Eigenlijk zijn er te veel soorten lagers, of “bearings” zoals vele ze zullen kennen, om op in te gaan in een productreview , maar voor de compleetheid, en gezien het type bearing wel van belang is voor de beoordeling van een ventilator, mag enige informatie m.i. niet ontbreken. Zeker wanneer er enige onduidelijkheid bestaat over de exacte bearings van het product in kwestie.
Ik wil in gaan op de twee soorten bearing die ik voornamelijk heb waargenomen in recente aftermarket ventilatoren, de Sleeve bearing en de Fluid Dynamic Bearing: Sleeve bearings zijn zeer populair, deze zijn goedkoop om te fabriceren, zijn in de regel bijzonder stil (Een stille bearing is overigens niet direct een stille fan), maar hebben ook een relatief korte levensduur en de kans bestaat dat ze binnen een redelijke termijn (binnen de levensduur van 1 computersysteem) luidruchtig kunnen worden, en dan vooral in zeer warme situaties. Daarnaast hebben ze de eigenschap dat ze niet geschikt zijn voor horizontale plaatsing; een cpu-fan in gangbare plaatsing, een front-intake ventilator, of een standaard outtake ventilator aan de achterzijde van je systeem is geen probleem, maar een plaatsing aan de bovenzijde of onderzijde weegt zwaar op de levensduur en geluidsproductie van de fan. Vooral waterkoeling zie je vaak aan de bovenzijde van een behuizing, en daar is dit dus geen geschikte oplossing voor.
Een “Fluid Dynamic bearing” (FDB) zou een uitstekende verbetering daar op zijn, gezien ze de voordelen hebben van Sleeve bearing fans wat betreft geluidsproductie, maar een veel langere levensduur hebben, en ook in horizontale wijze geplaatst kunnen worden. Omdat deze techniek echter gepatenteerd is, iets wat tot hogere prijzen leidt, doen fabrikanten hun best om daar alternatieven op te bedenken. Gezien soms alsnog de naam FDB aangehouden wordt is het voor een consument bijzonder lastig om te beoordelen waar je nu mee te maken hebt, en het feit dat veel fabrikanten hun eigen twist aan de naam geven maakt dat enkel nog erger. Het heeft een lange tijd geduurd voordat ik zelf al deze zaken op een rijtje had, maar bij iedere nieuwe fan release is het weer uitvogelen wat er nu daadwerkelijk binnen in zit.
Één van die alternatieven van de FDB is de Rifle Bearing fan, een techniek die zowel door BitFenix als bijvoorbeeld Aerocool gebruikt wordt maar alsnog als FDB wordt aangeduid. Deze techniek zorgt net als de gepatenteerde FDB varianten voor een stille werking, de mogelijkheid om hem horizontaal te plaatsen, en een aardige verbetering van de levensduur. Zonder indicatie van levensduur is de exacte verbetering echter lastig vast te stellen, hoewel ik zelf met dergelijke fans vooralsnog geen problemen heb ervaren. Hardwaresecrets.com , heren die hier wel degelijk goed verstand van lijken te hebben, geven aan dat wat alternatieve FDB fans betreft deze rifle bearings de betere oplossingen zijn.
Een product ontwerpen doe je uiteraard niet zo maar, en met de veronderstelling dat ieder product uitvoering doordacht op de markt wordt gepositioneerd zou dus kunnen stellen dat BitFenix gekozen heeft voor een vrij redelijke bearing kwaliteit zonder de fans duurder in aanschaf te hoeven maken.
Bronnen, en leuke links als je geïnteresseerd bent in de exacte werking van enkele fan types:
http://www.hardwaresecrets.com/article/The-Truth-About-Fluid-Dynamic-Bearing-FDB-Fans/1807/1
http://www.hardwaresecrets.com/article/Anatomy-of-Computer-Fans/1039/5
Iets heel anders tussendoor, ik kreeg onlangs de vraag hoe ik die fans aan kon sluiten en testen zonder behuizing en/of moederbord, en dacht ook dat even te laten zien. Vereisten? Een voeding, een standaard stroomkabel om de voeding van prik te voorzien, en een paperclip. In dit geval, om ventilatoren op verschillende voltages te testen, gebruik ik een fancontroller of 5V, 7V en 12V molex adapters om de ventilatoren op verschillende snelheden te ervaren. Molex adapters zijn overigens wel handig om de ventilatoren op de voeding aan te sluiten uiteraard.
Maar goed, we gaan de voeding aanzetten zonder case/mobo: De paperclip maken we een mooie boog van, met de twee uiteindes vlak naast elkaar en grofweg even lang.
Op de moederbord aansluiting van de voeding zoeken we de groene kabel en een zwarte kabel (aarde, dus het maakt normaliter niet uit welke). De groene is de 4e van boven aan onze kant.
Paperclip in de groene en zwarte aansluiting, en met de aan/uit schakelaar achterop de voeding kunnen we de voeding zo kickstarten. Die paperclip staat ook geen noemenswaardige prik op of iets dergelijks, maar gezien ik niet in jouw voeding kan kijken doe je dit uiteraard geheel op eigen risico en ik ben niet verantwoordelijk voor kapotte voedingen, rechtopstaande haren, of gefrituurde chiwawa.