Coolermaster Master Liquid 120L review
De Cooler Master MasterLiquid serie is voor velen geen onbekende, vooral vanwege de lage prijs en kwaliteit die deze producten brengen. Ook koelprestaties liggen goed bij het merk en dat is natuurlijk ook een belangrijke factor. Om een beetje met de tijd mee te komen heeft Cooler Master RGB-fans toegevoegd aan de allernieuwste MasterLiquid 120L, het resultaat? Een erg nette all-in-one waterkoeler met een grote ‘wow’ factor.
De Cooler Master MasterLiquid 120L is met zijn prijs van 56 euro vrij goedkoop, en scheelt hiermee zo’n 8 euro met zijn onverlichte voorganger. Voor ongeveer 66 euro kan je ook nog de 240mm versie met de dubbele fan krijgen, maar omdat de gemiddelde behuizing niet onbeperkt ruimte biedt is de 120 mm versie voor velen de perfecte middenweg.
Uitpakken en algemene bouwkwaliteit
Niet al te grote doos met een duidelijke boodschap; dit is een waterkoeler van Cooler Master. In de doos vinden we de waterkoeler met een aantal accessoires.
Wat er allemaal bij zit is erg welkom: De koeler zelf uiteraard, een RGB-fan, schroeven voor elke gangbare socket, koelpasta en een RGB controller. Ondanks dat de MasterLiquid 120L budget-gericht is merk je dat het hier een kwalitatief product omvat, zo zit alles netjes gesorteerd in zakjes en voelt de RGB-controller stevig aan.
Deze processorkoeler is meer dan RGB-verlichting. Zo is hij compatible met vrijwel elk gangbare CPU socket, is hij voornamelijk van aluminium gemaakt en zijn de zowel de pomp als de fan vrij stil, volgens Cooler Master in ieder geval. Hierbij de bijbehorende specs:
Verdere specificaties zijn te lezen op Coolermaster.com
Terug naar de koeler, zo is er een RGB ventilator meegeleverd die de volgende protocollen ondersteund: Asus Aura sync, Gigabyte RGB Fusion, MSI Mystic Light Sync en Asrock RGB led. Er is nog een mogelijkheid om een tweede fan te installeren, echter is 10 euro voor een extra fan misschien wat duur in vergelijking met de koeler zelf, en zal je het ook gewoon niet nodig hebben.
De radiator is erg netjes ontworpen en via mooie sleeved buizen ga je naar het koelblok wat je op de processor dient te plaatsen. Deze heeft een verlicht logo en is verder vrij strak ontworpen, tot dusver allemaal prima.
Eenmaal de fan gemonteerd is de set eigenlijk klaar voor installatie, vergeet hierbij niet de sticker te verwijderen die zich op het koperen vlak bevindt.
Montage
De MasterLiquid is een goede toevoeging aan de gemiddelde computer, zo ook mijn build die ondertussen al zo’n vier jaar oud is. Sinds het begin koel ik de AMD FX-6300 met een vrij eenvoudige Gelid koeler die destijds een leuke prijs/kwaliteit verhouding had, echter is dat nu een heel ander verhaal.
Dus hop, Gelid er af en Cooler Master er op. Dit ging helaas niet heel eenvoudig. Waar ik zelf de mist in ging was welke bracket ik nodig zou hebben, zo spreekt de handleiding van de MasterLiquid doodleuk over een bracket die standaard op je moederbord hoort te zitten, terwijl die er bij mij niet op zat. Een zoektocht later bleek dat ik de bracket nog ergens had liggen maar voor hetzelfde geld had ik hem weggegooid, hou er dus rekening mee dat Cooler Master deze bracket (foto hierboven) niet meelevert in het geval van een AM3 socket.
Alles is verder erg vanzelfsprekend, zo heb ik gekozen voor AMD installatie waarna je het koelblok eenvoudig op de processor vastschroeft nadat je de bijbehorende klemmen hebt vastgemaakt.
Het koelblok is klaar voor de installatie, voor de MasterLiquid heb ik gekozen voor montage in de NZXT S340 White/Purple. Waar de NZXT een mooi effect met het window en de RGB-verlichting zal geven.
Het geheel is vrij eenvoudig op zijn plaats te krijgen, zo hoef je alleen het moederbord en de radiator vast te schroeven en ben je ready to go. Vergeet niet de fan en het koelblok aan het moederbord én de RGB-controller te verbinden, je hebt hier ook de keuze om ze aan een zogenaamde RGB header op je moederbord te installeren die de meeste moderne moederborden wel hebben, zo heb je de aparte RGB-controller niet nodig. In mijn geval heb ik geen aparte RGB besturing op mijn moederbord dus werd de controller van Cooler Master de enige optie.
Systeem zit snel in elkaar en ziet er goed uit, al zeg ik het zelf. De RGB-controller is overig nog wel even een dingetje, de handleiding zegt namelijk 0,0 over de werking hiervan en de symbolen zijn ook niet echt veelzeggend. Uiteindelijk kwam ik er achter dat het ‘recycleteken’ de verschillende kleurovergangen kan kiezen, de ‘cirkel’ kan een statische kleur kiezen en ‘de zon’ regelt de helderheid. Werking is goed van de controller al is hij eenmaal ingebouwd niet meer te bereiken. Bediening via software zou eigenlijk wel beter zijn, maar daarvoor moet je weer een compatible moederbord hebben. Voor een budgetkoeler is het voldoende.
Testmethode
Let op: Test platform en bovenstaand systeem zijn dus niet niet hetzelfde!
Om processorkoelers te testen blijven volledig trouw aan de nieuwe Intel Core i7-8700K setup in combinatie met de ASUS ROG Z370 Maximus X Hero en de Seasonic Focus Plus Gold Platinum Plus Titanium Ultra nogwat, ik kan de namen niet bijhouden soms. Deze set-up gebruik ik als vaste testmethode naast mijn ‘hoofd’computer. Het liefst wil je zo veel mogelijk op één platform blijven, maar nu 6 cores het nieuwe mainstream is, met een hoger gebruik tot gevolg, is die stap ons inziens toch echt praktisch relevanter dan vast te houden aan de Intel Core i7-7700K. We zijn nu zo ver dat we een goede rotsvaste setting hebben voor de temperaturen en geluidsproductie, we hebben lang zitten knutselen wat voltages betreft, afstelling van kleine details in de bios en het opzetten van een geheel vaste opstelling, en het is nu vooral een kwestie van koelers (her)testen om de lijst weer zo lang te krijgen als voorheen. De meernauwkeurige resultaten zijn het echter waard.
Alle instellingen staan vast zoals voorheen, minimaal 20 minuten burn-in op welk moment we normaliter al steady-state hebben bereikt voor deze processors, en meten maar. Dit op een open testbench, zonder verdere koeling aanwezig, en genormaliseerd naar de kamertemperatuur; dit kan je binnen een paar graden afwijking zonder problemen normaliseren. Een dag later en de nodige burn-in verder, herhalen we de test om zeker te zijn.
Nadat beide tests tweemaal zijn uitgevoerd wordt elke koeler opnieuw gemonteerd om eventuele fouten van onze kant bij monteren uit te sluiten. Afwijkingen die we daar tot dusver zien zitten meestal (mits we onze taak goed doen) in de tienden van graden tot een graad C. Resultaten binnen 1 C van elkaar kan je dus als meting-technisch gelijkwaardig beschouwen en hanteren wij dan ook als maximale afwijking tussen de meetmomenten, anders begint het proces opnieuw totdat we een resultaat hebben dat we betrouwbaar reproduceren. Heel praktisch bekeken kan je jezelf ook afvragen wat een verschil van 3, 5, of soms nog wel meer graden nu echt uit maakt in je build, maar dat neemt niet weg dat we daar termen als ‘beter’ en ‘minder’ met overtuiging kunnen toepassen.
Ter info: een open testbench is in de regel niet beter dan een goede case. Een case met degelijke tot zeer goede airflow laat normaliter een iets betere prestatie zien, een case met matige tot slechte kan de temperaturen iets tot flink laten oplopen. Een open bench test is daarmee dus redelijk accuraat voor menig ’typisch’ tower systeem, maar blijf altijd nadenken over de gevolgen van jouw andere hardware.
Verder, onthoud ook dat synthetische tests aanmerkelijk zwaarder zijn dan typische game tests, vooral vanwege de consistentie van de belasting; een typische game geeft geen constante 100% load. Goede resultaten in synthetische tests geeft dus bepaalde zekerheden voor praktische applicaties. Hou daarbij wel rekening dat de ene CPU de andere niet is en dat variabelen als case airflow, warme grafische kaarten, of een kacheltje op je bureau in de winter ook invloed kan hebben. Je kan resultaten tussen verschillende reviews dus niet uitwisselen, noch garantie claimen dat jij bepaalde temperaturen die wij halen ook haalt. Dit is primair een vergelijking, zij het met praktische insteek.
Testresultaten
Bij het testen haalt de MasterLiquid 120L een mooie 57 graden, en scoort daarmee maar zo’n 3 graden boven zijn grote broer, de 240L.
Qua geluid gaat de 120L wel nogal los, 47dB is flink luid en het irriteert mij genoeg om de fan standaard zachter te zetten. Het scheelt hier maar zo’n 2dB met de dubbele fan versie van deze koeler, en we vragen ons af waarom zo’n hoge maximale geluidsproductie nodig is.
Qua koelprestaties blijft het goed binnen perken wanneer we de fans op een vast aantal dB instellen, 61 graden is namelijk niet verkeerd en prima om je processor veilig te blijven gebruiken. De pomp blijft hierbij vrijwel onhoorbaar, de ventilatoren blijven wat hoorbaar op de testbench, maar in mijn S340 behuizing valt het grotendeels weg.
Voor de 2 graden verschil tussen de 120L en 240L zou je meestal niet voor de duurdere gaan, maar bedenk hierbij dat de geluidsproductie tussen deze twee wel iets verschilt. Je moet hier ook rekening houden met meer praktische zaken, past een kleinere AIO beter of is er ruimte voor een groter model? Wanneer er ruimte is en je bereidt bent het verschil in prijs van de 120L en 240L te betalen (~€10) dan is de 240L een betere keuze, en in veel cases ook gewoon wat mooier om te zien. Wil je dat het gewoon goed werkt, compact is, en niet te duur, dan kan de 120mm alsnog een prima optie zijn.
Let op: Resultaten zijn sterk afhankelijk van de kwaliteit van de gebruikte chip, maar ook de behuizing waarin je ze gebruikt. Hou altijd je temperaturen in de gaten als je gaat overklokken, ook met zeer krachtige koelsystemen. Reviews als deze zijn geen garantie dat je bepaalde temperaturen kan bereiken.
RGB & showcase
Zonder foto’s van de RGB verlichting zou het verhaal zeker niet compleet zijn, dit is het resultaat van montage in de NZXT plus een bonusfoto in een Sharkoon TG5. De RGB-verlichting van de fan en het koelblok ziet er erg goed uit, op de foto’s weliswaar wat minder maar in het echt zijn de kleuren mooi egaal verdeelt.
Conclusie
Binnen de Cooler Master MasterLiquid serie is de 120L RGB een zeer welkome toevoeging, zo zijn er 4 verschillende MasterLiquid 120mm sets: De 120 lite, 120, 120L RGB en de 120R RGB, en tussen de duurste en de goedkoopste zit zo’n 65 euro verschil. De goedkoopste 120 Lite (€45) is een vrij saaie waterkoeler die gewoon werkt, maar de standaard 120 is duurder dan de 120L die we hier hebben. Waarom zou de non-RGB versie nou meer kosten dan de RGB versie? Ik kan er geen goede verklaring voor verzinnen. De duurste binnen de 120mm serie is de 120R RGB die met 110 euro toch behoorlijk duurder is. Deze heeft wel apart bestuurde leds voor een mooi regenboogeffect maar of je zoveel extra uit zou geven daarvoor, terwijl die in het vaarwater komt van grotere luxe sets? De 120L RGB lijkt hier de perfecte middenweg te zijn: wel RGB, maar niet te duur.
De belangrijkste punten waarom deze MasterLiquid voor mij een aanrader is begint bij de verlichting. Met RGB-verlichting die je zowel via je moederbord als met de controller naar wens af kan stemmen is heel tof voor je totale systeem. Waar ik persoonlijk erg blij mee ben is de stille pomp die ook nog eens een strak verlicht logo heeft, want gemonteerd op het moederbord ziet dit er allemaal erg mooi uit. Wat ik persoonlijk het belangrijkste vind is de prijs, want met slechts 55 euro is deze waterkoeler gewoon goedkoop, veel goedkoper dan de meeste RGB alternatieven, en zeker wanneer de meeste alternatieven dan wellicht RGB in de pomp hebben, maar niet in de fan.
Wat ik zelf wat minder vind is de geluidsproductie van de meegeleverde ventilator met RGB-verlichting, standaard staat de fan op 100% en hierbij maakt hij nog behoorlijk wat geluid, zo’n 12 dB boven de 30 dB die Cooler Master aangeeft. Dit is niet extreem hard maar wanneer je deze fan uitschakelt wordt het wel stil, oftewel de pomp hoor je dus ook niet en de fans doen de pomp dus eigenlijk niet voldoende eer aan. In mijn situatie staat de pc op zo’n meter afstand en dan hoor je ze ook nog wel. Een andere fan monteren is ook niet ideaal, want dan verlies je de RGB afstemming en je betaalt flink meer. Let overigens ook op dat voor AMD systemen je de originele backplate van je moederbord nog nodig hebt voor installatie; Cooler Master levert er geen mee voor AMD.
Voor een bedrag van 55 euro is deze waterkoeler geen verkeerde keuze; aardige koelprestaties, fysiek netjes ogend en zeker niet te vergeten de RGB-verlichting in pomp en fans wat hem een budget aanrader maakt. Je moet alleen geen top koelprestatie of ultra stille werking verwachten. RGB en een leuke look kan dus wel voor weinig, of je hecht veel waarde aan geluidsproductie en je neemt dan een andere die vermoedelijk ook weer een stuk duurder is; een prima budget afweging.
Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie: