AMD Radeon RX 6800 XT Review

Al jaren brengt AMD videokaarten uit met één focus: mooie prestaties bieden voor een bescheiden bedrag. Een incidenteel higher end modelletje zat er weliswaar tussen, maar hun geschiedenis met die kaarten was nou niet je-van-het. Kaarten als de Fury X, Radeon 7 en Vega 64 waren op sommige vlakken best leuk, maar waren nooit écht indrukwekkend (of leverbaar) genoeg om Nvidia in het hoogste segment wat druk te geven.

Maar daar komt, althans volgens AMD, nu verandering in met de nieuwe Radeon RX 6800 XT en Radeon RX 6800, kaarten van respectievelijke 669 en 599 euro. Kaarten met grotendeels hetzelfde hart, maar de XT heeft net wat meer cores, een hogere frequentie, en een iets hogere TDP. Ik wou zeggen “een goed excuus om de testbenches weer aan te slingeren”, maar het lijkt erop dat die voorlopig geen momentje downtime zullen vragen. Enfin, we zochten uit of AMD de beloftes kan waarmaken:

De kaarten zelf

AMD’s nieuwe reference design maakt indruk: het zijn loeizwaaie kaarten, er wordt flink metaal gebruikt dus, en een lekkere 3-fan setup in plaats van de achterhaalde blower-stijl koeler uit het verleden. Dit oogt, en voelt, voor het eerst als een echte high-end unit. Het enige wat ons een beetje dwars zit is het rode element, iets waarvan we weten dat niet iedereen het zal waarderen. Maar goed, dit model zal zich wel op de echte AMD #betterred fan richten die rood verlichte lettertjes juist graag ziet.

Het enige verschil tussen de 6800 en de 6800 XT is de dikte, de XT is 2,5 slot versus de exact 2 slot dikke 6800. Verder ontlopen ze elkaar weinig: 2x 8-pin voor stroom, twee maal DisplayPort 1.4, één HDMI 2.1 port, en één Type-C aansluiting.

Prestaties

Geclaimde core- en boost clocks zeggen weinig meer, die vergelijking gaan we maken zodra we wat partner kaarten hebben van deze AMD chips. We springen voor nu dan ook direct in de games om een beeld te krijgen:

Daaruit maken we in het kort een paar dingen op. Zo zijn beide kaarten objectief gewoon uitstekende opties voor snelle 1440p monitoren en doet vooral de XT leuke zaken als je graag een AMD kaart wilt voor een 4K monitor. En dat is een verdomd goede prestatie!

Ook zien we dat de RX 6800 XT zo tegen de RTX 3080 aan hikt. Gemiddeld net iets erachter, maar dichtbij genoeg om het toch een concurrent te maken in een tijd waarin beschikbaarheid en prijzen een complete clusterknuffelpartij zijn. De RX 6800 non-XT zit een beetje eenzaam in het midden tussen de 3070 en de 3080 in.

Wel zien we duidelijk dat er echte AMD en echte Nvidia games zijn, iets wat overigens los staat van de marketing die aan een game hangt (zo is Odyssey bijvoorbeeld een AMD game op papier, maar in de praktijk?). Als jij het type bent die echt vooral één game wilt spelen het komende jaar, dan is het zeker raadzaam om een review voor die game op te zoeken: gemiddelden vertellen niet het hele verhaal.

Meer prestaties!

Het hele verhaal wordt wat complexer wanneer we in acht nemen dat we vandaag de dag meerdere knappe CPU bouwers hebben. Eén van de voordelen op papier zou zijn dat AMD ondersteuning biedt voor SAM, of Smart Access Memory, waarmee je extra prestaties krijgt wanneer je de videokaart combineert met een AMD Ryzen 5000-series processor. Een feature die Nvidia ook toe zal voegen overigens, dus zodra dat het geval is gaan we zeker herevalueren.

Echter, in onze testen komen daar momenteel nog geen hele drastische verschillen uit. Vergelijken we de 6800 XT op een Intel i9-10900K met een Ryzen 9 5950X, dan zien we net als in de CPU review dat sommige games de ene CPU leuke vinden dan de ander, maar dat het totaal redelijk uitbalanceert. De AMD rig wint grofweg 1%

Vergelijken we de RX 6800 XT met een RTX 3080 op een AMD Ryzen 9 5950X, dan verschuiven enkele resultaten per game weer wat, maar wederom blijft het totaalplaatje hetzelfde: de RX 6800 XT zit iets achter de RTX 3080 ongeacht je CPU keuze. Sterker nog, je zou kunnen suggereren dat Nvidia het hier iets beter zal doen zodra zij ook SAM ondersteunen. Maar wederom, geen van deze kaarten is inherent slecht.

Features

Enfin, ruwe performance is wel prima dus, maar zodra we iets verder kijken zien we toch wat verschillen tussen nieuwkomer (in het high-end segment althans) AMD en Nvidia die al jaren de baas is in het topsegment. Loop je achter met prestaties, dan is je eerste prioriteit om meer prestaties te bieden, precies wat AMD nu doet. Sta je aan de top, dan ga je aan de slag met luxe extra’s. Denk aan een betere NVENC encoder waardoor je als streamer met een Nvidia GPU echt beter af bent, of wat leuke extra’s zoals Broadcast om achtergrondgeluid uit je microfoon te filteren, of om je webcam weergave te verbeteren.

Misschien geef je er niet om en wil je alleen maar gamen (of een stuk gameplay wil opnemen, dat kan ook prima), dat is iets wat je zelf moet bepalen, maar feit is dat Nvidia voor streamers specifiek een streepje voor heeft.

Een aantal features gaan we vandaag nog niet op in maar staan voor later op de agenda. Eén daarvan is hoe AMD’s Anti-Lag modus zich verhoudt ten opzichte van Nvidia’s Reflex technologie, en ook AMD’s boost, hun on-the-fly resolutie-aanpasser om games soepeler te laten lopen moeten we wegens beperkte tijd (om het goed te testen) even uitstellen.

Ray Tracing en AMDLSS

Diezelfde nieuwkomer-redenering zet zich door bij Ray Tracing, iets waar Nvidia nu twee jaar lang lekker mee bezig is, en AMD nu voor het eerst eens bij komt kijken. Vermoedelijk weet je inmiddels wel dat Ray Tracing zelfs bij Nvidia geen geen echt knip-en-klaar verhaal is, dus dan kon je natuurlijk wel inschatten dat met AMD’s eerste stap in deze wereld de ervaring nog wel wat… te wensen over ging laten. En dan hou ik mij in.

Net als Nvidia heeft AMD in deze generatie kaarten wel dedicated ray tracing “accelerators” ingebouwd. Op een technisch iets andere manier dan Nvidia, maar het idee erachter is niet heel anders. Ook bouwen ze beide op dezelfde technieken die onderdeel zijn van DirectX 12 Ultimate. Voor de goede orde in het geval dat iemand de video verkeert interpreteert: er is niet zoiets als een “speciale” Ray Tracing ondersteuning voor Nvidia ingebouwd in games, in theorie zou het allemaal moeten werken op beide concurrenten. Maar het is natuurlijk wel zo dat game developers al jaren met RTX kaarten kunnen werken, en nu pas (als ze snel waren met pre-orderen) eens met AMD kunnen optimaliseren. Overigens is Godfall een uitzondering, mét support voor Ray Tracing in AMD maar waarbij de Nvidia ondersteuning pas later komt.

Desondanks is het gevolg dat de Ray Tracing ervaring op AMD vooralsnog bedroefd is. In Shadow of the Tomb raider liepen we tegen problemen aan met Ray Tracing, dito voor Wolfenstein, en in Control was de performance hit dermate zwaar dat je met een 6800 XT op 1080p nét aan 60 FPS kreeg. Ook World of Warcraft, inherent geen hele zware game, heeft het pittig met RT aan zodra je in drukke stukken komt (ook op Nvidia overigens). Enkele dagen voor de release kregen we wat nieuwe RT games om te testen met AMD, maar die games hebben we nog niet goed kunnen valideren om ze mee te nemen in een review.

En dit brengt ons bij het meest cruciale punt: Waar is AMD’s tegenhanger van Nvidia’s DLSS upscaling tech? Door slim lagere resoluties te renderen, iets wat Nvidia inmiddels echt heel goed doet op DLSS 2.0 supported games, is het mogelijk om de performance impact van Ray Tracing te verzachten. Daarom waren alle RT games die we tot dusver zagen ook voorzien van een DLSS feature voor Nvidia kaarten, en als gevolg kon je die games dus wel goed spelen met Ray Tracing aan. Shadow of the Tomb Raider, Wolfenstein Youngblood, Metro: Exodus, Call of Duty Modern Warfare en Death Standing heb ik allemaal met RTX aan kunnen spelen, en dat zag er toch echt wel chic uit. (Ok, Death Stranding na 5 minuten verwijdert omdat het té saai voor woorden is, maar dat terzijde).

AMD belooft dat hun upscaling feature snel komt om dit ook mogelijk te maken, en omdat wij Nvidia de tijd gaven gunnen we AMD die tijd ook (en we verwachten dat het dit keer geen jaren hoeft te duren). Maar voorlopig zal je als je echt Ray Tracing wil gewoon bij Nvidia uitkomen.

Warmte, Geluid, Stroom

De Ray Tracing “rabbit hole” goes deep, we kunnen blijven theoretiseren welke kant het op gaat. Maar even terug naar de realiteit en de kaarten zoals ze nu zijn. Hoe zit het met stroomverbruik en de efficiëntie van de koeler.

Zoals verwacht is het stroomverbruik keurig in orde, die zit in lijn met Nvidia eigenlijk. De 6800 XT verbruikt iets minder dan de iets snellere RTX 3080, en de RX 6800 zit er weer tussen in.

Ook de koeler van AMD zelf lijkt redelijk concurrerend. We zullen een uitgebreide vergelijking doen zodra we wat partner kaarten hebben en die zullen het best nog wat beter doen, maar vergeleken met de Founders Edition kaarten van Nvidia lijken de prestaties in de basis gewoon prima: niet te warm, best stil. Als je een AMD kaart zoekt en dit is het design welke je kan kopen, prima.

Conclusie

Nada maakt de vergelijking tussen deze kaarten en AMD’s eerste generatie Ryzen CPUs, en dat is wellicht de beste beschrijving van deze nieuwe videokaarten. Enerzijds zijn er nog wat kanttekeningen, zoals voor streamers, ray tracing hoofdpijn, en het feit dat de prestaties “slechts concurrerend” zijn en wellicht niet concurrentie-slopend zoals sommigen hadden gehoopt.

Maar, juist dat feit dat AMD van een mega achterstand naar “daadwerkelijk concurrerend” weet te springen is wat echt indruk maakt. Nvidia heeft jarenlang geen enkele concurrent gehad, en nu is er in elk geval iets van een alternatief om serieus naar te kijken. We weten wat concurrentie ons in CPU land heeft gebracht in de afgelopen drie jaar, stel je eens voor wat we nu in GPU land kunnen gaan zien. Het zal wellicht klein beginnen (Nvidia die SAM ondersteunt, AMD die Ray Tracing goed gaat optimaliseren en een DLSS alternatief zal pushen, of beide partijen die game devs harder gaan pushen voor meer feature integratie), maar op de lange termijn zal concurrentie grote positieve effecten hebben.

Zal Nvidia zich direct zorgen maken? Vandaag wellicht niet, AMD heeft tenslotte nog een reputatie op te bouwen wat high-end kaarten betreft, maar het scenario van een AMD die straks een Zen 2 of Zen 3 stijl GPU uit de hoge hoed trekt is toch één waar ze rekening mee zullen houden.

De hardere realiteit is vermoedelijk dat als je écht op zoek bent naar een nieuwe videokaart dat je zal kopen wat daadwerkelijk te koop is, want het lijkt er niet op dat AMD noch Nvidia voorlopig écht goed leverbaar zal zijn. En vergeet natuurlijk niet, alle lange artikelen terzijde, beide kampen hebben gewoon kaarten die je in je systeem kan prikken en waar je vervolgens alle games op een dik 1440p/144Hz+ scherm soepel mee kan spelen. Laat je dus niet té gek maken door wat percentages.

Een keiharde conclusie over deze kaarten lijkt mij iets voor over enkele weken, want een prijs-prestatievergelijking maken op basis van adviesprijzen die vooralsnog niet aan de orde zijn is weinig zinvol. Desondanks zijn het leuke kaarten die het overwegen waard zijn, maar je zal zelf dagelijks de prijzen en beschikbaarheid in de gaten moeten houden of een beschikbare videokaart ook echt een goede koop is, en dat gaat voor AMD RX 6000 of Nvidia RTX 3000 series kaarten op.

Vragen over de producten die we bespreken? Aankoopadvies nodig of gewoon gezellig chatten met ons? Je vindt ons op:
– Onze Discord server voor chat en tech talk (gratis en geen installatie noodzakelijk).
– Techtesters YouTube
– Techtesters op Instagram
– Foritain op Twitter (auteur, test-chef)
– Nadalina op Twitter (baas, foto-heldin)