AMD Radeon RX 6900 XT Review
Dit is hem dan, dé snelste videokaart die AMD ooit heeft gemaakt, en volgens hen zelf een kaart die de RTX 3080 achter zich laat en het vuur aan de schenen legt van de RTX 3090. Even los van het feit of dat waar is of niet, daar komen we zo achter, is dat idee alleen al echt bijzonder. AMD moet het al jaren van instap en middenklasse videokaarten hebben, dus het simpele feit dat ze weer een echt topmodel hebben is al knap. Als je je daarbij bedenkt wat ze met Ryzen hebben gedaan de laatste jaren en hoe het CPU landschap er nu voor staat, dan weet je nu al dat de RX 6900 XT een bijzonder moment is.
Echter, het is ook een product welke je vandaag moet gaan kunnen kopen, zij het met de bekende launch stock en prijs-issues, oftewel we moeten ook zien of dat mooie concept ook een product is welke jij in je nieuwe systeem wilt hangen als je zo’n 1000 euro aan een videokaart uit wilt geven. En, omdat iedereen redelijk GPU moe is inmiddels, doen we dat lekker vlot met primair overzichten hoe de kaart zich verhoudt ten opzichte van alternatieve chips.
Prijs? In theorie 999 euro, maar we weten allemaal hoeveel dat zegt op dit moment. In theorie is dat echter zo’n 300-350 euro meer dan een RX 6800 XT, 280 euro meer dan een GTX 3080, en iets van 600 euro minder dan de RTX 3090. Maar goed, prijzen moet je zelf aankijken op dit moment, tot onze spijt.
Liever een video? Astublieft.
De RX 6900 XT in het kort
De RX 6900 XT is eigenlijk niet heel anders dan de reeds gelanceerde, en flink over geschreven, Radeon RX 6800 XT. Het enige verschil is dat hij iets meer werkende cores heeft, en dat AMD deze chips selecteert op basis van de beste efficientie. Hierdoor is de RX 6900 XT een kaart die meer cores heeft én een iets hogere kloksnelheid heeft, maar toch dezelfde 300 W TDP heeft als zijn kleinere broer.
Vandaar vermoedelijk ook dat AMD exact dezelfde koeler aanhoudt. Op zich prima: hij is zwaar dankzij veel metaal, heeft een mooie afwerking, backplate, en drie fans, maar ergens hoop je toch dat je extra investering ook visueel wat met zich mee brengt nietwaar? Ik vind het een mooi ding, maar het rood moet wel bij je build passen, en een RGB logo verandert daar weinig aan.
Net als voorheen heb je twee 8-pin stroomaansluitingen nodig, en aan de achterkant komen er drie DisplayPort 1.4 aansluitingen uit, en één HDMI 2.1 aansluiting. Los van een fan-stop in idle zitten er verder geen fysieke features op.
RX 6900 XT vs RX 6800 XT
Het overzicht op drie resoluties:
In de meeste games op 1080p is óf de CPU, of de architectuur een limitatie, want daar zien we soms weinig verschil. In sommige games win je 2-8%, met gemiddeld zo’n 5%. Op 1440p groeit dat verschil iets, en winnen we in de meeste games zo’n 7-12% met een gemiddelde van 8%.
Op 4K is het verschil consistenter, en eindigen we zo’n 9% voor de RX 6800 XT. Aan de ene kant zijn dat leuke verschillen, en zeker op 4K komen die prestaties echt van pas, aan de andere kant staan ze niet in verhouding tot de (theoretische) meerprijs van ca 50%. De RX 6800 XT is dus de betere value kaart, en de RX 6900 XT moet het echt hebben van “objectief beter, maar…”.
RX 6900 XT vs RTX 3080
Het overzicht op drie resoluties:
Nieuwe AMD GPUs vergelijken met nieuwe Nvidia GPUs is best lastig, want de verschillen lopen per game echt enorm uiteen. Drop toevallig een paar games die in het voordeel zijn van de één, en pak er wat andere kaarten bij die in het voordeel zijn van de ander, en je hebt een compleet ander beeld. Toch denk ik dat onze selectie mooi in balans is, met een paar games die zeker op lagere resoluties duidelijk in het voordeel van de één of de ander zijn, terwijl het zich toch weer balanceert. Op 1080p pakt AMD een paar procent voordeel, en op 1440p bouwen ze dat uit tot zo’n 5 a 7% afhankelijk van of je de extreme outliers meetelt of niet.
Op 4K zien we wat structurelere voordelen, met een gemiddelde van 6%. Beter dan een RTX 3080 dus! Maar met dezelfde kanttekening als bij de 6800 XT: Niet écht in verhouding tot de theoretische meerprijs van zo’n 300 euro. En ja, ook de RTX 3080 is uitverkocht, maar we zien hier en daar wat mooie 3080’s in de pre-order voor 750 a 800 euro.
RX 6900 XT vs RTX 3090
Het overzicht op drie resoluties:
In de wetenschap dat de RTX 3090 in praktisch alle games een tikkie sneller was dan de RTX 3080 komen bovenstaande resultaten niet als een verrassing. Op 1080p is het wederom stuivertje wisselen, en zelfs op 1440p waar de RTX 3090 gemiddeld slechts zo’n 1 a 2% winst pakt is het echt heel spannend, zeker gezien de (ctrl-v “in theorie”) veel lagere prijs van de 6900 XT.
Op hogere resoluties zet de RTX 3090 iets meer van zich af, met een winst in de meeste games, voor zo’n 6% gemiddeld.
Bij de vergelijking met de RTX 3080 schreef ik dat de 6% dat een 6900 XT sneller is niet in verhouding staat tot de meerprijs. Datzelfde moet ik hier dus ook zeggen: ook die 6% op 4K staat niet in verhouding tot de (theoretische) meerprijs van een RTX 3090, en dat maakt de 6900 XT dus een betere deal dan de RTX 3090.
En toch voelt die opmerking ergens niet lekker. Het feit dat het een betere deal is dan een kaart die eigenlijk gewoon een slechte deal is zegt niet veel, de RTX 3080 en RX 6800 XT blijven interessanter. En aan de andere kant is er ook zoiets als gewoon absoluut de snelste zijn. En die rol vervult de RTX 3090. Heel nipt, en met een bizarre prijs, maar toch, is dat niet het enige wat voor die echte high-end doelgroep telt?
Features
Een ander punt voor AMD is dat ze op feature vlak echt nog wat werk aan de winkel hebben. We hebben bewust geen Ray Tracing in de benchmarks verwerkt, want de prestaties in de meeste games zijn gewoon nog niet goed, en een belangrijker om er niet op in te gaan: vermoedelijk niet representatief voor wat we verwachten een redelijke AMD RT implementatie zal zijn de komende maanden en jaren. De samenvatting voor nu is simpel: als, en dat is echt een “als”, je om ray tracing geeft zit je bij Nvidia beter.
Een belangrijker punt nog is de afwezigheid van AMD’s tegenhanger van DLSS upscaling. AMD zegt dat ze er aan werken, maar vooralsnog is het geen feit. Niet alleen zal AMDLSS (niet de echte naam) een goede performance boost zijn om Ray Tracing hits te compenseren, maar het maakt ook een groot verschil wanneer je op hogere resoluties net wat tekort komt. Control is een mooi voorbeeld van een game waar de RX 6900 XT op de hoogste settings (zonder RT) op 4K onder de 60 fps zit, en een mooie upscaling tech zou dan enorm helpen. DLSS zit overigens ook maar in een select aantal games, maar toch.
Ook de streamer kant blijft een ding, waar Nvidia’s NVENC gewoon beter is. Kortom, ben je een streamer, overweeg je te streamen, of werk je met Premiere, dan ligt Nvidia voor de hand. Helaas was de tijd wat te krap om nog tal van workstation apps te draaien, iets waar de RX 6900 XT in theorie goed in zou moeten zijn, dus we doen nu even geen uitspraken over prestaties in bijvoorbeeld Davinchi Resolve of andere zaken. Onze focus lag voor nu even op gaming, hou daar dus rekening mee.
Eén feature waar AMD punten mee scoort is Smart Access Memory, een mooie feature die je kunt gebruiken wanneer je deze videokaart combineert met een AMD CPU. In sommige games win je daardoor nog wat prestaties. Dit is een feature die ook naar Intel systemen en naar Nvidia videokaarten gaat komen overigens, maar dat duurt mogelijk nog even.
Het lastige vanuit een test perspectief is dat er net zoals bij de videokaarten, ook tussen de CPUs grote verschillen zitten in hoe elke game draait. Sommigen beter op AMD, anderen beter op Intel. Toch zien we vooralsnog op een volledig AMD test systeem geen echt andere balans van zaken. Zonder SAM aan komt de RX 6900 XT gemiddeld 5% (was 6% op Intel) voor de RTX 3080 op 1440p en 4K, en hoewel de RTX 3090 de laatste tests nu nog doorloopt zien we daar een vergelijkbare verhouding de andere kant op. Kortom: AMD of Intel rig, de onderlinge verhoudingen tussen de kaarten zijn niet echt anders.
Reference Design Prestaties
Al te veel woorden zullen we er niet aan vuil maken totdat we meer RX 6900 XT kaarten kunnen vergelijken, maar voor nu:
De 6900 XT loopt dus ietsjes luider dan onze 6800 XT, maar niet veel, en bij een lagere core temp (en vergelijkbare hotspot temp). AMD geeft aan dat de hotspot 110 mag en kan zijn, al vinden we dat zelf wat warm. Onze conclusie is simpel: het is een prima design die verre van luid is, zoals de referentie kaarten van vroeger. Wil je echter ultiem stil, of wil je overclockpotentieel (daarover binnenkort meer), dan koop je liever een iets grotere koeler.
Stroomverbruik is echter wel knap: vergelijkbaar met de (al efficiente) RX 6800 XT, met hogere prestaties. Het totale systeem gebruikt als gevolg van die prestaties wel iets meer, maar het ontloopt elkaar niet veel. Ook ons PSU advies verandert daarom niet: een goede 750 Watt voeding is een goed uitgangspunt, in de veronderstelling dat je dit enkel koopt in combinatie met een high-end GPU, of pak een mooie 850 Watter als je wat OC headroom wilt.
Conclusie
De Radeon RX 6900 XT doet ons direct denken aan een paar andere producten. De RTX 3090 bijvoorbeeld, en hoe die maar ietsjes sneller was dan de RTX 3080 voor een veel hogere prijs. Maar ook de eerste generatie Ryzen 7 1800X, toen kwam AMD uit het niets met een monster CPU, nu kwamen ze van ver met een monster GPU. En die vergelijking gaat verder, want ook die Ryzen was een soort ruwe diamant. Veel potentie, veel kracht, maar ook met nog duidelijk wat liefde nodig in de afwerking. Zo heeft AMD nog werkt te verzetten met Raytjes Tracen, upscaling en hun encoder. Drivers lijken vooralsnog prima in orde, maar net als bij Ryzen ligt de bal bij AMD om zich over een wat langere tijd te gaan bewijzen als gedegen high-end GPU builder. Maar stel je voor wat dit gaat doen als ze een vergelijkbare lijn inzetten als met Ryzen? Zowel de komende maanden met optimalisaties, als de generaties daarop?
De vraag is natuurlijk of dat de RX 6900 XT vandaag de dag een goede videokaart maakt. Antwoord daarop: Ja, het is een beest van een kaart met een ton performance waar je u tegen zegt. Al die percentage vergelijkingen moeten je niet doen vergeten dat we het hier stuk voor stuk over beesten hebben. Maar is het ook een goede koop? Wij denken eigenlijk dat de RX 6900 XT een beetje tussen wal en schip valt. Zo zijn de RTX 3080 en de RX 6800 XT eigenlijk maar nauwelijks langzamer, 5% is vaak één grafische instelling ergens in het “advanced graphics” menu van je game, en zijn die in theorie veel goedkoper. De (in theorie) 700-800 euro klasse is dus een veel logischere als je ook maar een beetje naar budget kijkt, en dat zet gewoon veel druk op alles wat duurder is, zowel de 6900 XT als de RTX 3090 uiteraard.
En aan de andere kant waar geld echt niet uit maakt? Die RTX 3090 is eigenlijk bizar veel te duur, maar ja, uiteindelijk toch iets beter. En die doelgroep (Ja Wijnand, jij) die wakker zal liggen van het feit dat ze niet het ALLER beste hebben gekocht, maar bijna-het-beste-met-flinke-besparing? Zij zullen vermoedelijk blijven malen op het concept “beste”, en dat is de 6900 XT echt nét niet, zeker als we de features er toch weer even bijpakken. Dat maakt de doelgroep voor de RX 6900 XT wel vrij helder: 1) je wilt high-end prestaties, geeft geen pepernoot om Ray Tracing, geeft niet héél veel om de centen maar vind 1700 euro toch net even te gek. Of 2) Je wilt wel het beste, maar wilt per sé de beste AMD kaart of wil per sé geen Nvidia. Twee duidelijke, maar vermoedelijk ook wat beperkte doelgroepen.
Of althans, in theorie, want mocht Nvidia leveringsproblemen houden en AMD weet wel deze kaarten voor 1000 euro in de winkel te leggen dan is het natuurlijk een compleet ander verhaal. Maar of dat een redelijke verwachting is….
Vragen over de producten die we bespreken? Aankoopadvies nodig of gewoon gezellig chatten met ons? Je vindt ons op:
– Onze Discord server voor chat en tech talk (gratis en geen installatie noodzakelijk).
– Techtesters YouTube
– Techtesters op Instagram
– Foritain op Twitter (auteur, test-chef)
– Nadalina op Twitter (baas, foto-heldin)
