar vaak een USB passthrough tegenover staat; die lever je hier in.

Onderop: forse grips, en een twee-staps voet constructie. Dik prima.

Even terug naar de font en layout: standaard layout, strak font, spreekt volgens mij genoeg mensen aan. Vooral bescheiden secundaire prints zoals die van de game modus of de verlichting helderheid spreken mij erg aan. Groter laat meer licht door, maar dit is m.i. chic.

De polssteun is uiteraard voorzien van de nodige aansluiting voor de verlichting. Ook hier zien we stevige grips, prima geregeld. Echter zien we ook dat de voorzijde van de polssteun redelijk hoog is wanneer vergeleken met die van de Blackwidow. We vermoeden dat de zichtbaarheid van de RGB strip voorop daar een argument voor is, maar ik had de polssteun voor het gevoel liever af zien lopen. Het zachte foam pad zelf is echter heerlijk onder de polsen, dat voelt als een lekker kussentje onder je handen en maakt meteen een goede indruk.

Ervaring met de Razer Opto-Mechanical

Het was natuurlijk even spannend, want waar we bij Cherry MX Brown bordje nummer 50 wel eens wat in slaap sukkelen is dit natuurlijk heel anders. Razer geeft het volgende aan:

De nieuwe switch is dus licht voor een clicky switch, actueert een stukje eerder dan Cherry MX blue, heeft een iets kortere travel, en reset onmiddellijk. Je houdt het prettige clickje onder de vingers, maar je hebt grotendeels met een liniaire optische switch te maken. Precies de bewegingen die fps gamers weg van clicky switches en naar liniaire switches pushte, rond het actuatiepunt kunnen hangen en heel snel meermaals actueren, is iets wat met deze switch merkbaar fijner gaat dan met MX Blue. Eerste punten in de pocket dus.

Een paar weken later moet ik het Razer ook gewoon geven. Het voelt verdomd goed. Snel, en vooral goed. Merkbaar lichter, iets waar ik als zware typer wel even aan moet wennen, maar de click is goed, het typt ook erg fijn, en ook in de FPS games spreekt het gevoel en de snelheid rond het actuatiepunt aan. Hoewel de grafiek doet vermoeden dat de actuatie reset voor de click, dus dat je enkel kan actueren als je iets los geeft en dan opnieuw clickt, is het de click-reset die iets vroeger ligt en niet de actuatie-reset. Je kan dus een fractie van een millimeter voorbij de click blijven hangen en snelle FPS bewegingen maken alsof het een MX Red is.

Complimenten zijn er ook voor de stabiliteit. Feit is dat dat beter kon bij Razer hun eigen switches, maar deze nieuwe constructie is verdomd strak. Wobble op de keycap zowel los als fully pressed is minder dan die op de Corsair K95 Platinum, wat het voornaamste Razer minpunt wegneemt en in een voordeel omzet, al blijven we erbij dat de praktische gevolgen voorbij wat Cherry biedt eigenlijk te verwaarlozen zijn. Hoe dan ook, laat het duidelijk zijn dat Razer hier niet langer wat meer speling heeft, maar minder. Good stuff.

Specificaties

Surprise!

Ok, kleine onderbreking. Razer had namelijk voor de aanwezigen iets heel tofs: een schaalmodel van die nieuwe switch. Hilarisch spul, wel een beetje zwaar om in te drukken. Komt met lampje en al. Die wilden we jullie natuurlijk niet onthouden.

Helaas geen keycap erbij, dus die moeten we nog maar even 3D Printen de komende tijd. Of nog 100 van die switches verzamelen en een mega toetsenbord bouwen. For science.

Ervaring met de Hunstman Elite

Met een nieuwe switch die aansprak was Razer er eigenlijk al: op dag één was de overtuiging er al dat we in elk geval met het beste Razer toetsenbord tot dusver te maken hadden. De rest van de ervaring was dan vooral ook een beetje invulwerk voor Razer. Wederom moeten we even zeuren over het feit dat je verplicht bent te registeren alvorens je het product echt kan gebruiken (want geen registratie is geen software, en die heb je echt nodig). Vraag mij af of dit eigenlijk wel mag, maar goed vooralsnog is het zo.

