ASRock Z390 Extreme4 review

Als er een nieuwe reeks moederborden uit komt is ASRock natuurlijk ook van de partij, het merk wat wij af en toe (volledig op basis van onze objectieve ontdekkingen en subjectieve ervaringen) synoniem noemen voor ‘geen poeha, wel waar voor je geld’. En over het algemeen weten we ook aardig wat we van ze mogen verwachten, zo zijn de ‘Pro’ en ‘Extreme’ naamgevingen al de nodige jaartjes oud en staan die normaliter garant voor mooie mid-range moderborden. Fatal1ty maakt dit jaar wel plaats voor Phantom Gaming (al zou je Fatal1ty tegenwoordig iets van een Phantom Gamer kunnen noemen I guess), maar verder blijven ze redelijk trouw aan wat wij van ze weten.

Dat wil zeggen: we verwachten dat de nieuwe Extreme4 een net-wat-completer dan gemiddeld bord, ruim aansluitingen, en een beetje strak design. Met momenteel 179 euro (nipt) de goedkoopste in de test, maar met de Aorus Pro en MSI’s Gaming Edge AC nog vers in het geheugen heeft ASRock weinig ademruimte voor fouten op dat prijspunt.

Uitpakken

Typisch doosje, boekjes, driver DVD, beetje net Ioshield, SLI bridge, standaard verhaaltje, niets wat echt positief of negatief opvalt.

Bouw en features

De Extreme4 is een net bord, ook ASRock heeft duidelijk weer werk gemaakt van hun designs dit keer en hoewel subjectief vind ik zelf dat deze er ook echt mag zijn. Toegegeven, het is niet een bord wat echt anders is dan de standaard momenteel, maar hey, daar is weinig mis mee.

De Extreme4 VRM laat mij een beetje in dubio. De UP9521 controller is dezelfde als in de MSI Z390 Gaming Edge AC, de Sinopower mosfets zien we niet heel frequent door anderen gebruikt maar zaten ook al in onder andere hun eigen X299 Taichi, en kijken we naar onze 8700K 5,1GHz afstelling dan heeft dit bord er ook geen moeite mee, maar de Aorus Pro heeft sterkere papieren op dit front voor niet veel meer geld. We moeten kijken hoe de 9900K uit gaat pakken de komende dagen, die processors zijn verdomd lastig te krijgen momenteel, maar het lijkt een nette voorzichtige stelling dat als je die top-end chip tot het uiterste wilt pushen dat je beter wat hoger in de boom gaat zitten. Met een 8700K achter de rug kunnen we een 9700K OC hier prima overwegen, het verbruik van die twee ligt niet zo ver uit elkaar.

Rear IO. VGA voor de old-school liefhebber, top-end audio met optical out, en een totaal van zes USB poorten. Mwah, niet heel ‘extreme’ toch?

Specs

Certifications
– FCC, CE
– ErP/EuP ready (ErP/EuP ready power supply is required)

UEFI

Eigenlijk zien we van de grote vier binnen Nederland geen echt slechte biossen meer. Zoeken naar functionaliteit die een typische gebruiker mist is een zinloze exercitie, en ik maak de veilige assumptie dat je dit bord niet koopt voor extreem overclocken.

Ik werk vrij veel met ASRock borden en ken de bios dan ook goed. Ben te spreken over de bundeling van bepaalde settings, oftewel het overzicht is goed, en eigenlijk het enige wat ik zelf zou zien verdwijnen is het veranderen van settings met het muiswiel; soms scroll je per ongeluk en weet je niet meer hoe het stond. Kleinigheidje, niets om echt wakker van te liggen, net als het feit dat zowel MSI als Gigabyte bios-bazen Asus hebben gevolgd met het tonen van een overzicht van veranderingen alvorens je opslaat. Ook dat zou ASRock nog kunnen doen, maar again: het kan er gewoon prima mee door.

Testmethode

Z370 launch (en daarmee onze reviews) kwam voordat de inmiddels bekende spectre en meltdown kwetsbaarheden werden gepatcht. Ook is Windows 10 van een mooie feature update voorzien en zodoende testen we Z390 borden dan ook vers, en enkel tegen elkaar. Maar gelukkig hebben we er geen gebrek aan.

Aan de hardware kant weinig veranderingen:

Processor: Intel Core i7-8700K, die komt tenslotte vrij uit de Z370 bench gezien we geen Z370 borden meer verwachten. Nog altijd een high-end consumer SKU die een modern Z390 moederbord met slechte stroomvoorziening kan afstraffen. Omdat de 8700K een integratie GPU heeft maken we daar gebruik van.

Geheugen: Corsair Vengeance LPX 16GB 3000MHz, in dual-channel setup. Deze set heeft zich door de jaren stabiel en uitermate compatible getoond, dus houden we aan, met XMP settings. Een neutrale uitstraling vinden we ook nooit erg.

De voeding is wederom afkomstig uit de stallen van Seasonic in de vorm van een Prime Titanium 850W, de huidige high-end consumer range van Seasonic. 850 Watt is een beetje overkill, maar lage capaciteit voedingen zijn een zeldzaamheid. Dito als bij het werkgeheugen houden we vast aan de componenten die zich door de vele testen heen betrouwbaar, compatible en stabiel hebben getoond.

Voor opslag maken we gebruik van Samsung hun 960 PRO PCIe SSD.

Alle systemen worden met een schone Windows 10 Pro x64 installatie getest op onze trusty Cooler Master test bench zoals je in menig foto wel zal hebben gezien.

We maken gebruik van de laatst beschikbaar gestelde bios op moment van testen. Om eventuele invloeden van ‘handige’ snelheid verhogende features tegen te gaan, vrijwel elke fabrikant biedt iets van een multi-core verbetering, gaan we uit van een handmatige instellingen met clocks, multipliers en voltages vastgezet. We willen tenslotte de onderliggende verschillen ervaren.

Voor prestaties richten we ons primair op Passmark, Cinebench 15 en blender, drie populaire en vooral consequente benchmarks. Binnen Cinebench kijken we naar multicore en single core performance en de invloed van de tuning van het moederbord daarop, en bij Passmark primair naar de CPU en Memory benchmarks. Die laatste test weliswaar het geheugen, maar bij een vast geheugenprofiel kunnen we wel de invloed van het moederbord op de geheugenprestaties vaststellen. Daarnaast kijken we naar een aantal verschillende AIDA64 benchmarks, geen benchmarks waar ik enorm weg van ben en heel zwaar weeg, maar desondanks een extra stukje verificatie. Elke van deze benchmarks draaien we vijf keer, we verwijderen de twee outliers en nemen het gemiddelde van de middelste drie.

PC Mark 8 vervangt PC Mark 10 uit de vorige reviews, deze toonde zich door de jaren heen stabieler. Gezien de lange duur van deze bench gaan we hier uit van drie runs.

Feitelijk gaat voor alle benchmarks op dat we pas echt conclusies kunnen trekken als de prestaties meer dan een procent of twee, en dan consequent tussen benchmarks, afwijken. Per benchmark run zelfs op een enkel moederbord is een dergelijke afwijking per run niet meer dan gebruikelijk.

De render test (Blender, BMW benchmark) is niet alleen zwaar voor de processor, maar vooral ook een stabiele load test. Verschillen in stroomverbruik in deze bench geeft dan ook een goede indicatie van het load verbruik van het moederbord zelf. Dit meten we met onze Voltcraft 450PRO.

Prestaties

Resultaten van de benchmarks:

Ook deze generatie vallen de prestaties samen te vatten als “lekker boeiend”. Uitgaande van kleine verschillen tussen meerdere varianten van één en hetzelfde bord kunnen we nauwelijks harde conclusies trekken, enkel in het stroomverbruik zien we ietwat significantere verschillen. Resultaten presenteren we verder dan ook ‘as is’ zonder inhoudelijke conclusies, bij gebrek aan mogelijkheid. Toch is het fair om even op te merken dat je een duurder bord dus koopt voor de features, bios mogelijkheden of looks, maar een duurder bord is niet per sé sneller.

Aansluitingen

Nieuw, voor uw gemak, een overzicht van de relevante headers. Let op dat we niet specificeren waar elke header toe in staat is, dit is enkel de ruwe count. Hou er rekening mee dat I/O aansluitingen over het aantal USB poorten praat, maar dat we intern naar het aantal headers (twee poorten per header) kijken.

Fijn is de dubbele USB 2.0 en USB 3.0 header intern, hierdoor zijn de meeste cases prima te combineren wat zelfs voor sommige duurdere borden niet te zeggen is. Echter wat betreft externe USB en fan opties is dit bord niet echt Extreme. De positie als middenklasser is duidelijk, maar als we zoeken naar waar dit bord zich echt op onderscheid in termen van aansluitingen is het een beetje zoeken.

Conclusie

De ASRock Z390 Extreme4 is een pretty straight-forward mid-range Z390 moederbord. We zien de wat hogere positie terug in zaken zoals de high-end audio chip, de dubbele M.2 slots met heatsinks, de dikke visuals op het bord zelf en een nette stroomvoorziening. De term ‘Extreme’ gaat wat ver, maar er is he-le-maal niets mis met het concept “Z390 Ruim Voldoende Aangekleed 4”, behalve vanuit marketing perspectief natuurlijk. Sterker nog het is de goedkoopste in de lijst en voor sommigen zal alleen dat punt al voldoende argument zijn; het voldoet tenslotte voor de meeste consumenten en game pc’s.

Desondanks is het een beetje zoeken naar wat deze dan precies op laat vallen naast de andere drie betaalbare opties in onze grafieken, want ASRock is weliswaar iets goedkoper, ik denk dat als je op het punt staat 179 euro uit te geven dat een tientje of twee geen argument zullen zijn als je daar echt wat meer voor krijgt. Kijken we dan naar wat ASRock heeft wat de concurrentie niet heeft rond deze prijs dan zien we eigenlijk enkel de 8 SATA poorten afwijken van de rest. Praktisch elk ander bord heeft er zes, dus als je veel SATA drives wilt, go ASRock!

Maar echt veel is dat niet als onderscheidend element, en met dat in het achterhoofd had ASRock denk ik wel wat meer kunnen doen. Bijvoorbeeld meer dan zes USB poorten achterop, dat is toch net wat karig, of meer dan de 5 fan headers. Sure, vijf voldoet veelal prima, maar de meeste ATX alternatieven rond deze prijs hebben er meer. Ook had de Type-C connector Gen2 kunnen zijn in plaats van Gen1, of had een tweede netwerkcontroller een extra niche kunnen bedienen. Tevens merken we op dat de slechts nipt duurdere MSI Gaming Edge AC en Aorus Pro WiFi zoals de naam al impliceert WiFi erbij hebben. Asus is met hun Z390-A niet het rijkst bedeelde bord, maar hun RGB software en bios blijft ongeslagen, en ook op dat front zien we ruimte voor ASRock om nog wat te verbeteren. Als ze nu eens echt super slicke RGB sync software zouden maken kunnen ze het vuur echt aan de schenen van MSI en Gigabyte leggen die daar eveneens een beetje mee achter blijven op Asus.

Een prima bordje is het zeker, zonder echte pitfalls, maar als het grootste onderscheidende vermogen is om gewoon ietsjes goedkoper te zijn dan borden met hun eigen voordeeltjes dan hoeven we niet ongelukkig te zijn, maar mogen we toch een beetje terughoudend zijn met enthousiasme en vragen of ASRock om ‘iets’ meer. Aan de andere kant is er voor een paar euro meer -altijd- wat mooiers om de hoek, dus het is fijn dat in elk geval één merk zich nog primair lijkt te focussen op de laagste prijs te bieden voor wie deze toch best dikke featureset al ruim voldoende is.

Vragen over onze reviews of de producten die we bespreken? Kom dan gezellig met ons kletsen op onze Discord server (gratis en geen installatie noodzakelijk). Een reactie mag natuurlijk altijd, of pest Ome Foritain (auteur, test-chef) of Tante Nadalina (baas, foto-heldin) op Twitter. Vergeet je ook niet te abonneren op ons YouTube kanaal!

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie: