ASRock AB350 Gaming-ITX/ac en X370 Gaming-ITX/ac review

ITX moederborden, het ondergewaardeerde kindje van menig fabrikant waar wij toch een sterke voorliefde voor hebben. Toegegeven: een paar maanden geleden leek de combinatie ITX en Ryzen wellicht niet zo heel interessant, je had tenslotte altijd een losse videokaart nodig en de aller kleinste cases waren dus meer bedoeld voor Intel dan AMD systemen, maar tegenwoordig hebben we Ryzen APU’s en gaat dat geintje niet meer op. Reden voor ons om de eerder door ons geteste ASRock ITX Ryzen bordjes even de nodige aandacht te schenken.

De ASRock AB350 Gaming-ITX/ac is samen met een Gigabyte bordje één van de goedkoopste op de markt, hij kost je zo’n 115 euro. De ASRock X370 Gaming-ITX/ac kost je ca vier tientjes meer. De reden dat we ze samen bespreken is dat er naast de prijs inhoudelijk maar weinig verschil is. Ja, de chipset is anders maar bij AMD kan een B-serie ook overclocken en de meeste andere chipset features vallen weg op een ITX bord, en de WiFi chip is wat sterker op de X370 variant. Mocht je voor WiFi gaan interessant, maar daar hebben we het verschil feitelijk in de inleiding al samengevat.

Specificaties

De features en specs van de ASRock productpagina:

Wat interessante punten die we aanhalen:
– stroomvoorziening zou meer dan capabel moeten zijn zelfs voor wat lichte overclocking van de acht-cores, althans tot zover Ryzens niet tegen harde caps aan lopen.
– Memory OC is niet extreem maar voor de meeste gangbare (snelle) kits is ondersteuning
– Support voor Raven Ridge APU’s is aanwezig
– Top ALC1220 audio codec
– M.2 en genoeg SATA poortjes voor storage
– Drie fan headers is best netjes op ITX
– Eén RGB header aanwezig
– Geen USB 3.1 (Gen2) op het bord, wel een Type-C connector maar die werkt op USB 3.0 speeds.

Uitpakken

Vanwege de gelijkenissen hoeven we niet bepaald beide dozen open te trekken. Kleine doosjes, intern boekjes, driver cd, SATA kabels (2), verder weinig.

Verschil zien we wel in de WiFi antenne. De X370 variant krijgt de wat luxere vrij te verplaatsen antenne. De B350 moet het met de typische antennes stellen.

Bouw en features

Zoek de verschillen! Of doe de moeite niet, want dat is zonde van je tijd. We doorlopen de foto’s dan ook gewoon voor één van de twee.

Ze zijn m.i. aardig, maar niet heel fancy; verwacht geen dikke I/O afkapping of andere zaken. ASRock houdt dit bord erg functioneel, wat rode details kan je niet omheen, maar om dit nu ‘Gaming’ te noemen is wat optimistisch. Aan de andere kant, we zien overal ‘gaming’ op natuurlijk tegenwoordig.

We lopen dan ook maar gewoon vlot langs de aansluitingen zodat duidelijk wordt waar ze zitten. Voor details check de lijst hierboven. We starten links onder en gaan tegen de klok in.

Het M.2 slot zit achterop.

I/O is aardig, niet extreem. Zes USB poorten zal veelal voldoen nemen we aan. Twee keer HDMI heeft z’n voordelen, maar DisplayPort zit er dus niet op. Audio met optische uitgang altijd een plus.

UEFI

De moderne bios uitvoering van ASRock klopt m.i als een bus. Vanwege de normaliter sterke prijs/prestatieverhouding, of prijs/featureverhouding van ASRock gebruiken we de moederborden veel en komen ze ook vertrouwd over, maar het is allemaal een vrij vanzelfsprekend plaatje. De verdeling tussen de EZ Mode met de meest basale direct tot je beschikking en de advanced modus lijkt mij een prima concept. Als we toch gaan vergelijken dan lijkt ASRock een redelijk compleet pakket neer te zetten, en lopen ze hooguit iets achter wat automatische OCfuncties betreft, al ben ik daar zelf niet eens voorstander van (sterker nog, eerder volledig op tegen). Hoewel er wat extreme tweak functies die we bij Asus zagen hier niet terug te vinden zijn denk ik dat, tot zover sowieso relevant, dat vanuit een praktisch perspectief geen issue is.

