Samenvatting


MSI laat met de MPG Z390 Gaming Edge AC zien dat een leuk en aantrekkelijk Z390 bord voor (nipt) onder de 200 euro prima mogelijk is. Een solide basis, redelijk ruime featureset vergeleken met de directe concurrentie waarbij we vooral ook even de goede audio (ALC1220) en voldoende interne USB headers voor praktisch elke case even willen aanstippen, en de liefhebbers van iets neutraals boven een RGB feest worden hier ook blij van. Voornaamste minpunten? Slechts 6 USB poorten op het i/o totaal is niet heel ruim (streamers kennen het gevoel), single-stream WiFi is niet je-van-het, en vooralsnog concurreet de Z370 line-up ook sterk vanwege het beperkt aantal verbeteringen in Z390.


MSI MPG Z390 Gaming Edge AC review


Ook MSI grijpt de Z390 launch aan om hun productportfolio een beetje te verfrissen. Borden beginnen nu met MEG, MPG, MAG, Enthousiast Gaming, Performance Gaming en Arsenal gaming, en ondanks dat ze daar vast een goede reden voor hebben krab jij je vermoedelijk nu al op je hoofd hoe the heck je onderscheid tussen dat soort benamingen moet maken. We nemen er genoegen mee dat we weten dat de MEG borden de ultieme top zijn, en de MPG borden de mid-high level enthousiastelingen borden zouden moeten zijn. Prima, want mooie middenklassers zijn de logische keuze voor een grote doelgroep.

De term Gaming Edge naam is ook nieuw, deze positioneren ze net onder de Gaming Pro Carbon modellen. Daarbij houden ze wel het populaire dikke design aan en de neutrale kleurstellingen, maar zijn de features iets beperkter om onder de magische 200 euro te blijven. Nog veel geld, maar wanneer we opmerken dat dit bord één van de goedkoopste in onze round-up is is dat toch relatief goed nieuws.

Wat is er nieuw in Z390?


Bloody all..

Nou ja, bijna, en weinig nieuws is niet per sé verkeerd. We zien de integratie van WiFi en USB 3.1 in de chipset zelf, iets wat we recent in de B350 en H370 al zagen maar wat in Z370 nog ontbrak. In hoeverre het relevant is valt te betwijfelen, WiFi vereist alsnog een extra chip waardoor we het niet in elk bord zullen zien en de integratie van USB 3.1 heeft weinig meer tot gevolg dan het verwijderen van één extra chip in de huidige Z370 line-up. Er is nog sprake van een die verkleining van de transistors van 22nm naar 14nm, maar ook daar zal je als consument weinig van merken.

Niks nieuws dus? Nou, behalve dat Intel inmiddels de nodige nieuwe processors heeft aangekondigd, waarbij vooral de toevoeging van een 8 core, 16 thread Core i9 interessant is. Een nog zwaardere processor op hetzelfde procedé als vorige generatie houdt in dat de stroomvoorziening van borden nog meer belast zal worden, zeker in combinatie met overclocking.

Oftewel, Z390 als chipset mag dan wel slappe hap zijn, er zijn genoeg mogelijkheden voor moederbord fabrikanten om van hun beste kant te laten zien, en laat onze interesse daar nu precies liggen. De nieuwe processors zijn prima te gebruiken in Z370 borden mits de stroomvoorziening voldoet, dus schrijf die borden niet direct af. Des te meer reden voor fabrikanten om sterk werk neer te zetten met Z390 bordjes.

Uitpakken


Hip nieuw doosje, harstikke leuk. Intern de leuke rode casebadge, een zwart I/O shield, basic SLI bridge, vier SATA kabels, RGB verlengkabel en twee antennes die vast op het bord gaan.






Bouw en features


Eerste reactie? Hey! Da’s een harstikke leuk bord! Als ze hem Gaming Pro Carbon hadden genoemd had ik het ook geloofd, want het is wel herkenbaar, maar kijkende naar een Z170 Gaming Pro Carbon hier naast mij moeten we stellen dat MSI toch ook echt grote stappen gemaakt heeft in hun designs. De facetten op de chipset en VRM heatsink zijn ook heel mooi om te zien.





Wat stroomvoorziening betreft zien we een voor deze prijsklasse nette doubled vijf phase VRM met een mid-range UPI controller en ON Semiconductor mosfets die tezamen het beste samen te vatten zijn als .. wel.. prima. Onze 8700K met OC naar 5,0-5,1 valt binnen het kunnen, al kan je je afvragen of je met een 650 euro kostende 9900K, overclocked en met bijvoorbeeld AVX load niet wat meer wilt investeren, maar dat gaan we een sub 200 bord geenszins kwalijk nemen.