De software zelf werkt echter als een tierelier. Gaming mode, macrotjes maken, LED effectjes kiezen of per-led knutselen, handige optie om de verlichting uit te zetten bij scherm-uit of na een bepaalde tijd, volledige vrije instelbaarheid van alle knoppen, en feitelijk alles wat je zoekt. Vooral leuk is de studio modus waarbij je je eigen effecten per Razer product en andere Chroma producten in kan stellen. Zoals de demo op het Razer kantoor toonde met effecten die het toetsenbord afliepen, door de muis heen naar de Philips Hue lampen aan het platfond, het feit dat die integratie er is is overigens al tof mocht je reeds een Hue bridge hebben. Ook Razer hun all-out RGB implementatie is echt een aardig eind op weg.

Het meeste werkt verder zoals je zal verwachten. De multi-function dial die standaard het volume beheert kan je aanpassen naar andere features, bijvoorbeeld microfoon volume maar ook je eigen macro’s, en we merkten nog op dat het ontkoppelen en vervolgens weer koppelen van de polssteun razendsnel wordt opgepakt; binnen een tel loopt de verlichting weer mee met de rest. Kleine details wellicht, maar wel cruciaal gezien Razer toch stevig leunt op hun alles-RGB aanpak. Beetje wachten op een bredere introductie met meer accessoires I guess, maar fijn dat ze nu al laten zien dat de data koppeling en sync al heel snel kan gaan.

Ik wil Hypershift nog even aanhalen een persoonlijke favoriet. Hiermee kan je voor een aantal keys een tweede ‘shifted’ functie toe te voegen, naar eigen inzicht uiteraard. Het volumewiel bedient zo bijvoorbeeld standaard je volume, maar dan kan je bijvoorbeeld instellen dat als je de shift (of andere toets) inhoudt en aan het wieltje zit dat hij dan je microfoon volume aanpast, of wat je ook bedenkt. Simpel, maar effectief.

RGB Showcase

En hier zal het een aantal mensen toch om gaan: RGB. Eerst even in het licht, want dan zie je dat de combinatie RGB, zwarte ondergrond, en bescheiden font eigenlijk een heel bescheiden geheel vormt:

Maak je je echter geen zorgen als je denkt dat je RGB tekort komt, want er zit genoeg in, zeker als je niet net als wij met mega lampen op tafel bezig bent:

Gimmick of niet, RGB in de polssteun is toch duidelijk ‘meer RGB’ dan wat we gewend zijn. En mocht iemand het zich afvragen: Uiteraard heeft Razer de soepelheid van de effecten dik onder de knie, wat RGB betreft kom je niets tekort.

Conclusie

We willen direct duidelijk zijn: we waren nog niet eerder zo te spreken over een Razer toetsenbord. Ben je Razer liefhebber en zoek je hun latest and greatest? Astu. Die zin eerste bevat natuurlijk zowel een compliment als nog een uitdaging, want er is meer te kiezen dan enkel deze Huntsman Elite. Het is echter een dik compliment waardig wat Razer met ‘hun’ nieuwe switches niet alleen iets neerzet wat gewoon heel lekker voelt, maar dat ook de voornaamste kanttekening in het verleden is omgedraaid: ze zijn nu echt wat strakker dan de bekende Cherry MX tegenhanger, niks wobble. Wat we uiteraard niet weten is hoe ze standhouden na een jaar of twee, dus we moeten ook terughoudend zijn en naar de garantieperiode kijken, iets waarbij alle gangbare Cherry MX, Kailh, Gateron, Flaretech of Razer-whatever-kleur toetsenborden feitelijk kiet spelen.

De ‘clicky’ optical switch met extra stabilisatie mag dan mogelijk wel een slim bedachte combinatie van bestaande technieken zijn (met de kanttekeningen dat er ook al clicky opticals bestaan), maar het resultaat is er wel. De click en feedback van een mechanische switch, maar dan zonder het voornaamste nadeel dat ze voor FPS games minder geschikt zijn. Overigens nog wel met nadeel dat ze geluid maken, waar niet iedereen blij mee zal zijn. Ze zijn lichter by design, maar dat is een kwestie van wennen en in tegenstelling tot eigen ervaringen met de MX Red switches liep ik niet tegen het probleem aan dat ik ze soms onbedoeld actueerde. Wie of wat er ook achter de optische of mechanische delen mag zitten, de ervaring klopt: lekker tikken, lekker rap gamen. Dat viel bij de presentatie en de eerste game sessie bij Razer al op, maar de ervaring de afgelopen weken onderstreept dat. Mooie marketing verhalen van ze terzijde, de ervaring is gewoon uitstekend.

De voornaamste uitdaging is een bekende voor Razer, en dat is de prijs. 209 euro is en blijft veel geld wanneer we zien dat de de topmodellen van vandaag, borden zoals de K95 Platinum, de Blackwidow Chroma, de HyperX Alloy Elite RGB, de G513, allemaal tientjes goedkoper zijn. Razer legt een keurig toetsenbord neer, en de switches zijn interessant en de software werkt goed (en is uitgebreid), maar die op de meeste zaken (bouw, afwerking, aanwezigheid polssteun, fysieke media keys) is het eerder een model dat direct concurreert in dat bestaande topsegment dan dat we hem 30 a 40 euro meer zouden geven. Zeker als we ook nog wat verder kijken naar een reeks aanstaande optische RGB toetsenborden zet Razer toch wel weer erg hoog in.

Wat je daar wel voor krijgt is meer RGB dan we bij de anderen zien. Er zit RGB rondom het frame van het bord zelf, en RGB rondom in de polssteun, en de foto’s spreken voor zich vermoed ik. Men betaalt graag meer voor RGB (feit), dus waarom niet nog meer voor nog meer RGB, dat lijkt de logica. Toegegeven, het ziet er allemaal weer strak uit bij Razer, waarbij het bescheiden ontwerp en font samen met RGB toch een mooie balans vinden tussen ‘gamer’ en ‘chic’. Voor de één zijn die lampjes fratsen, voor de ander is het goud waard en de Huntsman Elite zet er vol op in. Zelf had ik liever gezien dat de polssteun wat schuin af zou lopen in plaats van hoger te blijven vanwege de verlichting, want het is duidelijk form over function, maar een paar dagen later was ik dat even goed vergeten en dan kan ik het niet heel zwaar wegen. Verder nog kudos voor de extra functionaliteit die mogelijk is in het volumewiel, die in dit bord vrij te hergebruiken is voor andere zaken. Kleinigheid en m.i. niet direct een vermogen waard, maar desondanks een gewaardeerde feature.

En de Huntsman non-Elite dan? Tja, voor 159 euro, een tientje minder dan o.a. de K95 Platinum, verlies je de polssteun, de RGB verlichting rondom, en de media keys, allemaal zaken die de Huntsman Elite compleet en aantrekkelijk(er) maken. Een topmodel met wat hoge prijs is één ding, maar een uitgeklede versie voor de prijs van een (echt goed) topmodel elders hebben we moeite mee. Die prijs zal omlaag moeten.

Razer fans zullen het bij het zien van de Huntsman Elite ongetwijfeld voelen kriebelen, het is tenslotte wel weer een oprecht en terecht gaming keyboard topmodel met een stevige Wannahave factor. Eigenlijk objectief wat te duur waardoor we de ‘Editor’s Choice’ zien veranderen in een ‘Wannahave’ award en waardoor vermoedelijk wat minder merk gebonden gamers zullen afhaken, maar het is wel een prachtig bordje met een fijne, strakke switch erin.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie: