AMD Ryzen 9 3950X Review

Update: Informatie vanuit AMD over nieuwe CPUs toegevoegd, zie onderaan dit artikel.

Alsof de 12-core AMD Ryzen 9 3900X niet overtuigend genoeg was knalde AMD er nog even een 16-core AMD Ryzen 9 3950X achteraan. Eind 2016 was de quad-core Intel Core i7-7700K de snelste mainstream consumer CPU, 3 jaar later verviervoudigde AMD dat eventjes alsof het niets was.

Hoewel we de 3900X rond lancering al reviewden ontbrak de 16-core 3950X nog in ons lijstje, maar met een beetje hulp van Megekko konden we onlangs ook de echte core-champ aan onze collectie toevoegen. Maar de markt stond niet stil: sinds de lancering van deze CPU bijna een jaar geleden heeft Intel hun 10e generatie uitgebracht, en AMD staat zelf op het punt om (vermoedelijk) ergens eind November hun nieuwe Ryzen CPUs uit te brengen. In hoeverre is zo’n 3950X in het najaar van 2020 eigenlijk nog interessant dan? Precies die vraag gaan we beantwoorden.

Vanwege de leeftijd van het product en de aankomende nieuwe processors maken we van deze review wel een “quickie”; we gaan ervan uit dat je inmiddels bekend bent met het feit dat AMD de lakens uitdeelt op gebied van desktop processors, en het feit dat de Ryzen 9 3900X de praktisch ongeslagen productiviteits-kampioen is. Er zijn inmiddels dermate veel 3950X reviews van het afgelopen jaar dat we geen uren gaan spenderen om vergelijkbare data te genereren, maar we kijken dus vooral wat de positie is van dit product vandaag de dag en in de nabije toekomst.

Dank aan Megekko voor het mogelijk maken van deze review. Je kan alle AMD Ryzen processors bij hun uiteraard ook aanschaffen.

De AMD Ryzen 9 3950X in het kort

Deze processor komt dus met 16 Zen2 cores van AMD, kloksnelheden tot 4,5 Gigahertz, een TDP van 105 Watt en hij maakt gebruik van de mainstream AM4 moederborden. Dat wil zeggen dat je hem in principe kan combineren met een leuk B450 moederbord van slechts 100 euro. Uiteraard mits er een beetje stroomvoorziening op zit, pak dus niet het aller goedkoopste bordje.

Dat hij op AM4 borden werkt is cruciaal, want niet alleen zijn AM4 moederborden goedkoper dan vergelijkbare Socket 1200 Intel borden, ze zijn ook veel goedkoper dan bijvoorbeeld TRX40 Threadripper borden voor Threadripper CPUs met hoge core counts. Threadrippers koop je vooral omdat je veel PCIe lanes nodig hebt, meer dan 16 cores nodig hebt, of extreme geheugenbandbreedte nodig hebt, maar voor de meeste consumers/prosumers die wél meer cores willen maar niet veel meer is een mainstream lijn aantrekkelijker. Weet je niet zeker wat bij jou past? Dan is onze vuistregel simpel: als jij van een Threadripper systeem profiteert dan weet je dat echt wel. Wil je gewoon iets wat extreem krachtig is, ga dan uit van een mainstream socket.

Wel dien je er rekening mee te houden dat de 3950X zonder koeler komt, je zal dus zelf een koelertje moeten regelen. Niet eens een extreme koeler overigens, want zonder PBO of overclock is een mid-range 120mm towerkoeler eigenlijk genoeg. Wil je er iets meer uit halen, bijvoorbeeld door te overclocken of met PBO, dan kan een 240-280mm AIO of een stevige luchtkoeler a-la Noctua NH-D15 echter geen kwaad; het stroomverbruik is keurig, maar stijgt wel sterk met all-core overclocks.

De Kracht van de 3950X

Omdat het geen nieuwtje meer is springen we meteen naar de harde voor- en nadelen. En de voordelen hoef ik eigenlijk geen woorden aan vuil te maken, dan kan je met een paar grafieken al heel duidelijk zien: single threaded is het concurrerend, multi-threaded is het vernietigend.

De 12-core 3900X had al een uitstekende positie ten opzichte van de snelste Intel. De 16-core 3950X staat eigenlijk ongeslagen, in de ene na de andere veegt ‘ie de vloer aan met Intel. Threadrippers met meer cores zijn natuurlijk gewoon de baas, maar de hogere per-core kloksnelheden, het feit dat menig applicatie helemaal niet profiteert van meer dan 16-cores, plus nog eens de lage kosten van het AM4 platform maakt de 3950X een overtuigende CPU. En één zonder echt alternatief, en dat is verdomd indrukwekkend.

De zwaktes van de 3950X

Met de komst van de RTX 3080 zagen we voor het eerst in een lange tijd weer een echte stap vooruit in GPU power. Omdat AMD zo populair is geworden de laatste jaren overwogen we dan ook om een AMD platform te gebruiken als GPU test bench. Dat werd hem uiteindelijk toch niet, en zo komen we bij de eerste zwakke plek van de AMD Ryzen 9 3950X, of eigenlijk de hele 3rd gen Ryzen: 1080p gaming. Er zijn gewoon een aantal games die, zeker op lage resolutie, het nog beter doen op Intel. Dat zagen we al met de 3900X, waar sommige games weliswaar close zijn, maar anderen een groot verschil laten zien:

En de 3950X verandert die situatie niet. Nu koopt geen weldenkend mens een 700 euro plus 16-core CPU voor 1080p gaming zou je denken, maar mocht dat een groot onderdeel van je leven zijn: esports titels doen het vooralsnog beter op de Intel Core i9-10900K; meer cores helpen daar niet, en AMD heeft nog een gat in te halen.

Op 1440p en zeker op 4K blijft daar echter weinig van over, en als je de vele cores koopt om te profiteren in andere applicaties zijn de geringe verschillen in 1440p-4K gaming totaal niet relevant. Gaming an sich is dus geen zwakke plek voor AMD, echt enkel op 1080p als elke frame je veel waard is.

En inhoudelijk is 1080p gaming ook eigenlijk de enige zwakke plek, want Intel legt het af op stroomverbruik, kosten van het platform, benodigde koeling, en praktisch al het andere. Desondanks heeft AMD met deze processor een andere zwakke plek, en dat is de meerprijs ten opzichte van de 12-core 3900X. Een 300 euro (ca 450 vs 750 euro) of 65% meerprijs voor 33% meer cores is gewoon niet echt in verhouding en de prijs-prestatie piek van AMD ligt dus ook niet bij deze processor, die ligt bij de 3900X, 3700X, 3600, etcetera. Al zal dat je weinig interesseren als de tijdwinst van een snellere CPU je een kostenbesparing oplevert, zeker over een aantal jaar tijd. Hierboven gebruikten we een korte Blender test, maar als je op een zware render minuten of zelfs uren van je render tijd af kan snoepen is dat een enorme winst. Voor de zakelijke doelgroep is de 3950X dus prima, maar voor de incidentele video knutselaar lijkt een 3900X meer voor de hand te liggen. Zeker op de huidige prijzen.

Zen3?

De grootste uitdaging is dus het feit dat AMD op het punt staat hun nieuwe Zen3 / 5000-serie processors aan te kondigen. AMD zelf heeft al aangegeven dat deze nieuwe processors dit jaar te koop zullen zijn, en dat maakt het enorm lastig om écht warm te worden van een topmodel waarvan je weet dat hij (vermoedelijk) op korte termijn van de troon wordt gestoten. Dat was ook de reden dat we ietwat terughoudend waren toen AMD halverwege dit jaar de 3900XT lanceerde:

Nieuwe hardware die op het punt staat te lanceren is een serieus probleem voor ons als reviewers, en voor jou als consument, want eigenlijk wil je gewoon even wachten wat de nieuwe processors gaan brengen. Misschijn zijn ze niet veel beter, wie weet, maar de kans dat ze slechter zullen zijn lijkt toch onwaarschijnlijk. Normaliter zouden we zeggen dan dat als je écht niet kan wachten je met deze processor echt niet verkeerd kan gaan, maar de lancering lijkt inmiddels zó dichtbij dat dat argument ook wat dunnetjes voelt.

AMD heeft echter één voordeel, en dat is de reden dat wij hier vandaag de dag toch nog deze 3950X willen bespreken. Waar Intel processors in de regel niet goedkoper worden, maar gewoon langzaam van de markt verdwijnen, zijn oudere AMD Ryzen CPUs die juist vooral goedkoper geworden. Zo is het topmodel van de 2000-serie, de 2700X, nog altijd goed te koop voor ca de helft van de originele prijs; zo kost die 8-core processor minder da de 6-cores van deze huidige generatie.

Het lijkt dan ook aannemelijk dat deze momenteel relatief prijzige CPU na de lancering van de 5000-serie, de 4000-serie slaan ze over om de laptop en desktop namen in lijn te brengen, dan ook prijstechnisch een stuk aantrekkelijker zal worden. Ik weet nog niet hoe veel sneller de nieuwere modellen gaan worden, maar je mag er vanuit gaan dat de percentuele prijsdaling op deze processor sterker zal zijn. De 3950X zal zich tzt geen ongeslagen topmodel meer mogen noemen, maar het blijft een monster van een processor die praktisch alles aan kan in de nabije toekomst.

Conclusie

En zo lijkt de Ryzen 9 3950X zelfs in het najaar van zijn carrière gewoon nog een processor om in de gaten te houden: de aankomende Zen3 generatie zal vast beter zijn, maar als de prijs evenredig afschaalt dan blijft het een sterk product. Sterker nog, dan zal de positie ten opzichte van de 3900X (die normaliter een sterkere prijs-prestatieverhouding heeft) enkel verbeteren. Voor de goede orde: we raden je absoluut aan om te wachten op de Ryzen 9 5950X (als ze de naamgeving aanhouden) als je de ultieme 16-core CPU wil en nog enkele weken of maanden kan wachten. En we raden je af om nu, in oktober 2020, 750 euro uit te geven aan deze CPU. We praten nu over het overwegen van deze processor op het moment dat de nieuwe generatie er straks is, en deze 3950X dus in prijs zakt.

Het is en blijft gewoon een productiviteitsmonster, en een even capabele gaming CPU zolang je op hogere resoluties speelt. Dat Intel de 1080p gaming kroon (voorlopig?) mag behouden is eigenlijk maar een schrale troost voor ze gezien de overmacht die deze processor heeft in praktisch elk ander opzicht: een meervoud aan multi-core prestaties, betere efficientie, lagere kosten voor je koeler en lagere kosten voor je moederbord. Het is een monster die ik graag een jaar geleden al had gehad, maar waar je ook nog rustig vele jaren mee vooruit kan. Wat de nieuwe generatie straks ook mag doen, ook dit blijft er één om op je wenslijstje te houden; er is maar weinig oud aan, en welke verbeteringen dan ook op de planning staan doen niets af aan de objectief uitstekende prestatie van de Ryzen 9 3950X.

Bekijk het complete aanbod AMD Ryzen processors bij Megekko.nl

Update: Inmiddels heeft AMD hun nieuwe line-up aangekonigd. Meer daarover zie je in deze video. Het verandert in mijn optiek weinig aan wat ik hierboven al schreef.

Vragen over de producten die we bespreken? Aankoopadvies nodig of gewoon gezellig chatten met ons? Je vindt ons op:
– Onze Discord server voor chat en tech talk (gratis en geen installatie noodzakelijk).
– Techtesters YouTube
– Techtesters op Instagram
– Foritain op Twitter (auteur, test-chef)
– Nadalina op Twitter (baas, foto-heldin)