De interne headers bespreken we wat later met grafiekjes erbij voor een beter overzicht. Wel even aandacht voor het feit dat je een 8-pin en 4-pin aansluiting hebt, al werkt hij ook prima met louter de 8-pin.


Achterop zien we de optische uitgang die we altijd waarderen, al heeft dit bord ook een uitstekende ALC1220 implementatie voor het geluid, maar zien we ook zo’n beetje het voornaamste achilleshieltje: een totaal van slechts zes USB headers. WiFi is aanwezig in de vorm van een Intel Wireless-AC 9462 chip. Hoewel recent en voorzien van Bluetooth 5.0 is het wel slechts een 1×1 stream oplossing, dus echt snelle WiFi is het gewoon niet.


Specs




PROCESSOR
Supports Intel® Core™ 9th / 8th Gen Intel® Core™ / Pentium® Gold / Celeron® processors for LGA 1151 socket

See supported processors

CHIPSET
Intel® Z390 Chipset

MEMORY
4 x DDR4 memory slots, support up to 64GB
Supports DDR4 4400(OC)/ 4300(OC)/ 4266(OC)/ 4200(OC)/ 4133(OC)/ 4000(OC)/ 3866(OC)/ 3733(OC)/ 3600(OC)/ 3466(OC)/ 3400(OC)/ 3333(OC)/ 3300(OC)/ 3200(OC)/ 3000(OC) / 2800(OC)/ 2666/ 2400/ 2133 MHz
Supports Dual-Channel mode
Supports non-ECC, un-buffered memory
Supports Intel® Extreme Memory Profile (XMP)
See supported memory

SLOTS
3 x PCIe 3.0 x16 slots (support x16/x0/x4, x8/x8/x4 modes)
3 x PCIe 3.0 x1 slots

ONBOARD GRAPHICS
1 x HDMI™ port 1.4, supports a maximum resolution of 4096×2160@24Hzz
1 x DisplayPort port 1.2, supports a maximum resolution of 4096X2304@60Hz

MULTI-GPU
Supports 2-Way NVIDIA® SLI™ Technology
Supports 3-Way AMD® CrossFire™ Technology

STORAGE
Intel® Z390 Chipset
6 x SATA 6Gb/s ports1
2 x M.2 slot (Key M)1
Support up to PCIe 3.0 x4 and SATA 6Gb/s, 2242/ 2260/ 2280/ 22110 storage devices
Intel® Optane™ Memory Ready2
M.2 slots and SATA ports share the bandwidth.Before using Intel® Optane™ memory modules, please ensure that you have updated the drivers and BIOS to the latest version from MSI website.

RAID
Intel® Z390 Chipset
Supports RAID 0, RAID 1, RAID 5 and RAID 10 for SATA storage devices
Supports RAID 0, RAID 1 for M.2 PCIe storage devices

USB
Intel® Z390 Chipset
3x USB 3.1 Gen2 (SuperSpeed USB 10Gbps) ports (1 Type-C and 1 Type-A ports on the back panel, 1 Type-C internal connector)
6x USB 3.1 Gen1 (SuperSpeed USB) ports (2 Type-A ports on the back panel, 4 ports available through the internal USB connectors)
6x USB 2.0 (High-speed USB) ports (2 Type-A ports on the back panel, 4 ports available through the internal USB connectors)

AUDIO
Realtek® ALC1220P Codec
7.1-Channel High Definition Audio
Supports S/PDIF output

LAN
1 x Intel® I219-V Gigabit LAN controller

WIFI & BLUETOOTH
Intel® Wireless-AC 9462 card
Supports 802.11 a/b/g/n/ac, MU-MIMO Rx, 2.4GHz/ 5GHz up to 344 Mbps
Supports Bluetooth® 2.1, 2.1+EDR, 3.0,4.0, 5

INTERNAL CONNECTORS
1 x 24-pin ATX main power connector
1 x 8-pin ATX 12V power connector
1 x 4-pin ATX 12V power connector
6 x SATA 6Gb/s connectors
1 x USB 3.1 Gen2 Type-C port
2 x USB 3.1 Gen1 connectors (supports additional 4 USB 3.1 Gen1 ports)
2 x USB 2.0 connectors (supports additional 4 USB 2.0 ports)
1 x 4-pin CPU fan connector
1 x 4-pin Water Pump connector
5 x 4-pin system fan connectors
1 x Serial port connector
1 x Front panel audio connector
2 x System panel connectors
1 x Thunderbolt Add-on Card Connector
1 x Chassis Intrusion connector
1 x TPM module connector
2 x 4-pin RGB LED connectors
1 x 3-pin RAINBOW LED connector
1 x 3-pin CORSAIR LED connector

BACK PANEL PORTS
PS/2 Combo Port
LAN
Wireless / Bluetooth
HD Audio Connectors
USB 2.0
DisplayPort
HDMI
USB 3.1 Gen2 Type-A + C
USB 3.1 Gen1
Optical S/PDIF out
MSI MPG Z390 GAMING EDGE AC back panel ports

DIMENSIONS
9.6 in. x 12 in. (24.3 cm x 30.4 cm)
ATX Form Factor

MOUNTING
9 mounting holes

OPERATING SYSTEM
Support for Windows® 10 64-bit

UEFI


Eigenlijk zien we van de grote vier binnen Nederland geen echt slechte biossen meer. Zoeken naar functionaliteit die een typische gebruiker mist is een zinloze exercitie. MSI doet het goed wat gebruiksvriendelijkheid betreft met goed overzicht, prima combinatie van muis- en toetsenbord opties, en eigenlijk hebben we er niet veel op aan te merken.




Testmethode


Z370 launch (en daarmee onze reviews) kwam voordat de inmiddels bekende spectre en meltdown kwetsbaarheden werden gepatcht. Ook is Windows 10 van een mooie feature update voorzien en zodoende testen we Z390 borden dan ook vers, en enkel tegen elkaar. Maar gelukkig hebben we er geen gebrek aan.

Aan de hardware kant weinig veranderingen:

Processor: Intel Core i7-8700K, die komt tenslotte vrij uit de Z370 bench gezien we geen Z370 borden meer verwachten. Nog altijd een high-end consumer SKU die een modern Z390 moederbord met slechte stroomvoorziening kan afstraffen. Omdat de 8700K een integratie GPU heeft maken we daar gebruik van.


Geheugen: Corsair Vengeance LPX 16GB 3000MHz, in dual-channel setup. Deze set heeft zich door de jaren stabiel en uitermate compatible getoond, dus houden we aan, met XMP settings. Een neutrale uitstraling vinden we ook nooit erg.


De voeding is wederom afkomstig uit de stallen van Seasonic in de vorm van een Prime Titanium 850W, de huidige high-end consumer range van Seasonic. 850 Watt is een beetje overkill, maar lage capaciteit voedingen zijn een zeldzaamheid. Dito als bij het werkgeheugen houden we vast aan de componenten die zich door de vele testen heen betrouwbaar, compatible en stabiel hebben getoond.


Voor opslag maken we gebruik van Samsung hun 960 PRO PCIe SSD.


Alle systemen worden met een schone Windows 10 Pro x64 installatie getest op onze trusty Cooler Master test bench zoals je in menig foto wel zal hebben gezien.

We maken gebruik van de laatst beschikbaar gestelde bios op moment van testen. Om eventuele invloeden van ‘handige’ snelheid verhogende features tegen te gaan, vrijwel elke fabrikant biedt iets van een multi-core verbetering, gaan we uit van een handmatige instellingen met clocks, multipliers en voltages vastgezet. We willen tenslotte de onderliggende verschillen ervaren.

Voor prestaties richten we ons primair op Passmark, Cinebench 15 en blender, drie populaire en vooral consequente benchmarks. Binnen Cinebench kijken we naar multicore en single core performance en de invloed van de tuning van het moederbord daarop, en bij Passmark primair naar de CPU en Memory benchmarks. Die laatste test weliswaar het geheugen, maar bij een vast geheugenprofiel kunnen we wel de invloed van het moederbord op de geheugenprestaties vaststellen. Daarnaast kijken we naar een aantal verschillende AIDA64 benchmarks, geen benchmarks waar ik enorm weg van ben en heel zwaar weeg, maar desondanks een extra stukje verificatie. Elke van deze benchmarks draaien we vijf keer, we verwijderen de twee outliers en nemen het gemiddelde van de middelste drie.

PC Mark 8 vervangt PC Mark 10 uit de vorige reviews, deze toonde zich door de jaren heen stabieler. Gezien de lange duur van deze bench gaan we hier uit van drie runs.

Feitelijk gaat voor alle benchmarks op dat we pas echt conclusies kunnen trekken als de prestaties meer dan een procent of twee, en dan consequent tussen benchmarks, afwijken. Per benchmark run zelfs op een enkel moederbord is een dergelijke afwijking per run niet meer dan gebruikelijk.

De render test (Blender, BMW benchmark) is niet alleen zwaar voor de processor, maar vooral ook een stabiele load test. Verschillen in stroomverbruik in deze bench geeft dan ook een goede indicatie van het load verbruik van het moederbord zelf. Dit meten we met onze Voltcraft 450PRO.

Prestaties


Resultaten van de benchmarks:











Ook deze generatie vallen de prestaties samen te vatten als “lekker boeiend”. Uitgaande van kleine verschillen tussen meerdere varianten van één en hetzelfde bord kunnen we nauwelijks harde conclusies trekken, enkel in het stroomverbruik zien we ietwat significantere verschillen. Resultaten presenteren we verder dan ook ‘as is’ zonder inhoudelijke conclusies, bij gebrek aan mogelijkheid.

Overzicht headers


Nieuw, voor uw gemak, een overzicht van de relevante headers. Let op dat we niet specificeren waar elke header toe in staat is, dit is enkel de ruwe count.






In mijn optiek biedt MSI een hele mooie balans. 2x M.2 en 6x SATA is veelal zat, dito voor de zeven fan ehaders , twee RGB headers en aRGB header en het beperkte aantal USB poorten achterop wordt gedeeld door een grote directe concurrent: De ASRock Z390 Extreme 4. Gigabyte doet dat met hun Aorus Pro en 10 USB poorten weliswaar beter, maar MSI heeft één mooie plus achter de hand die andere betaalbare opties niet hebben: twee interne USB 2.0, twee interne USB 3.0 en een interne USB Type-C header. Zodra je een case hebt met 4 USB poorten (onthoud, elke header voedt twee poorten) en een Type-C header is je keuze een heel stuk beperkter.

Sidenote: op een enkel bord na heeft elk bord in de test een Type-C header. Vooruitgang!


Conclusie


Een moederbord kiezen blijft lastig, zeker gezien geen van de bordjes in dit overzicht echt slecht is; zelfs de middenklassers kunnen een 8700K met beetje overclock, of feitelijk alles behalve een extreem doorgetrapte 9900K vermoedelijk wel aan. Wat resteert is een afweging tussen de prijs, de aansluitingen en de looks. Het enige echte minpuntje waar MSI aan moet werken is dat de RGB software nog echt beter moet, maar gezien dit bord nauwelijks RGB heeft denk ik dat de doelgroep eerder de biosoptie waardeert om het geheel uit te zetten dan wakker ligt van complexe RGB sync opstellingen. Ook is een single stream WiFi oplossing niet heel bijzonder, dus als je echt van dikke WiFi afhankelijk bent voor je desktop kijk dan naar wat anders (of koop een losse rappe kaart).

Waar we MSI goede stappen zien maken is de looks, en ik denk dat deze Gaming Edge zijn iets duurdere Gaming Pro Carbon broer wat dat betreft ook onder druk zet. Het is een prachtig bord om te zien; neutraal, mooie afwerking van de heatsinks, duidelijke stappen vooruit wat PCB afwerking betreft, en hoewel wanneer we we puur op looks en afwerking zouden kijken de winst aan de Asus Strix Z390-E zouden willen geven moeten we opmerken dat waar de Strix voorheen een directe concurrent was voor modellen als de Gaming Pro Carbon dat je daar tientallen euro’s meer voor betaald tegenwoordig. Dan moet je wel heel erg merk bewust shoppen om dat objectief goed te praten en merken we dus op dat MSI zich wel heel aantrekkelijk positioneert voor iedereen die niet merkgebonden is, zeker wanner we opmerken dat wanneer we aansluitingen tellen deze MSI maar heel weinig punten laat liggen. Extern zouden we wat meer USB poorten willen zien, intern is het wel opvallend compleet.

Verder is de MSI het zuinigste in idle, altijd mooi meegenomen, en als één van de goedkoopste in de test, met al die aansluitingen en de dik in orde visuals? Dan is dit in mijn optiek een hele aantrekkelijke Z390 optie. Eigenlijk zet MSI precies neer wat we in deze klasse verwachten: grotendeels compleet, een beperkt aantal kanttekeningen, en toch ook een visueel damn impressive bordje. Als je niet meer dan 200 euro uit wilt geven (wat ik snap) ééntje voor op de shortlist.

Vragen over onze reviews of de producten die we bespreken? Kom dan gezellig met ons kletsen op onze Discord server (gratis en geen installatie noodzakelijk). Een reactie mag natuurlijk altijd, of pest Ome Foritain (auteur, test-chef) of Tante Nadalina (baas, foto-heldin) op Twitter. Vergeet je ook niet te abonneren op ons YouTube kanaal!



Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie:

Over Stephan
Stephan en Nada kennen elkaar dankzij online gaming en een liefde voor toffe tech. Tegenwoordig houden zij elkaar bezig met maken van reviews van computer hardware. Hun doel: Uitgebreide reviews die je een realistisch beeld geven van wat je van het product mag verwachten.