MSI Z590 moederborden Roundup
Met de komst van Intel’s 11e generatie Core processors is het tijd om de nieuwste moederborden door te nemen. Z590 moederborden waren al even uit, maar ze stonden toch vooral te wachten op de nieuwste chips.
Deze keer pakken wij het iets anders aan dan vorige keren. In plaats van elk moederbord individueel te bespreken delen we het op in vijf delen. Omdat we opmerkten dat het gros van de kopers toch al een flinke merkvoorkeur heeft kijken we eerst naar de borden per merk. Wat zijn nu echt de verschillen tussen dat ene model dat je er leuk uit vond zien? En wat krijg je nu echt voor die volgende stap die doorgaans weer een beetje meer kost? En uiteindelijk: wat zijn de hoogvliegers van dat merk in deze generatie?
Echt slechte borden zijn er tenslotte toch niet, zelfs de goedkoopste borden die wij hebben getest hadden VRMs die makkelijk een i9-11900K aan konden. Er is dus ookhelemaal niets mis met een eventuele merkvoorkeur en het is vervolgens vooral een kwestie van features afwegen. Heb je juist geen merkvoorkeur en wil je gewoon de borden die tussen de merken er echt uitspringen? Daarvoor komt een Z590 Best Buy Guide later deze maand.
We starten vandaag met MSI, met maar liefst 7 verschillende moederborden. We bespreken ze stuk voor stuk, en onderaan vind je de overzichten van alle relevante aansluitingen.
MSI Z590-A PRO
Het goedkoopste bord van MSI dat wij hebben, tevens het goedkoopste (gedeelde plek) Z590 bord van alle merken, is de Z590-A PRO met een prijskaartje van 209 euro. Dat is geen onaardig bedrag, maar wel het minimale wat je mag gaan uittrekken voor een beetje degelijk Z590 moederbord. Dat klinkt als een stevige price creep ten opzichte van Z490, en zeker van Z390 en ervoor, maar zelfs de instappers van vandaag zijn echt hele degelijke borden. Beter dan sommige middenklassers van een paar jaar terug.
Zo krijg je hier wel een prima 6 phase 12 powerstage VRM die een i9-11900K zonder moeite aan kan, alleen als je serieuzer gaat overclocken wil je wat airflow toevoegen. En dat is een heethoofd van een CPU; een i5 of een i7 komt hier dus prima tot zijn recht.
Ook featuretechnisch kom je hier prima mee uit de voeten. Zo krijg je gewoon drie M.2 sloten, 2,5 Gigabit LAN, 8 fan headers, 2 aRGB headers, een RGB header en 8 USB poorten achterop inclusief een 20 Gigabit variant. Het is zelfs één van de weinige borden met twee interne USB 3.0 headers, mocht je dus een zeldzame case hebben met vier USB 3.0 poorten voorop dan is dit één van de weinige opties. WiFi ontbreekt en ook en postcodes en fysieke knoppen zien we pas in het hogere segment, al is het vooral de goedkopere audio chip dat we echt een praktisch nadeel vinden. Wel ziet hij er nog best leuk uit, dus de gemiddelde gebruiker (met een USB headset) zal maar weinig missen en de druk staat meteen op duurdere modellen.
MSI Z590 Tomahawk WiFi
De Tomahawk was de afgelopen jaren één van de populairste series, en MSI lijkt er werk van gemaakt te hebben om dat weer zo te maken. Met een prijs van 279 euro maakt hij het niet te bont, en pakt hij net die paar minpuntjes op die de Z590-A laat liggen: betere audio, WiFi erbij, plus wat kleine verbeteringen zoals een extra RGB header en iets snellere USB poorten achterop. Plus een wat dikkere stroomvoorziening uiteraard, met bijpassende looks. Een net wat chiquer all-round pakket dus, en vermoedelijk een logische, te overziene upgrade.
Zeker als je het overclocken iets serieuzer wilt nemen komen de grotere heatsinks wel van pas, en hij ogt natuurlijk net wat minder kaal dankzij de heatsinks op alle drie de M.2 sloten. De echte ontbrekende features zijn wederom de postcode en de fysieke knoppen voor de extreme overclockers, maar voor de typische game PC is dit een mooi plaatje.
MSI Z590 Gaming Plus
De Z590 Gaming Plus vind ik een beetje verwarrend, zeker gezien de prijs zo dicht bij de Tomahawk. Hij krijgt iets betere power stages mee, al ontbreekt de Tomahawk eigenlijk geen kracht voor de typische user, hij heeft gemiddeld nog iets rappere USB poorten achterop, maar je levert er ook een paar kleine dingen voor in: WiFi en een enkele RGB header. Op zich geen slechte deal als je die twee zaken niet nodig hebt, maar het zijn wel erg kleine verschillen die je af doen vragen of het niet makkelijker was geweest om gewoon één bord uit te brengen die beide combineert.
Wellicht maakt MSI hem vooral ook om een wat zwarter alternatief te bieden versus de ietwat grijze Tomahawk, iets wat an sich natuurlijk weinig kwaad van. Sterker nog, gezien WiFi voor de serieuze gamer geen optie is (of hoort te zijn) is de Gaming Plus wellicht nog wel de iets betere keuze, hij moet het alleen afleggen tegen de reputatie die de Tomahawk al wat langer heeft.
MSI Z590 Gaming Carbon
De Z590 Gaming Carbon maakt een flinke sprong in de prijs, 349 euro op moment van schrijven. Dat zien we direct terug in het duurste component, de stroomvoorziening. Zo krijg je hier 8 phases met 16 stevige power stages, waardoor je in theorie een i9-11900K kan doorbranden zonder dat het moederbord voorbij handwarm gaat. Leuk in theorie, beetje overdreven in de praktijk.
Kijken we naar de featureset, dan voegt hij niet bijster veel toe. Zo zitten wen og altijd op 8 fan headers, 3 M.2 sloten en een enkele 2,5 gigabit LAN verbinding. Wel neemt het aantal USB poorten achterop toe tot 10, en krijgen we nu een postcode in plaats van de debug LEDs waarmee de goedkopere alternatieven het moeten doen. Toch vind ik het een té flinke meerprijs voor relatief weinig extra’s, in acht nemende dat de VRM upgrade wel degelijk aanzienlijk is, zij het praktisch beperkt waardevol.
MSI Z590 Gaming Carbon EK X
Mocht je een liefhebber zijn van custom loops, de MSI Z590 Gaming Carbon bestaat ook in speciale EK variant, met een custom EK blok voor op je CPU. Kan zo’n i9 chip wel gebruiken trouwens.
Voor 499 euro krijg je exact hetzelfde bord als de eerdere Carbon, maar dan gestript van zijn VRM heatsinks en met een fors custom blok dat zowel CPU als VRMs koelt. Plus wat mooie extra’s van EK zoals de leak tester. Het is een beetje een niche geval, maar mocht je voor een custom loop gaan ben je wel in één keer een eind op weg.
Update: EK informeerde ons dat je bij aanschaf van dit bord een 50 euro coupon krijgt om uit te geven aan EK gear. Ben je dus van plan een custom loop met EK spullen te bouwen is dat zeker een mooie bonus!
MSI Z590 ACE
Technisch gezien goedkoper dan de Carbon EK X, maar met 479 euro toch het topmodel van vandaag (De Godlike verwachten we later nog een keer). En ja, dat is een fors bedrag voor een moederbord. De vraag is dan: krijg je daar genoeg voor terug? Waar ik bij de Carbon daar wat twijfels over had valt er voor de ACE juist wel aardig wat te zeggen.
Zo maken we op de meeste fronten een flinke stap vooruit: extreem dikke stroomvoorziening, vier M.2 sloten, postcode, fysieke knoppen plus extra knoppen voor overclocking, en we krijgen nu twee Thunderbolt 4 headers met DisplayPort IN erbij. Je krijgt hier dus wel echt een paar features die je mogelijk waardevol kunnen zijn. Met bijkomende bonus dat het een erg dik bord is met flink metaalgebruik, inclusief achterop.
MSI B560 Tomahawk WiFi
Wacht, B560? Ja, kennelijk zat er een Imposter in de stapel, namelijk de B560 Tomahawk WiFi. Die had zichzelf prima als Z590 kunnen passeren zonder dat iemand er iets van had gemerkt, nou ja, totdat je met de CPU wilt overclocken uiteraard. Toch bracht het de vraag: heb je echt Z590 nodig?
Voor de looks kennelijk niet, want het is een kwestie zoek de verschillen. Ook de featureset is niet eens veel minder, al mag dat ook wel voor 219 euro natuurlijk. De B560 Tomahawk is één fan header armer, en de USB poort indeling is iets anders, maar praktisch gezien ontlopen ze elkaar niet veel. De VRM is iets minder dik, maar dat heb je zonder OC optie ook helemaal niet nodig.
Wel heeft de B560 chipset nu geheugen overclocking, iets wat voorheen alleen voor Z590 mogelijk was. En dat maakt gebruik van flink sneller geheugen eindelijk mogelijk (3200 en 3600 MHz geheugen is tenslotte mainstream). Maar, CPU overclocken zit er alsnog niet in, en dat is een stevige beperking voor een moederbord dat de Z590 alternatieven niet veel ontloopt. Nu is Intel harstikke interessant met hun 11400 bijvoorbeeld aan de onderkant van de markt, maar als je op de centen wilt letten koop je ook geen luxe B560 bord. Als je 200 euro plus kan uitgeven aan je bord, dan is een 10700K, 10900K of 11e generatie K CPU toch ook een mogelijkheid, waardoor ik toch zeg: geef iets meer uit, pak de Z590, en haal het maximale uit die chip.
Header Overzicht
Conclusie
Hoewel ik stiekem nog een beetje wacht op de MSI Z590 Unify en de Godlike kunnen we al een aardige eerste conclusie trekken. Zoals verwacht is niet elk bord voor iedereen interessant, maar springen er twee echt uit. In princiepe is de betaalbare Z590-A “genoeg” met een paar (te overziene) beperkingen voor wanneer elk tientje telt voor je (Approved), maar is het wederom de MSI Z590 Tomahawk die echt indruk maakt met een mooi all-round pakket voor een nog redelijke prijs. Gewoon voor een dikke game PC of wat dan ook, veel ontbreekt er niet aan, en het is een mooie basis om eens met overclocken te experimenteren als je dat nog nooit hebt gedaan: Recommended en Great Value dus.
De Gaming Plus is een prima Tomahawk alternatief als je Wifi kan missen en liever een zwart bord wilt (eveneens Recommended), al past de Tomahawk iets beter bij het design van MSI’s Gaming X kaarten. De Carbon doet dat ook, maar is relatief duur voor relatief weinig extra en vind ik zo een beetje tussen wal en schip vallen. Er is compleet niets mis mee, dus als je die per se wilt pak hem gerust, maar hij is wel omringd door betere deals. De Z590 ACE is weliswaar nog duurder, maar die voegt een hele zwik extra features toe die voor een echt meer-eisende doelgroep, meer dan gewoon een Game PCtje dus, wel degelijk interessant kunnen zijn. Zoek je (enkele) van die high-end features, bijvoorbeeld nog meer opslag of Thunderbolt, dan is de Ace een mooie complete alleskunner; Editor’s Choice.
Vragen over de producten die we bespreken? Aankoopadvies nodig of gewoon gezellig chatten met ons? Je vindt ons op:
– Onze Discord server voor chat en tech talk (gratis en geen installatie noodzakelijk).
– Techtesters YouTube
– Techtesters op Instagram
– Foritain op Twitter (auteur, test-chef)
– Nadalina op Twitter (baas, foto-heldin)