Let op: Resultaten zijn sterk afhankelijk van de kwaliteit van de gebruikte chip, maar ook de behuizing waarin je ze gebruikt. Hou altijd je temperaturen in de gaten als je gaat overclocken, ook met zeer krachtige koeloplossingen. Reviews als deze dienen dan ook voornamelijk als een product-vergelijking, en zijn geen garantie dat je bepaalde temperaturen of overclocks kan bereiken.

De grafieken passen zich nu tevens automatisch aan nadat nieuwe koelers worden getest, het kan dus zijn dat je resultaten ziet van alternatieven die niet worden besproken, hou daar svp rekening mee

Eerst even de idle temps.


Een stuk beter dan stock, maar niet relevant beter dan de iets goedkopere en lagere SST AR06. Het verschil tussen de low-profile mode zonder top ventilator en met is ook te verwaardelozen, maar idle results zijn nooit echt interessant. Load dus op 3.5GHz!


Hier komt de NH-L12 al een beetje tot zijn recht. Beduidend betere temperaturen dan de stock koeler, de AR06, en ook low-profile mode doet het niet slecht. Toch moet je je af vragen of de investering de moeite waard is wanneer je het bij een dergelijk eenvoudige processor en gemiddelde snelheid houdt, want zelfs de stock koeler houdt hier het hoofd meer dan koel genoeg. Tijd voor wat meer druk: 4.2GHz en 1.25V, en blazen:


Hier begint de stock koeler helaas aardig in de problemen te komen, en bereiken we het punt dat een investering in een losse koeler wel nodig is. Hoewel temperaturen in de 80 geen serieus probleem zijn, zullen deze in een compacte behuizing met beperkte airflow flink kunnen toenemen (dit kan zo maar 15-20 graden zijn in een zeer compacte mITX behuizing). Hier komt de investering in een degelijke koeler dus eindelijk goed tot zijn recht. Met een dikke 20 graden onder de stock koeler slaat de NH-12 een mooi gat, wat zowel een goed uitzicht geeft voor behuizingen met matige airflow, als het bereiken van nog hogere overclocks. Ook low-profile mode doet het zeker niet verkeerd, ik had hier grotere gaten in de resultaten verwacht. Hij blijft zelfs de AR06 nog voor, die weliswaar goedkoper is, maar bij de NH-L12 in low-profile mode krijg je natuurlijk wel een extra case-ventilator met een waarde van 15 a 20 euro (als je die kan gebruiken natuurlijk). De resultaten zeggen in elk geval iets positiefs over de kwaliteit en effectiviteit van het koelblok van deze NH-L12.

Ondanks dat ik het bij drie tests wilde houden, moet een koeler als deze natuurlijk wel een beetje uitgedaagd worden. Nog maar een beetje verder overclocken dan:



77 graden voor 4.6 GHz op een toch flinke 1.4V, en dit met een onrealistisch zware benchmark is een bijzonder goed resultaat. Met deze snelheden zet je single-core prestaties neer die de i7-4790k ruim overstijgen, en zelfs met de kosten van de koeler inbegrepen zet hij Intel hun eigen Core i3 series serieus onder druk.

Ik merkte wel wat anderen voor mij al noemden: Zodra je richting de 4.6GHz / 1.4V of er over gaat nemen de temperaturen bij elk stapje in het voltage erg hard toe, zelfs wanneer je een krachtige koeler gebruikt. Hoewel je meer geluk kan hebben met jouw specifieke chip is de kans groot dat je voor snelheden van 4.8GHz of hoger een delid / bare-die koeling moet overwegen, dan wel moet investeren in een koeloplossing die meer kost dan dit moederbord en processor te samen.

Ook wat geluidsprestaties betreft is de Noctua NH-L12 een prima oplossing. Praktisch onhoorbaar op lage toeren, en zelfs op snelheden van 4.6GHz hoeft hij enkel tijdens de zwaarste benchmarks pas echt aan het werk, de large FFT test die wat minder belast voert hij uit zonder op toeren te hoeven komen. Op volle toeren is de Noctua NH-L12 wel duidelijk aanwezig (wat je bij top-blowers van formaat wel vaker ziet), maar nog altijd geen hinderlijke kamergenoot tijdens de zwaarste benchmarks. Tijdens de lichtere large FFT benchmark, of tijdens het maken van de installatievideo komt de koeler echter niet in de buurt van de 100% fan setting op de bovengenoemde 4.6GHz. Mocht je willen kan je uiteraard kiezen de twee low-noise-adapters te plaatsen, al gaat dat weer ten koste van een paar graden. In elk geval kan je zelf die overweging maken, maar met een beetje degelijk moederbord kan je het ventilator profiel natuurlijk sowieso geheel naar wens afstellen. Persoonlijk zou ik adviseren om enkel een LNA op de 92mm ventilator te gebruiken: dit gaat amper ten koste van de koelprestaties, maar geeft de NH-L12 in zijn algemeenheid een nog iets gunstigere geluidsproductie gezien de 120mm ventilator van zichzelf al wat rustiger aan voelt.

Wanneer je de NH-L12 gaat vergelijken met stevige towerkoelers dan zullen de prestaties natuurlijk wat minder zijn. Hoewel dit niet in de grafiek af te lezen is, staat momenteel de Noctua NH-U14S op dezelfde opstelling. Die resultaten moeten nog volgen en uitvoerig worden getest, maar ik kan wel al stellen dat die het vooralsnog nog een stuk beter doet. Nu zal het geen geheim zijn dat wanneer je de ruimte hebt om een grotere koeler te plaatsen dat geen slecht idee is, en dat je een HTPC-stijl koeler vooral koopt omdat die goed in je behuizing past, maar het mag worden gezegd. Als je ruimte hebt voor de NH-L12, maar niet meer dan dat, dan betwijfel ik of je een betere koeler in huis kan halen dan deze. Vergeet echter niet dat de NH-L12 nog altijd een redelijke hoogte heeft en dus zeker niet zo maar even in alle HTPC behuizingen past.

Over Stephan
Stephan en Nada kennen elkaar dankzij online gaming en een liefde voor toffe tech. Tegenwoordig houden zij elkaar bezig met maken van reviews van computer hardware. Hun doel: Uitgebreide reviews die je een realistisch beeld geven van wat je van het product mag verwachten.