ASRock Z370 Gaming K6 review

Met de nieuwe Intel processoren in de hand keren we aandacht naar ons tweede Z370 moederbord, de ASRock Z370 Gaming K6. De Gaming K6 verschilt overigens niet extreem veel van de Z370 Extreme 4 die we binnenkort doorspreken, maar waar de Extreme 4 traditioneel gezien eigenlijk altijd de hele redelijke all-rounder in het middesegment was is de Gaming K6 daar een soort kleine upgrade van; geen extreme verschillen, wel wat kleine voordelen. Zo kennen beide borden een degelijke VRM opbouw, de nodige USB 3.1 opties, SLI en Crossfire support, 2 M.2 sloten en acht SATA sloten, en beide komen uiteraard met ‘iets’ van RGB actie, maar de wat luxere K6 voegt dan een tweede netwerkport toe, wat fysieke knoppen en debug opties op het bord en.. err.. dan zijn we er op wat hele kleine details na wel. Zelfs wat uitstraling betreft ontloopt het elkaar heel weinig.

Hoewel prijzen op moment van schrijven nog niet bekend zijn zijn we dan ook een beetje in de veronderstelling dat dit model onder de prijs van o.a. de Gigabyte Gaming 7, Asus ROG Hero, en MSI Gaming Pro Carbon zal belanden, maar hou het vooral in de gaten zodra de verkoop daadwerkelijk start.

Specificaties

Certifications
– FCC, CE
– ErP/EuP ready (ErP/EuP ready power supply is required)

We hebben er al wat van besproken, en de term ‘luxe middenklasser’ klinkt op zich best redelijk. Zaken als een degelijk phase design, genoeg opslagopties en USB opties, en een ALC1220 audioimplementatie zullen voor de meeste gamers en thuisgebruikers feitelijk al genoeg zijn. Zeker vanuit het test- en of OC perspectief zijn wat fysieke knoppen echter geen overbodige luxe, en in de veronderstelling dat de meerprijs te overzien blijft zien we ook genoeg meerwaarde in een tweede LAN poort met teaming. Zeker met de nieuwe generatie NAS systemen en switches is teaming geen slecht idee, al vinden we het natuurlijk jammer dat we vooralsnog geen 10Gbit/s poorten hebben gezien op Z370 moederborden. Al zeggen we dat in de wetenschap dat de ca 100 euro meerprijs op elk van deze borden erg scheef zou ogen.

Uitpakken

ASRock volgt het ‘KISS’ principe, of het “doe maar gewoon” principe, in de verpakkingen, en dat vinden we gezien het geen mega high end focus producten zijn meer dan prima. Boekje, cdtje, vier SATA kabels, SLI bridge, en een net, zij het niet extreem uitgevoerd I/O shield. Wel lekker in dezelfde kleurstelling.

Bouw en features

De trend in Z370 land begint inmiddels duidelijk te worden: monochroom. Op zich de veilige optie wat build compatibiliteit betreft, maar maakt het ook lastiger om onderscheid te maken, zeker nu zilverkleurige versterkingen van bijvoorbeeld de PCI-e sloten en soms DDR sloten de standaard beginnen te worden. Onderscheid zien we volgens mij echter nog wel meer dan genoeg met bijvoorbeeld het heatsink design, de gespoten patronen op het bord zelf, en ondanks het toenemend aantal overeenkomsten zijn alle bordjes in mijn optiek nog voldoende eigenzinnig. En even los daarvan, volgens mij genoeg visueel geweld.

Opslag: twee M.2 sloten voor lekker dikke SSD’s zoals de Samsung 960 Pro… nom. Twee sloten is wel gangbaar in het middensegment, enkel de Gigabyte Gaming 7 heeft er één meer, maar ASRock blijft als één van de weinigen liefhebbers van SATA poorten toch beter aan zich koppelen met een extra chip en twee extra SATA aansluitingen boven de standaard zes die we ook in de (vermoedelijk) duurdere units zien.

We lopen een rondje langs alle aansluitingen, van linksonder naar rechtsonder naar boven. Voor alle details kijk even onder het hoofdstuk specs. Wel staan we even stil bij de drie interne USB 2.0 headers, heerlijk voor liefhebbers van producten als de NZXT Kraken koelers of Hue LED kits, het feit dat we een interne USB 3.1 header en twee USB 3.0 headers ook zien, en zoals gezegd fysieke knoppen.. they rule.

Ook opvallend. WiFi is niet aanwezig, maar een extra m.2 slot voor een eventuele chip plus de gaten in het I/O paneel voor de antennes zijn wel aanwezig als je die upgrade wilt maken. Met vijf fan headers blijft ASRock op dat gebied vrij terughoudend, of zitten ze toch aan de onderkant. De RGB header wordt inmiddels ook wel een standaard verhaaltje.

I/O is wat opvallend, met de genoemde gaten voor de antennes als je een WiFi module zou kopen, een ps/2 connector voor je randapparatuur, een DVI, HDMI en zelfs een VGA connector, de dubbele netwerkpoort, maar dan eigenlijk maar een beperkt wat type-A USB’s betreft met vier USB 3.0 poorten en een een USB 3.1 header, al is de zesde type-C wel fijn en ergens ook wel logisch in 2017.

Uefi bios

De moderne bios uitvoering van ASRock klopt m.i als een bus. Vanwege de normaliter sterke prijs/prestatieverhouding, of prijs/featureverhouding van ASRock gebruiken we de moederborden veel en komen ze ook vertrouwd over, maar het is allemaal een vrij vanzelfsprekend plaatje. De verdeling tussen de EZ Mode met de meest basale direct tot je beschikking en de advanced modus lijkt mij een prima concept. Als we toch gaan vergelijken dan lijkt ASRock een redelijk compleet pakket neer te zetten, en lopen ze hooguit iets achter wat automatische OCfuncties betreft, al ben ik daar zelf niet eens voorstander van (sterker nog, eerder volledig op tegen). Hoewel er wat extreme tweak functies die we bij Asus zagen hier niet terug te vinden zijn denk ik dat, tot zover sowieso relevant, dat vanuit een praktisch perspectief geen issue is.

Opvallend is wel het verschil in kleurschema tussen eenvoudige en geavanceerde stand, irrelevant detail, maar dat kan net even strakker.

Testmethode

Intel Z370 moederborden zullen worden getest met een Intel Core i7-8700K: 6 Cores, 12 Threads, en genoeg power om de meeste gamers en creatieve professionals zich af te doen vragen of die investering nu echt nuttig is.

De voeding is afkomstig uit de stallen van Seasonic in de vorm van de Focus Gold 650W. Met deze gloednieuwe units heropenen ze de aanval op het middensegment van goede, betaalbare PSU’s betreft.

Geheugen komt van Corsair in de vorm van 16 GB Vengeance RGB 3000 MHz (let op: het is mogelijk dat je op eerdere foto’s ander geheugen ziet, het testen doen we met consequent dezelfde kit maar soms gaan producten op de foto terwijl een ander aan het testen is, en de voorraad is niet oneindig).

Omdat de Intel Core i7 8700K een ingebouwde GPU heeft maken we voor het testen van moederborden in deze serie geen gebruik van een GPU.

Voor opslag maken we gebruik van de creme de la creme op gebied van M.2 NVMe SSD’s: de Samsung 960 Pro 1TB. Want elke seconde telt.. (nou ja…)

Alle systemen worden met een schone Windows 10 Pro x64 installatie getest op een Cooler Master test bench zoals je hieronder ook zal zien.

We maken gebruik van de laatst beschikbaar gestelde biossen. Om eventuele invloeden van ‘handige’ snelheidsverhogende features tegen te gaan, vrijwel elke fabrikant biedt iets van een multi-core verbetering, gaan we uit van optimised default instellingen met de baseclock en core multipliers vastgesteld volgens Intel spec, en het XMP profiel op het geheugen.

Voor prestaties richten we ons primair op Passmark en Cinebench 15, twee populaire en vooral ook consequente benchmarks. Binnen Cinebench kijken we naar multicore en single core performance en de invloed van de tuning van het moederbord daarop , en bij Passmark primair naar de CPU en Memory benchmarks. Die laatste test weliswaar het geheugen, maar bij een vast profiel kunnen we wel de invloed van het moederbord op de geheugenprestaties vaststellen.

Daarnaast kijken we naar PC Mark 10, een all-round suite, de Mozilla Kraken benchmark, en een aantal verschillende AIDA64 benchmarks. Binnen deze zien we veelal iets meer schommelingen bij herhaaldelijk testen, maar met meerdere runs per benchmark balanceert het aardig uit. Feitelijk gaat voor alle benchmarks op dat we pas echt conclusies kunnen trekken als de prestaties meer dan een procent of twee, en dan consequent tussen benchmarks, afwijken. Per benchmark run zelfs op een enkel moederbord is een dergelijke afwijking per run niet meer dan gebruikelijk.

De render test (Blender, BMW benchmark) waarbij alle cores hard aan het renderen gezet worden geldt ook als een pittige CPU belasting en bij gelijke CPU en RAM weegt dan geheel op het moederbord; een praktische, zwaar wegende test.

Wat betreft dat verbruik gaan we primair kijken naar het idle verbruik, oftewel wat verbruikt het systeem als je deze simpelweg aan laat staan, op onze Voltcraft 450PRO. Het verbruik bij maximale CPU prestaties wordt ook genoteerd, dit doen we met de AIDA64 Engineering versie benchmark met CPU-, FPU- en cache load.

Als laatste bekijken we de geluidskwaliteit met behulp van Rightmark Audio Analyzer. Dit doen we door middel van de loop-test waarbij zowel de uitgang als de ingang wordt gemeten. De keuze is hierop gevallen omdat het op deze manier snel en zonder externe audio hardware mogelijk is om te testen, echter kent wel de beperking dat in geval van ondermaatse prestaties het lastiger vast te stellen is of de oorzaak de kwaliteit van de geluidsweergave of juist de opname is.

Benchmarks

Resultaten van de benchmarks

Coffee Lake en Z370 zijn dan wel net nieuw, maar van deze zoveelste Intel Core release hadden we eigenlijk niet verwacht dat we op gebied van moederborden opeens enorme verschillen zouden gaan meten. De basis is daar simpelweg te volwassen voor. We zien wellicht iets meer afwijking dan we recentelijk bij Z270 zagen, maar als we het totale plaatje bekijken zien we dat ook weer rechttrekken.

De belangijkste leer die we eruit willen trekken is dat het vanuit het praktische perspectief weinig uit maakt voor de prestaties wanneer je een moederbord direct uit de doos in gebruik neemt. Een luxer moederbord koop je voor features, niet voor direct meer prestaties (tenzij features oc gerelateerd zijn etc etc). In de lijn met traditie zien we dat de wat luxere borden toch nipt aan de gunstige kant van gemiddeld staan, maar ook daar wegen we niet al te zwaar aan.

Ook wat stroomverbruik zien we weinig geks. De MSI is wat onzuinig onder load, maar dat is nog onderwerp van onderzoek. Verder zien we zes bordjes in lijn.

Verschillen zagen we voorheen soms wel bij de geluidskwaliteit, maar ook hier moeten we wel opmerken dat veel van deze borden wel direct tegenover elkaar staan. Allen zijn Z370, geen enkele is een echte budget unit, en allemaal komen ze met iets van een Realtek ALC1220 implementatie waardoor we ook nauwelijks verschil kunnen zien in de audio prestaties. Net als bij X399 testen merkten we hier en daar wat opvallende resultaten die zouden aanduiden dat de performance (ruim) beter is dan de fabrikant claimt, dus de audio grafieken houden jullie nog even te goed.

Audio vereist overigens wel een kanttekening. Sowieso bij het feit dat de verschillen veelal theoretisch zijn, en in de praktijk niet direct relevant zijn. Pak je een gemiddelde analoge headset en prik je het in een ALC1220 moederbord, dan klinkt het gewoon grofweg vergelijkbaar goed. Echter ook daar zitten verschillen in wat features betreft, bijvoorbeeld zoals hier in de software, want we zijn erg te spreken over de optimalisaties die Creative uitvoeringen bieden. Aanpassingen aan je geluidsweergave zijn vlot gemaakt, en hebben ook gewoon goed effect.

Verlichting

Voor de LED foto’s bouwden we dit moederbord op een Cooler Master testbench, pakten we een Cooler Master MasterLiquid 120 erbij, en knalden we het Corsair Vengeance RGB geheugen erin. De RGB software van ASRock is relatief spartaans. Kleurtjes kiezen of wat kleuren laten roteren is geen issue, maar het mega effecten aanbod wat we bij de concurrentie zien is gewoon een generatie of twee verder. Voor de meest complexe RGB tweaks zit je dus verkeerd, dat verbeterpuntje is duidelijk.

Het resultaat echter: toch netjes?

Conclusie

Wat in onze optiek eigenlijk het beste nieuws is van vandaag is dat we met de nieuwste Intel generatie weer een echte stap vooruit maken. Niet heel extreem op IPC, eigenlijk zien we per-core inhoudelijk vooral weer een klein stukje evolutie en de upgrade van Z270 naar Z370 is ook niet eens heel extreem. Hoewel het positief is dat we 40 PCI-e lanes tot onze beschikking hebben is het grote verschil dat de i5 en de i7, voor Z370 toch de logische koppelproducten, er beide twee cores bij hebben gekregen. Zeker voor de i7 met hyperthreading hebben we het nu over 12 threads wat toch best spannend is.

Daarmee hebben we dus wel een nieuwe generatie bereikt die voor mensen met oudere systemen weer echt interessant is als upgradepad. Zeker zij die nog in de Sandy of Ivy bridge generatie zitten, maar ook vanuit Haswell of zelfs Sky- en Kaby-lake gebruikers zullen zich toch afvragen of ze die 50% meer cores plus wat optimalisaties toch niet kunnen gebruiken. All-round prosumers met de nodige game-, foto- en video activiteiten zeker wel, maar ook voor gamers die nu tegen hun CPU aan zitten te hikken voelt het in elk geval niet als een bescheiden vooruitgang (overigens met de kanttekening dat het nog altijd sterk per game afhankelijk is of een last-gen i5 niet gewoon voldoet). En dat gevoel van een echte upgrade is toch wel weer fijn om weer eens te voelen.

En voor dat nieuwe systeem heb je dan een nieuw moederbord nodig, wat een goede blik op deze Z370 line-up toch wel relevant maakt. Maar welke koop je dan?

Wat niet veranderd is is onze visie over hoe je een geschikt moederbord uitzoekt:
– Kies welke features je nodig hebt
– Bedenk welke features je eventueel verwacht in te kunnen zetten in de levensduur van je build (en kijk realistisch gezien niet verder dan 5 jaar)
– Pak een aantrekkelijke aan de betaalbare kant van je resultaten, of voeg eventueel wat budget toe om de uitstraling (of toch die gekke extra feature) te krijgen die je kan waarderen.

Dat klinkt op zich eenvoudig, ware het niet dat benodigde features bepalen best tricky kan zijn. Hoe veel fans heb je nodig, hoe veel opslag wil je aansluiten, hoe ver ga je overclocken? En vooral dat laatste: wat is nu echt het verschil tussen al deze VRM constructies en het gevolg in de dagelijks praktijk. Het wordt er niet eenvoudiger op wanneer je bedenkt dat geen van deze zeven Z370 bordjes echt budget is. Oftewel geluid is overal minimaal goed, overclocken met praktische 24/7 overclocks lukt ook wel, wat stroomverbruik zien we geen verschillen die je echt gaat voelen, en over the out of the box prestaties kunnen we ook niet vallen over welk bord dan ook.

ASRock kent normaliter het voordeel dat ze wat prijzen betreft erg concurrerend zijn, zowel in het lage als hogere segment, en we verwachten dan ook dat dit weer het geval zal zijn met de Coffee Lake generatie. Wellicht hebben ze niet het gemak van de Asus naam waarmee je eenvoudiger wegkomt met een hogere prijs, maar mocht je nog denken dat ASRock inferieure bordjes op de markt zet: wij zien daar geen enkel bewijs voor, noch kunnen we zoiets opmaken uit onze eigen ervaringen de afgelopen jaren. We hebben letterlijk honderden bordjes van elk merk gehad, getest, in beheer draaien, noem maar op, en tot zover er nog iets kapot gaat tegenwoordig zit daar op basis van onze ervaring in elk geval geen significante lijn in in het voor- of nadeel van welke fabrikant dan ook. Het kan altijd luxer, maar soms wil je ook gewoon wat kunnen besparen, en in onze optiek kan dat hier duidelijk zonder dat je inlevert op de cruciale zaken als features en bouwkwaliteit.

Dat gezegd hebbende, op gebied van software zien we wel dat wat ASRock aan development budget kan uitgeven niet te vergelijken is met bijvoorbeeld Asus. De RGB software bijvoorbeeld verschilt duidelijk van klasse. In hoeverre je dat spannend vindt of je er geld aan uit wilt geven moet je zelf bepalen, je hebt tenslotte nog meerdere RGB LED opties en de RGB actie op het bord ziet er ook gewoon goed uit. Positief is dat de UEFI bios in elk geval tot de meer intuïtieve behoort, wat dat betreft zet ik ze voor Gigabyte en slechts nipt achter Asus wat gewoon een positieve noot is. Ook lossen ze bijvoorbeeld de audio features slim op door met Creative samen te werken waarvan de software al heel goed uitgevoerd is, wat de audio implementatie en mogelijkheden (plus DTS Connect overigens) van dit bord juist tot de prettigere van de zeven maakt.

Wat looks betreft vinden we het vooral een kwestie van smaak, maar denken wij althans dat ASRock toch uitstekend mee doet; genoeg ‘dikke’ elementen, en vooral goed te combineren met andere retail hardware voor een dik resultaat. Belangrijker is natuurlijk de featureset, waarvan we denken dat ASRock op het middensegment toch goede zaken doet. De bouw voorziet in praktische 24/7 overclocks, audio is zoals gezegd prima, we zien SLI, Crossfire, verstevigde PCI-e sloten voor je GPU, twee M.2 SSD opties en acht SATA poorten (de meeste concurrenten bieden er zes), en intern maar liefst drie USB 2.0 headers, twee USB 3.0 headers en een USB 3.1 header. Zoals vaker: fysieke knoppen zijn wat meer niche, maar in onze optiek zeer welkom. Er zit weliswaar geen WiFi op, maar het slot om het toe te voegen plus de antenne gaten zitten alvast klaar, dus uitbreiden is geen punt.

De voornaamste punten om even op te letten is het feit dat ASRock het aantal fan headers tot vijf beperkt houdt, niet heel extreem, en dat ook de USB opties achterop niet heel ruim zijn met 4x USB 3.0 en 2x USB 3.1. Beide hoeven geen issue te zijn, en zijn op zich vrij typisch voor wat meer betaalbare opties, maar sta er wel even bij stil.

Dan kunnen we nog een vraagteken zetten bij de anno 2017 vermoedelijk wat onnodige ps/2 en VGA connectoren, maar dat zal het budget niet opvreten. Verder is het gewoon een net gebalanceerd bordje. Als je zou willen besparen zouden we wel even bij de Extreme 4 kijken, die in grote lijnen vooral de fysieke knoppen en extra LAN poort lijkt te missen, maar vermoedelijk wel weer een stukje goedkoper zal zijn. Maar die druk van een iets goedkoper, iets eenvoudiger alternatief zien we bij feitelijk elk product wel terug. Hoe dan ook, deze en zijn broer zullen gewoon nette, degelijke, goed feature-gebalanceerde bordjes blijven met wat bijna niet anders kan zijn dan een lekker concurrerend prijskaartje.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie: