ASUS ROG MAXIMUS XIII Extreme & Apex review

Je hebt moederborden en je hebt de top-end in de ROG line-up, borden met prijskaartjes waar de meesten van zullen schrikken, maar ook borden waar je u tegen zegt. Of eigenlijk gewoon borden die de definitie zijn van high-end. Alvorens we onze aandacht de komende maanden op Alder Lake gaan leggen hebben we nog een paar mooie stukjes Z590 techniek die we niet onbeschreven willen laten, de ASUS ROG MAXIMUS XIII EXTREME, en de ASUS ROG MAXIMUS XIII APEX. En ja, all-caps als je het ASUS vraagt, al zal ik ze vanaf nu gewoon de Extreme en Apex noemen.

Wat doen ze goed, wat maakt ze bijzonder, en wat laten ze te wensen over?

Het perspectief

Om te beginnen, een vergelijking van de prijzen van de verschillende moederborden die je hieronder in de grafieken gaat zien. De Extreme richt zich op de absolute top met een prijs van bijna 900 euro, de Apex ligt rond het prijspunt van de Hero. Niet eens zo heel gek wanneer je je bedenkt dat de Apex een die-hard nerd bordje is.

Het design

Ik denk dat we hier de foto’s het meeste werk laten doen, want het zijn gewoon prachtige borden. Ook wordt direct de focus duidelijk: de Extreme heeft vooral “heel erg veel”, inclusief het extra DIMM.2 slot voor extra SSDs, aansluitingen aan de zijkant, extra headers voor waterloops, en natuurlijk een bizar-o VRM.

De Apex toont ook direct zijn karakter, want met 2 geheugensloten op een ATX bord is het een overclockersbord puur sang. Hij zal voor een typische game PC ook niet veel te kort komen, maar de focus is direct duidelijk. En hij is mooi. Subjectief? Sure, maar soms mag het: ik vind dit kwijl-worthy.

Opslag

Enfin. Laten we het kwijlen even voor wat het is en naar wat fysieke aansluitingen kijken. De Extreme richt zich duidelijk op “veel”, met een aantrekkelijke tweede plek in de grafiek. Gezien MSI die 6 M.2 sloten haalt door een expansiekaart mee te leveren en ASUS ze op het bord zelf en in de unieke DIMM.2 SSD aansluiting weet te houden vind ik het eigenlijk nog wat aantrekkelijker; als je meer wilt kan je altijd een expansiekaart kopen voor een paar tientjes.

Toch valt ook de Apex op, met “gewoon” vier M.2 SSDs en als enige Z590 bord 8 SATA poorten. Ik denk dat ik zal lachen als iemand mij vertelt dat ze de Apex hebben gekocht voor de SATA poorten, maar ASUS lijkt in hun overclock focus “gewoon gebruik” niet uit het oog verloren te hebben.

Interne Headers

Wat Fan en aRGB headers betreft pakt ASUS makkelijk de winst, zij het dankzij een extra Fan en RGB hub. Wel handiger voor kabelmanagement overigens, en de hub maakt het makkelijk om met RGB fans aan de slag te gaan. Maar ook de Apex mag er zijn: 9 fan headers, en drie aRGB headers, not bad.

Overige interne aansluitingen kloppen ook, voor beide. De Extreme is de enige met een dubbele USB Type-C header intern, inclusief een USB 3.2 Gen 2×2 header. De Apex is wat meer mid-range wat USB betreft, maar valt wel op met een derde USB 2.0 header intern, die kan soms verdomd handig zijn. Toegegeven, een USB 2.0 expander kost twee tientjes, daarmee kan elk bord wat meer van die aansluitingen krijgen.

IO Aansluitingen

Aan de achterkant lijkt elk bord wel wat anders te doen. Sommige borden richten zich op “vooral veel” poorten, de Extreme probeert juist extreem trage poorten te voorkomen en maakt elke USB poort 10 Gigabit capable. Dat heeft wel als gevolg dat je er “slechts” 10 hebt (incl de twee Thunderbolt 4 poorten), ongetwijfeld genoeg voor de meesten. Wel had ik graag een dedicated USB 3.2 Gen 2×2 poort achterop gezien, dat is spijtig. Voor mij had ASUS dan een paar andere poorten best trager mogen maken, veel hardware (vooral randapparatuur) heeft helemaal geen snelle USB poorten nodig.

De Apex heeft die weer wel, maar laat Thunderbolt weer schieten.

Voor je netwerk krijg je op de Extreme één 10 Gigabit aansluiting en één 2.5 Gigabit. Een mooie combinatie. Vergeet ook niet dat een losse 10 Gigabit netwerk kaart je normaliter ook zo’n 70-100 euro kost. De Apex heeft een meer gangbare, enkele 2,5 Gigabit poort.

Stroomvoorziening

Grafiekjes en aansluitingen vertellen maar voor een deel wat de Extreme en Apex echt zijn: VRM monsters gericht op kopers die niets minder dan een bizar-o overkill VRM willen. Beide hebben dezelfde, 18 phase, 90 Amp powerstage. Complete overkill, prachtig beeldmateriaal, kan je je echt meer wensen? Zolang je je maar bedenkt dat je er ook (stevig) voor betaald.

Eerst de Apex, daarna de Extreme:

Conclusie

Er is een reden dat de meeste testbenches hier de luxere ROG borden zijn, meestal Hero’s of Extreme’s. Ze zitten goed in elkaar, zitten tjokvol aansluitingen, de bios en de software blijft een onderwerp waar ASUS een voorsprong(etje) heeft, de stroomvoorzieningen zijn dik, een ze zijn ook nog een fotogeniek. Vooral de Extremes zijn voor dergelijke doeleinden ideaal: eigenlijk wat je wilt zit alles erop. Daar betaal je natuurlijk een extreem bedrag voor en dat maakt dit zeker geen bord wat we iedereen gaan aanbevelen, daarvoor is hij veel te duur. Maar in een money-no-objectm ik-wil-gewoon-het-ultieme-bord-en-ik-lig-wakker-van-het-idee-dat-ik-iets-mis scenario? Dan kan je je weinig meer wensen, of je nu alle opslag, netwerk, Thunderbolt, fan of RGB aansluitingen nodig hebt of gewoon een extreem opvallende build wil maken, de Extreme voorkomt dat soort nare dromen.

De Apex is meer niche, het is het overclock focus bord met zijn twee-dimm geheugenlayout waarmee je in theorie hogere scores moet halen dan wanneer je hetzelfde geheugen en dezelfde CPU in een ander bord stopt. Helaas zijn wij geen overclock-min-maxxers en kunnen we dat niet bevestigen. Maar, het feit dat de meeste fanatieke overclockers weg zijn van dat ding zegt wellicht genoeg. Persoonlijk denk ik dat ASUS er goed aan heeft gedaan om de gewone man niet uit te sluiten, want als je je xOC sessie in het weekend hebt afgerond resteert verder nog “gewoon” een dik moederbord voor dagelijks gebruik. Ik heb het vaker gezegd: het zal mij niets verbazen dat een meerderheid van de Apex kopers het doet voor de uitstraling.

Hoe dan ook, het zijn twee prachtige borden en beide zijn objectief gouden plakken waard, daarover geen discussie. Dan rest enkel de vraag of de doelgroep voor dit soort dure high-end borden niet beter nog even de kat uit de boom kijkt wat Z690 op termijn gaat bieden, al is dat nog wel een paar nachtjes slapen.

Vragen over de producten die we bespreken? Aankoopadvies nodig of gewoon gezellig chatten met ons? Je vindt ons op:
– Onze Discord server voor chat en tech talk (gratis en geen installatie noodzakelijk).
– Techtesters YouTube
– Techtesters op Instagram
– Foritain op Twitter (auteur, test-chef)
– Nadalina op Twitter (baas, foto-heldin)