Noctua NH-D15 + NA-HC3 & NF-A15 Chromax.black.swap review

We schrokken een klein beetje toen we zagen dat onze oospronkelijke Noctua NH-D15 review inmiddels zo’n 3,5 jaar oud is. Wellicht nog frappanter is het feit dat de voorganger, de NH-D14 ook nog mee gaat, maar de NH-D15 staat nog bekend als -de- luchtkoeler terwijl 3,5 jaar in hardwareland toch een eeuwigheid is. Skylake, Kaby Lake en Coffee Lake kwamen voorbij, we zijn allemaal over van DDR3 naar DDR4, harde schijven zijn gaandeweg een keer massaal duurder geworden, geheugenprijzen zijn keihard gekelderd en weer keihard opgeklommen, en de NH-D15 was er al ruimte tijd voor al die gebeurtenissen. Goed, we zouden ook het grapje kunnen maken dat Noctua dus ook al zo lang heeft gepraat over active noise cancelling fans, maar de noodzaak daarvan ontgaat ons ook nog, dus care.

Het is sprekend voor Noctua dat ze dermate lang de reputatie hoog weten te houden van een product. Echter waar we 3,5 jaar terug ons niet voor konden stellen dat Noctua ooit van het bruin af zou stappen is dat toch echt werkelijkheid geworden. Met de introductie van de Industrial en Redux fans, later met de toevoeging van wat Chromax accessoires, en nu en tevens de reden dat we de Noctua NH-D15 opnieuw bezoeken: met de Chromax.Black.Swap producten. Aanpasbare covers over je heatsink, zwarte fans, en een heel ander beestje als resultaat. En wat is nu mooier dan de oude aircooling kampioen weer opnieuw te bezoeken vroeg in onze transitie naar de Intel Core i7-8700K als testplatform CPU?

Prijskaartje van de D15 is weinig veranderd. Ca 90 euro. De Chromax.black.swap NF-A15 fans liggen rond de 30 euro per stuk, en de Chromax.black.swap NA-HC3 waarmee we het D15 heatsink kunnen pimpen kost ook zoiets dergelijks. Dat brengt de totaalprijs van wat we hier bekijken op een schamele ~180 euro. Juist. Laat het even bezinken.

Noctua NH-D15

De Noctua NH-D15 zelf hebben we al besproken, dus we gaan er niet al te diep op in en is het vooral een goed moment om de foto’s even wat op te frissen in de nieuwe foto hoek. Wel kunnen we natuurlijk niet anders dan stellen dat er wat aandacht voor de consument betreft Noctua toch echt consequent piekfijne ervaringen neer zet. Top verpakking, top bescherming van heatsink, nette prestentatie van de accessoires, solide fanframes, en een heatsink om van te smullen.

Want daar kopen mensen uiteindelijk Noctua voor: kwaliteit. Goedkoop zijn ze nooit, maar dat hoeft ook niet, en daar gaat het niet om. Je wil een premium ervaring van begin tot eind, een blok waar je naar kijkt en denkt ‘dit is top’, en dat is dit ook gewoon. We hebben wel een verschuiving gezien dat meer fabrikanten ‘hippe’ dingen doen met hun heatsinks, en vooral ook de uitstraling van de bovenkant is in de hele markt een heel stuk aantrekkelijker geworden. Kwaliteit en afwerking is top, maar de D15 is toch ook wel voelbaar een design van wat jaartjes terug.

Noctua NA-HC3 Chromax.black.swap

En daar moet de NA-HC3 Chromax.black.swap verandering in aanbrengen, want dit is natuurlijk gloedje nieuw. Er zijn overigens ook HC1 en HC2 varianten voor andere heatsinks, de HC3 is specifiek voor D15 varianten. In de doos, covers, en kleurtjes! Noctua.. en kleurtjes… Noctua.. kleurtjes. Toegegeven, ik moet een beetje wennen aan het concept.

De covers zelf zijn harstikke netjes. Metaal, harstikke stevig, geen flimsy troep.

Met twee klemmetjes zetten we de binnenkant van die covers op onze NH-D15, waarmee hij dus wel weer wat groter wordt. Aan de zijkant van die grijze blokken zien we magneetjes, die de covers straks op hun plek houden.

Vervolgens, kies je kleurtje, schuif ‘em erin, en klik het erop! Eitje.

Wij gaan, lekker cliché, maar voor rood. En dan met de heatsink ernaast beginnen we toch een beetje warm te worden voor wat Noctua hier probeert te bereiken.