Testmethode

AMD Ryzen moederborden zullen worden getest met onze AMD Ryzen 7 1700X. De voeding is afkomstig uit de stallen van Seasonic in de vorm van de Seasonic Prime Titanium 850W, en een Western Digital Blue SSD wordt gebruikt voor opslag. Omdat de Ryzen 7 geen ingebouwde GPU kent maken we gebruik van een GTX 1070 voor test doeleinden.

Deze moederborden worden getest met een kit van twee Corsair Vengeance LPX modules op 2666MHz.Alle systemen worden met een schone Windows 10 Pro x64 installatie getest.

Bij prestaties testen we met o.a. PC Mark 8 en Passmark, all-round systeem tests waarbij we vooral kijken naar de CPU Mark score. Hoewel memory mark focust op het werkgeheugen moeten we bij een vast profiel wel de invloed van het moederbord op de geheugenprestaties kunnen vaststellen. Disk mark neem ik mee als referentiemateriaal, maar die score wordt niet gewogen vanwege beperkt reproduceerbare en soms sterk wisselende resultaten bij sommige soorten SSD’s.

De render test (Blender, BMW benchmark) waarbij alle cores hard aan het renderen gezet worden geldt ook als een pittige CPU belasting en bij gelijke CPU en RAM weegt dan geheel op het moederbord; een praktische, zwaar wegende test.

In Cinebench kijken we vooral naar de effecten van eventuele moederbord tuning op de pure single-core ten opzichte van multi-core prestaties, terwijl we in de 3D Mark tests kijken naar zowel de effecten op de prestaties van de grafische kaart en de CPU-afhankelijke physics prestaties.

Wat betreft dat verbruik gaan we primair kijken naar het idle verbruik, oftewel wat verbruikt het systeem als je deze simpelweg aan laat staan. Het verbruik bij maximale CPU prestaties door deze met de Prime95 benchmark te belasten wordt ook genoteerd.

Als laatste bekijken we de geluidskwaliteit met behulp van Rightmark Audio Analyzer. Dit doen we door middel van de loop-test waarbij zowel de uitgang als de ingang wordt gemeten. De keuze is hierop gevallen omdat het op deze manier snel en zonder externe audio hardware mogelijk is om te testen, echter kent wel de beperking dat in geval van ondermaatse prestaties het lastiger vast te stellen is of de oorzaak de kwaliteit van de geluidsweergave of juist de opname is. In het geval dat we tegen grote problemen aanlopen op dat gebied zullen we na gaan denken over mogelijke oplossingen.

Prestaties

Resultaten van de benchmarks:

We zeggen het wel vaker: Moederbord testen is saai, de resultaten zijn saai, en het enige waar we eigenlijk op kunnen hopen wat vermaak betreft is dat een bord gewoon grote fouten maakt of in rook opgaat of iets dergelijks. Op prestatievlak is er gewoon geen praktisch onderscheid te maken als je ze met gelijke instellingen test, oftewel de bekende trucjes om net even beter te scoren ‘out of the box’ vangen we daarmee op. We zien wel wat kleine schommelingen, en wat producten die het gemiddeld net even beter of slechter doen, maar met een enkel sample van elk bord is het zelfs redelijk aannemelijk dat bij een hertest op compleet nieuwe samples de resultaten compleet andersom zouden kunnen zijn. Ook hier gaat dat op, want de borden liggen allemaal erg dicht op elkaar.

Zetten we de prijzen naast elkaar:

De belangrijkste leer die we eruit willen trekken is dat de prestaties dus niet echt een significante overweging zijn. Een luxer moederbord koop je dus primair voor features, of wellicht secundair voor looks, maar niet voor direct meer prestaties tenzij die features OC gerelateerd zijn; een dikkere OC kunnen behalen kan natuurlijk wel winst zijn. We zien wat dat betreft een prima stroomvoorziening voor dagelijks gebruik, maar extreme OC features, ook van het geheugen, ontbreken hier. Gezien de positionering van het bord (lees: geen fanatiek overclockers bord) gaan we daar niet over klagen. We kunnen wel redelijk veilig stellen dat voor praktische 24/7 lichte overclocks dit bord niets tekort zou mogen komen.

Stroomverbruik: beide lekker zuinig. Vooral in idle is het verschil met de rest fors, wat voor HTPC gebruik (veel aan, zelden veel belasting) een mooie plus is.

Wat geluidskwaliteit betreft zien we beide borden ruim boven de X370 Killer SLI zitten, wat niet gek is gezien de betere chip die op deze borden zit, maar vergeleken met de rest van het veld welke allemaal ALC1220 chips erop hebben zitten hangen ze een beetje in de onderste helft. Nu is de praktische realiteit eenvoudig: de kans dat je dat gaat horen zelfs met de modellen 1:1 naast elkaar is bijna onmogelijk klein. Dit is gewoon meer dan prima on-board audio voor alle niet extreem audiofiele taken. Desondanks houdt Asus de objectieve audio kroon al ruime tijd erg stevig in handen.

Conclusie

Als je een ITX Ryzen systeem wil heb je niet veel te kiezen: we tellen zes moederborden die direct te koop zijn bij de grotere webshops. De ASRock AB350 Gaming-ITX/ac is dan de goedkoopste naast één alternatief welke wij (nog) niet hebben getest. In een snelle oogopslag zien we daar een iets andere featureverdeling (DisplayPort ten koste van een tweede HDMI poort, twee extra USB poorten maar een fan header minder, mogelijk nog wat andere zaken) maar dat soort zaken zal je zelf nog even kunnen afwegen.

ASRock zit in elk geval aan de betaalbare kant, maar is toch voorzien van een solide basis: best degelijke stroomvoorziening, degelijke audio, redelijke feature- en prijsbalans, en dan zal de voornaamste vraag zijn ‘wat mis je’ alvorens je wellicht naar andere modellen zou gaan kijken. Voor zwaar overclocken zou dat kunnen, of voor USB 3.1 (Gen2) wat hier ontbreekt zou dat ook kunnen mocht je met snelle externe SSD’s aan de slag willen gaan of net even meer future proof zijn. Ook de uitstraling zou een argument kunnen zijn, want hoewel niet ‘fout’ kunnen we dit visueel niet het spannendste bordje ooit noemen. Maar voor HTPC gebruik, of zelfs de meeste gaming opstellingen? We zien niet echt wat je dan zou missen.

Het probleem blijft altijd: elk van de Ryzen ITX bordjes heeft zo zijn beperkingen. Enkel Asus zet echt in op de visuals, maar die kan je met een APU vergeten gezien het gebrek aan video uitgangen (en lopen ook niet over met andere features) en is een stuk prijziger, en de rest wordt dan al snel een beetje lood om oud ijzer. Wanneer de featureset van deze twee borden echt niet voldoet lijk je al snel bij grotere borden, of Intel borden uit te komen.

Voldoet het? En wij vermoeden dat dit voor de meeste mensen meer dan genoeg te bieden heeft, dan is de AB350 Gaming-ITX/ac gewoon een dik prima bord zonder goedkopere alternatieven. De X370 Gaming-ITX/ac vinden we met zijn iets krachtigere WiFi wel interessant als je per sé op WiFi moet werken, twee stream WiFi heeft zeker meerwaarde, maar je betaalt er normaliter wel zo’n 40 euro extra voor. Hoewel bewust van het feit dat die duurdere WiFi chips los ook niet goedkoop zijn blijft het procentueel toch een flinke domper. Zoek je geen WiFi? De AB350 Gaming-ITX/ac noemen we dan echt de slimme koop, en de X370 krijgt de eervolle vermelding enkel voor mensen die niet om WiFi heen kunnen met hun nieuwe ITX Ryzen build; voor de andere verschillen hoef je het in elk geval niet te doen. Voor het stroomverbruik overigens ook niet, want beide modellen steken eruit als ‘zeer zuinig’.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie: