Samenvatting:


De Dark Rock 4 is een goed presterende, stille processorkoeler met een focus op net wat luxere fysieke indrukken dankzij de geheel zwarte coating op alle delen. Daar hangt echte rwel een meerprijsje aan. Meerprijs is echter te overzien, zeker vergeleken met waterkoeling, en je krijgt er toch een indrukwekkend ogende koeler voor terug. Hij is ook meer dan eenvoudig te installeren, laat verder geen steken vallen: 9/10.


be quiet! Dark Rock 4 review


Vandaag is een grote dag voor be quiet! vermoeden wij, want de twee ‘grote jongens’ uit hun luchtkoeler assortiment worden vervangen door nieuwe modellen. Zowel de Dark Rock als de Dark Rock pro zijn inmiddels aan hun vierde iteratie toe waarbij in dit geval vooral wat kleine zaken worden aangepast maar in grote lijnen niet van de stabiele basis van hun voorgangers wordt afgeweken. Iets meer koelcapaciteit, iets efficiënter, iets makkelijker te installeren, maar vooral nog steeds altijd erg dik om te zien.

In deze review bespreken we de Dark Rock 4. Gelijktijdig zal een review van de Pro 4 beschikbaar komen. Adviesprijzen zijn 73 en 87 euro respectievelijk.

Specificaties





Uitpakken, bouw en features


Doosje:


In het doosje: een heatsink, accessoires in doosjes, en een ventilator, wel zo handig.



De ventilator is een 135mm be quiet! model welke we wel eens eerder hebben teruggezien, de Silent Wings units, echter niets mis met een bekende degelijke basis.


De Dark Rock serie, de hoogst gepositioneerde binnen be quiet! (gevolgd door Shadow, en Pure) kennen we natuurlijk al wat langer, dus dat we hele dikke, geheel zwart afgewerkte koelers zouden tegenkomen wisten we natuurlijk wel. Natuurlijk is het maar net wat jij mooi vindt, maar we kunnen toch niet ontkennen dat deze unit erg indrukwekkend eruit ziet. Mooie afgewerking bovenop, mooi heatsink design, en ook een toffe, ditmaal matte afgewerkte zwarte coating onderop.









Montage


Montage van be quiet! was in de regel redelijk in orde, maar werd overtroffen door de meest eenvoudig installerende concurrenten en zeker de laatste generatie koelers maakte het leven van de consument nog wat makkelijker. Be quiet! heeft echter weer een stap vooruit weten te maken. We lopen het proces door:

Kies één van de boekjes in een taal van jouw keuze, afhankelijk van hoe lastig je het jezelf wilt maken.


Schroefjes klem je vast in de backplate door het ringetje er aan de andere kant op te drukken. Backplate achterhet moederbord, vastschroeven, en vervolgens schroef je de brackets daar weer op.






De crossbar valt precies onderin de koeler, en die schroef je met twee schroeven en de meegeleverde schroevendraaier weer vast op het moederbord. Koelpasta niet vergeten natuurlijk, vast is vast en gelijkmatig aandraaien (dus niet één kant helemaal strak en daarna de andere kant, maar om en om). Eenvoudig genoeg, hooguit dat die crossbar wellicht standaard op de koeler had kunnen zitten voor één stapje minder, maar verder een eitje om te installeren.



Fan erop klikken, kabel in je moederbord, en klaar. Daarbij viel wel op dat de fan clips de zwarte coating van de aluminium heatsink redelijk makelijk doen loslaten. Verbeterpuntje, en iets om even voorzichtig mee te zijn ondanks dat je het in een normale setup niet eens zal zien.



We zien de Dark Rock 4 over het eerste geheugenslot hangen op een typisch layout ATX bord. Je kan dus twee stevige geheugenmodules gebruiken, of als je voor vier gaat moet je low profile aanhouden.


Expansiesloten worden niet overlapt.


Testmethode


We blijven vanaf heden volledig trouw aan onze nieuwe Intel Core i7-8700K setup in combinatie met de ASUS ROG Z370 Maximus X Hero en onze trouwe Seasonic Focus Plus Gold Platinum Plus Titanium Ultra nogwat, ik kan de namen niet bijhouden soms. Het liefst wil je zo veel mogelijk op één platform blijven, maar nu 6 cores het nieuwe mainstream is, met een hoger gebruik tot gevolg, is die stap ons inziens toch echt praktisch relevanter dan vast te houden aan de Intel Core i7-7700K. We zijn nu zo ver dat we een goede, rotsvaste setting hebben voor de temperaturen en geluidsproductie, we hebben lang zitten knutselen wat voltages betreft, afstelling van kleine details in de bios en het opzetten van een geheel vaste opstelling die zowel wat luxere koelers als instappers kan vergelijken, en het is nu vooral een kwestie van koelers (her)testen om de lijst weer zo lang te krijgen als voorheen. De meer nauwkeurige resultaten zijn het m.i. echter waard.

Alle instellingen staan vast zoals voorheen, minimaal 20 minuten burn-in op welk moment we normaliter al steady-state hebben bereikt voor deze processors, en vervolgens meten we het gemiddelde over een periode van 15 minuten. Dit op een open testbench, zonder verdere koeling aanwezig, en genormaliseerd naar de kamertemperatuur; dit kan je binnen een paar graden afwijking zonder problemen normaliseren. Enkele uren tot een dag later en de nodige burn-in verder, herhalen we de test voor een grotere betrouwbaarheid.

Nadat beide tests tweemaal zijn uitgevoerd wordt elke koeler opnieuw gemonteerd om eventuele fouten van onze kant bij monteren uit te sluiten. Afwijkingen die we daar tot dusver zien zitten meestal (mits we onze taak goed doen) in de tienden van graden tot hooguit één graad Celcius. Resultaten binnen 1 C van elkaar kan je dus als meting-technisch gelijkwaardig beschouwen en hanteren wij dan ook als maximaal gewenste afwijking tussen de meetmomenten, anders begint het proces opnieuw totdat we een resultaat hebben dat we betrouwbaar reproduceren. Heel praktisch bekeken kan je jezelf ook afvragen wat een verschil van 3, 5, of soms nog wel meer graden nu echt uit maakt in je build, maar dat neemt niet weg dat we daar termen als ‘beter’ en ‘minder’ met overtuiging kunnen toepassen.

Ter info: een open testbench is in de regel niet beter dan een goede case. Een case met zeer goede airflow laat normaliter een iets betere prestatie zien, een case met matige tot slechte kan de temperaturen iets tot flink laten oplopen. Een open bench test is daarmee dus redelijk accuraat voor menig ’typisch’ degelijk tower systeem, maar blijf altijd nadenken over de gevolgen van jouw andere hardware.

Verder, onthoud ook dat synthetische tests aanmerkelijk zwaarder zijn dan typische game tests, vooral vanwege de consistentie van de belasting; een typische game geeft geen constante 100% load. Goede resultaten in synthetische tests geeft dus bepaalde zekerheden voor praktische applicaties. Hou daarbij wel rekening dat de ene CPU de andere niet is en dat variabelen als case airflow, warme grafische kaarten, of een kacheltje op je bureau in de winter ook invloed kan hebben. Je kan resultaten tussen verschillende reviews dus niet uitwisselen, noch garantie claimen dat jij bepaalde temperaturen die wij halen ook haalt. Dit is primair een vergelijking tussen koeloplossingen, zij het met praktische insteek.



Testresultaten


De resultaten met alle ventilatoren, pompen, en wat moderne koelers dan ook wel niet kunnen bedenken vol open:


Voordat we relativeren, eerst even de -maximale- geluidsproductie:


Hoewel een beetje in het midden van de grafiek is het belangrijk om te onthouden in welk veld de Dark Rock 4 staat opgesteld. De net koelere Ninja 5 en Fuma Rev B zijn groter en komen met dubbele fan, en zelfs de Pro 4 variant met één extra fan en heatpipe zit er niet ver vanaf, terwijl het ook nog één van de stilste koelers is op 100% fan speed. Dat vinden we een keurig resultaat.


Het belangrijkste vinden we de efficientie bij een vaste geluidsproductie. Daarvoor kozen we 40 dBA, iets wat de Dark Rock 4 op een haar na niet weet te halen; hij is dus een klein beetje stiller dan de meeste anderen met uitzondering van de Ninja 5 en de Choten. Wederom een objectief prima resultaat, niet ver van de grote jongens en grotere waterkoelers, zelfs nog iets voor de 240mm AIO van Cooler Master.

Wellicht overbodig om toe te voegen: maar met een standaard PWM fan profiel is de minimale geluidsdruk echter zeer beperkt. Niets weerhoudt je ervan om met slechts een paar honderd RPM een onhoorbare build neer te zetten met deze koeler.

Met zijn broer op de foto:





Conclusie


Niet onverwacht zet be quiet! met de Dark Rock 4 weer een hele prima koeler neer. Zeer stil zelfs op volle toeren, onhoorbaar op elke praktisch waarschijnlijke PWM instelling en met vervolgens meer dan genoeg koelcapaciteit om een licht overclockte Intel Core i7-8700K op zijn dooie gemak op hele bescheiden temperaturen te houden. We zien de iets grotere (maar flink duurdere) Dark Rock Pro 4 het nog wat beter doen, maar we vragen ons af of op dergelijke populaire mainstream-high-end processoren meer wel zinnig, laat staan nodig is.

De Dark Rock 4 zal echter wat prijziger worden dan zijn voorganger, althans zeker de eerste weken of maanden, en dat terwijl er voor de voorganger al inhoudelijke concurrenten waren op een lager prijspunt. Vooral Scythe gooit in onze grafieken wat roet in het eten met modellen die nog wat efficiënter en goedkoper zijn. Be quiet! moeten we het echter geven wat hun design betreft, want het puur zwarte met de indrukwekkende afwerking aan de bovenkant maakt het visueel een wat luxer model dan iets als de Fuma en in mindere mate de Ninja, units die ook nog een stuk groter zijn waardoor je combinaties met bijvoorbeeld RGB geheugen net zo goed kan vergeten terwijl je daar hier nog mee weg komt, zij het met twee modules. Let overigens wel op dat je voorzichtig bent, want de coating op de fins van het koelblok zelf kwam wel makkelijk los, iets wat wellicht aan een pre-productie batch te danken is maar we desondanks wel willen vermelden.

Smaken verschillen, maar zelf zijn we erg gecharmeerd van de Dark Rock 4 (ook de reden dat we ooit eens een Dark Rock 3 kochten voor een eigen build), ook vergeleken met zijn nog grotere broer die weliswaar nipt efficienter is, maar ook weer een stuk duurder. Installatie van beide modellen verloopt meer dan soepel en is nagenoeg ‘up there’ wat gemak betreft, echter de bescheiden afmetingen gecombineerd met geheel zwarte afwerking laat ons toch enthousiaster achter dan toen we de echte XXL torens voor ons hadden. Vergeet ook niet dat ons moederbord al een stevige Asus ROG Maximus X Hero is, en een mid-size koeler oogt dan toch beter in balans.

Voor de aller zwaarste 16- en 18-core processoren is groter wellicht wel echt zinvol, maar voor mainstream processoren als een i5-8600K of i7-8700K of Ryzen 7 is dit een koeler die goed tot zijn recht komt. Je betaalt weliswaar iets van een price premium voor de zwarte uitstraling en net wat luxere top plates op het koelblok, maar die valt vergeleken met all-in-one waterkoelers juist weer erg mee. Al met al een aantrekkelijke en meer dan redelijke samenvatting van wat je van een net wat chiquere luchtkoeler zou verwachten.



Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie:

Over Stephan
Stephan en Nada kennen elkaar dankzij online gaming en een liefde voor toffe tech. Tegenwoordig houden zij elkaar bezig met maken van reviews van computer hardware. Hun doel: Uitgebreide reviews die je een realistisch beeld geven van wat je van het product mag verwachten.