Noctua NF-A15 HS-PWM Chromax.black.swap

Nu kan je best een zwart of gekleurd heatsinkje combineren met bruine fans, maar helemaal lekker is dat toch niet. Insert de NF-A15 HS-PWM chromax.black.swap fan. Feitelijk dezelfde fan, maar dan zwart.

En met een doosje gekleurde hoekjes erbij om de kleuren van de bovenstaande kit te matchen. Geen grote verrassingen, maar gewoon ook een zeer goede fan in een ander kleurtje. Wederom geen kwaad woord over de bouw, maar again: daar is de prijs ook naar.

Het begint zo in elk geval een aardig setje te worden…

Montage

Eerst nog even inbouwen, waarbij weer de kwaliteit en aandacht voor detail van Noctua toch positief opvalt. Kleine zaken zoals het net wat strakkere backplateje maken het verschil tussen dertien in een dozijn en dat high-end gevoel. Meegeleverd schroevendraaiertje nog altijd fijn, al zien we dat dat redelijk standaard begint te worden tegenwoordig.

Stappen, eitje: Backplate erdoor, standoffs over de schroeven, clips orienteren voor front-to-back of bottom-to-top airflow, clips vastschroeven, en beetje koelpasta erop. Vastschroeven met de meegeleverde schroevendraaier (of elke lange schroevendraaier), en we zijn er al.

Op zich is het proces een eitje. Maar dat neemt niet weg dat we er wat kanttekeningen bij moeten plaatsen. De NH-D15 is namelijk friggin huge, en met de NA-HC3 kit erop en die fans erbij is hij nog groter. We zouden bijna vergeten dat er nog een 1x PCIe slot op dit moederbord zit, en de GPU in het tweede slot past weliswaar prima maar is vervolgens lastig los te krijgen gezien je met een beetje dikke vingers gewoon niet tussen GPU en de Noctua komt. Bouw je dit monster in een wat krappere case in, hou dan ook rekening met het feit dat de CPU power cables ook lastiger bereikbaar zijn, en andere (fan)headers rond je CPU.

Hoewel op menig bord het eerste PCIe slot niet relevant is kunnen we dat niet voor elk bord zeggen. Het is de reden waarom Noctua later met een NH-D15S is gekomen die net wat offset heeft zodat het eerste slot vrij is. Spreekt dit concept je aan maar heb je het eerste slot nodig, dan lijkt dat een logischere keuze (plus goedkoper, want je koopt er maar één bruine fan bij).

De heatsink zelf biedt ruimte voor flinke geheugenmodules aan beide kanten. Dus met één fan in het midden, of de tweede fan achterop, kan je dus aardig wat kwijt. Persoonlijk vind ik een fan achterop geen porum, en gezien je ook met de fan voorop ‘gewoon’ typische modules zoals de Corsair Vengeance LPX kit kwijt kan is het ook geen heel spannend probleem. In theorie kan je de fans wat omhoog schuiven, maar ook dat is m.i. niet heel aantrekkelijk, en je koopt deze set toch om er naar te kijken.

En dat lijkt mij toch ook genoeg om naar te kijken. Veel dikker dan dit komt het niet. Wel vraag ik mij af waarom ze die witte letters op de fans niet weghalen, want ik kan dat niet mooi vinden. Omdraaien is ook geen optie in verband met de ventilator kabel, dus dat is m.i. jammer.

Niet direct relevant, maar wel handig: mocht je willen biedt Noctua ook wat fan splitter en verlengkabels uit in verschillende kleurstellingen. Overbodig op een testbench, maar wellicht leuk als je tot in detail wilt tunen.

Opmerkingen mbt het testen

We zijn al even bezig met de overgang naar de Intel Core i7-8700K. Het liefst wil je zo veel mogelijk op één platform blijven, maar nu 6 cores het nieuwe mainstream is, met een hoger gebruik tot gevolg, is die stap ons inziens toch echt praktisch relevanter dan vast te houden aan de Intel Core i7-7700K. We zijn nu zo ver dat we een goede vaste setting hebben voor de temperaturen en geluidsproductie, we hebben lang zitten knutselen wat voltages betreft, en het is nu vooral een kwestie van koelers (her)testen.

Eigenlijk is het te vroeg want na nog wat aanpassingen moeten zelfs koelers die we recentelijk hebben getest -wederom- het platform op, maar met een koeler zo bijzonder als deze, plus het feit dat we de grote AIO concurrent ook al hertest hadden, konden we het niet laten om toch voor de 8700K resultaten te gaan. Vast voltage als voorheen, minimaal 20 minuten burn-in op welk moment we normaliter al steady-state hebben bereikt voor deze processors, en meten maar. Open testbench, geen verdere koeling aanwezig, en genormaliseerd naar de kamertemperatuur.

Nadat de test tweemaal is uitgevoerd wordt elke koeler opnieuw gemonteerd om eventuele fouten van onze kant bij monteren uit te sluiten. Afwijkingen die we daar tot dusver zien zitten meestal (mits we onze taak goed doen) in de tienden van graden C. Resultaten binnen 1 C van elkaar kan je dus als gelijkwaardig beschouwen. Heel praktisch bekeken kan je jezelf afvragen wat een verschil van 3, 5, of soms nog wel meer graden nu echt uit maakt in je build, maar dat neemt niet weg dat we daar termen als ‘beter’ en ‘minder’ met overtuiging kunnen toepassen.

Ter info: een open testbench is in de regel niet beter dan een goede case. Een case met degelijke tot zeer goede airflow laat normaliter een iets betere prestatie zien, een case met matige tot slechte kan de temperaturen iets tot flink laten oplopen. Een open bench test is daarmee dus redelijk accuraat voor menig systeem, maar blijf altijd nadenken over de gevolgen van jouw andere hardware.

Verder, onthoud ook dat synthetische tests aanmerkelijk zwaarder zijn dan typische game tests, vooral vanwege de consistentie van de belasting; een typische game geeft geen constante 100% load. Goede resultaten in synthetische tests geeft dus bepaalde zekerheden voor praktische applicaties. Hou daarbij wel rekening dat de ene CPU de andere niet is en dat variabelen als case airflow, warme grafische kaarten, of een kacheltje op je bureau in de winter ook invloed kan hebben. Je kan resultaten tussen verschillende reviews dus niet uitwisselen, noch garantie claimen dat jij bepaalde temperaturen die wij halen ook haalt. Dit is primair een vergelijking, zij het met praktische insteek.

Testresultaten

3,5 jaar geleden hadden we twee testplatformen. Eerst de AMD X4 760K (Hey, we waren net begonnen he!) waar we heel snel vanaf moesten want zo’n mid-range CPU is geen uitdaging, en kort daarna de Intel Core i7-4770K. In die tijd stond de NH-D15 tegenover de NZXT Kraken X60, waarbij de AIO deze koeler zo’n 2 graden voor bleef. Die lelijke grafiek zag er toen zo uit.

Ahem. Laten we die vooral vergeten.Tijd voor revenge? De NZXT Kraken X60 maakte plaats voor de NZXT Kraken X61, en die maakte (ook inmiddels weer even terug) plaats voor de NZXT Kraken X62. Die koeler toonde zich tot dusver de kampioen van onze grafieken, en dan is er geen mooiere vergelijking.

En, op de Intel Core i7-8700K zijn de rollen nipt omgedraaid. Feitelijk spelen we nog binnen de foutmarge, en praktisch maakt het echt geen pepernoot uit of het nu 52 of 53 C is, maar toch, nipt de betere.

Het is natuurlijk vooral de geluidsproductie waar het telt. In onze nieuwe, vaste en nauwkeurige meting op 50 CM tikt de Noctua NH-D15 40,1 dBA aan waar de NZXT boven de 46 zit. Kijken we dan wat er gebeurd wanneer we de koelers op 40 dBA vast instellen.

Dan zien we het gat ietsjes oplopen. Niet veel, want gezien de Kraken pomp vrij stil is en enkel de fans ietsjes trager moeten draaien om 40 dBA aan te tikken is het niet vreemd dat de resultaten niet heel veel veranderen. Dito uiteraard voor de 0,1 dBA oftewel die halve fan RPM van de D15 om op 40,0 te belanden. 40 dBA is gekozen omdat we dit als een mooi acceptabel geluidsniveau ervaren voor een systeem dat zeer zwaar wordt belast. Wel hoorbaar, maar geenszins luid.

Wat is 1,7 C? Nou ja, gezien de Kraken X62 objectief beter is dan zijn voorganger die in de tijd de D15 nipt voor bleven denken we dat het een redelijke stelling is dat wanneer we 10 verschillende CPU’s zouden pakken dat we het stuivertje minimaal een paar keer zouden zien wisselen. Wat we vooral moeten concluderen is dat het spannend is, en dat het vooral objectief gewoon top resultaten zijn. Genoeg headroom om de grenzen van je chip op te zoeken, en genoeg headroom om de geluidsproductie nog verder terug te schroeven zodat je zelfs onder ultiem zware omstandigheden niets hoort. Kortom: prestaties top.

Conclusie

We kenden de NH-D15 al, dus dat hij zich weer als een krachtpatser toonde kwam niet als verrassing. Dit ding koelt als een beest, zo simpel is het. De NH-D15 is niet goedkoop, maar dit is wel Noctua en die gasten hebben hun zaken toch erg goed op orde. Kwaliteit top, afwerking echt top, details zoals de verpakking van accessoires en installatie top, en de 6 jaar garantie plus het feit dat ze je nieuwe mounting kits toesturen wanneer er een nieuw platform uit komt is gewoon heel chic. Je betaalt ervoor, maar je krijgt ook echt wat, en dat vinden we zowel cruciaal als gewoon heel dik ok.

Hoewel we op de 8700K Noctua nu de leiding zien nemen zal het de discussie wat lucht versus water betreft niet permanent sluiten. Top-end air en top-end (niet custom) water ligt dicht bij elkaar, en de inherente voordelen van beide concepten zijn onveranderd. Luchtkoelers hebben minder kans op defecten, maar het gemak waarmee je alles op en rond je moederbord kan bereiken met een AIO valt ook genoeg voor te zeggen plus het enorme gewicht van deze D15 constructie is iets waar je rekening mee moet houden wanneer je je pc veel verplaatst. Niet elke case heeft ruimte voor radiatoren, maar de NH-D15 met het Chromax pakket erop is even goed een uitdaging om te passen, want het beest is echt bizar groot; in de hoogte, breedte, over het eerste PCIe slot, en geheugen beperk je het beste tot standaard hoogte modules.

De eerste lijn Chromax accessoires was aardig, maar de nieuwe lijn met o.a. de NA-HC3 kit voor de D15 plus de chromax.black.swap fan line-up is duidelijk beter. Het geeft aantrekkelijke combinaties, plus je hebt direct alle kleur opties tot je beschikking. Het is geen RGB, maar met de 6 kleuren pakt Noctua de meest gangbare build kleuren toch prima mee. Het is kwalitatief ook gewoon mooi spul; dat hadden we van Noctua wel verwacht, maar het moet worden gezegd. Het enige wat ik echt te klagen kan vinden is dat er nog letters op het zwarte fan frame staan, die je ook niet uit het zicht verborgen krijgt. Wanneer je als fabrikant weinig misstappen begaat dan vallen ook de kleintjes toch wel op.

Iedereen die Noctua overweegt weet dat hun producten wat kosten, en veel mensen maken die stap vol overtuiging. Hoewel we echt willen uitdragen dat mensen beter kunnen investeren in iets wat goed is dan voor een dubbeltje op de eerste rang proberen te belanden, moeten we toch minimaal één momentje even stilstaan bij het feit dat de D15 plus NA-HC3 plus twee NF-A15 chromax.black.swap fans zo’n 180 euro is. Zelfs op je Intel Core i9-7980XE (en S2011/2066 is toch wel waar je de meerwaarde van high-end air zoekt) is dat nog goed geld, zelfs in ‘luxe RGB AIO land’ is dat nog goed geld, en bij feitelijk welke standaard is dat gewoon ‘geld’. Kwaliteit, afwerking, garantie, het feit dat je een tientje kan besparen met de S variant van de D15, of gewoon een verdomd ‘wow’ totaalplaatje nemen een vraagteken wat de totaalprijs betreft zeker niet weg.

Dat neemt echter weer niet weg dat dit een bat-sh-t-crazy, balls to the wall luchtkoeler is. Om te zien, wat prestaties betreft, wat prestaties-per-decibel betreft, wat alles anders dan prijs betreft (alhoewel, menig (getrouwde, mannelijk) koper zal de ‘balls to the wall’ opmerking letterlijk kunnen ervaren als non-techie vrouwlief erachter komt wat het kost). Er valt in elk geval weer echt wat te willen als liefhebber van luchtkoeling voor wie al het andere toch echt wat te gewoontjes is. Hoe redelijk of onredelijk dan ook, inhoudelijk is dit niets minder dan ultiem.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie: