Samenvatting
De B450 Aorus Pro is het topmodel in de B450 line-up van Gigabyte. En het is ook een zeer redelijk topmodel, tot zover mid-range chipsets topmodellen kennen: twee M.2 sloten met M.2 shields, zes SATA poorten, vijf fan headers, een RGB header, twee a-RGB headers, flink RGB op het bord, en de high-end audiochip van dit moment. Daarbij is het bord best dik uitgevoerd met heatinks, I/O overkappingen en zelfs een integrated I/O shield. Genoeg wat ons af doet vragen “waarom zou je meer uitgeven?”, zeker nu een B450 bord an sich ook genoeg is om de maximale (stock) boost prestaties uit bijvoorbeeld een Ryzen 5 2600X of 2700X te halen. Toch merken we op dat in ogenschijnlijk secundaire zaken (althans secundair naast fysiek aanwijsbare headers) als de bios en de RGB software dat Gigabyte nog wel wat kan verbeteren, zaken die wel degelijk impact hebben op de eindgebruiker van de producten, iets waar Gigabyte tot zo ver zijn dan weer iets lagere prijzen tegenover zetten. Compleet en prima B450 bordje echter, weinig mis mee en een leuke basis voor bijvoorbeeld iets als een 2500X of 2600X: 8,5/10.
Gigabyte B450 Aorus Pro review
AMD B450 content, deel 2
Met de komst van de jongste AMD Ryzen processors kwam ook de nieuwe X470 chipset om het maximale uit je 2e generatie Ryzen te halen. Wat echter nog ontbrak waren goedkopere moederborden om deze veel-core processors in te huisvesten. Natuurlijk kan je in theorie een moederbord van de vorige generatie gebruiken (B350, X370), maar het risico dat je een bios update nodig hebt en je nieuwe systeem niet direct werkt is niet iets waar een typische gebruiker op zit te wachten.
Zeven B450 bordjes belanden bij ons op tafel, en na de eerste besproken te hebben richten we onze pijlen op het hoogst gepositioneerde Gigabyte bordje, de Aorus Pro, op papier een bord dat we als ‘zeer compleet B450’ zouden beschrijven. Met 120 euro schoon aan de haak redelijk richting de bovenkant van de B450 borden, en het prijspunt waar we de eerste vrij basic X470 borden aantreffen.
B450 in vogelvlucht
Een kort overzicht van de chipsets op papier. Vorige reviews gezien? Sla het gerust over.
We hebben nu zoveel tijd en woorden aan AMD Ryzen en Ryzen 2 besteedt dat we hier niet eindeloos over gaan praten. Toch zijn er een aantal dingen belangrijk om te onthouden. Net als B350 ten opzichte van X370 zien we een afname in het aantal geintegreerde USB, SATA en PCI-Express mogelijkheden. Dat houdt in dat als jij één van dat handje vol gebruikers bent die nog SLI of Crossfire wil gebruiken dat je dus sowieso bij de X470 chipset uit komt. Over USB en SATA opties moeten we alsnog kijken naar wat er daadwerkelijk op elk van de borden zit, de chipset heeft daar maar een klein aandeel in.
Wat echter een significante verbetering is is dat B450 in tegenstelling tot B350 wel gebruik kan maken van XFR (XFR2 in dit geval) en Pricision Boost Overdrive, de zaken die voorheen zorgde dat een Ryzen processor met X-toevoeging wat sneller werkte op een moederbord met X in de naam. Dat houdt in dat je nu in principe een vergelijkbare prestatie mag verwachten van een Ryzen 5 2600X of Ryzen 7 2700X op een B450 bord als op een X470 bord. Kortom: B450 is wel degelijk interessanter dan B350, en gezien B450 ook kan overclocken lijkt AMD het redelijk lastig te maken voor hun X470 borden.
Tenminste, als de stroomvoorziening goed is, want vooral de Ryzen 7 2700X met zijn 8 cores en hoge kloksnelheid is geen lieverdje voor je VRMs. Daarover straks meer.
Uitpakken
In de doos: boekje, rond glimmend geval, en per stuk verpakte schroefjes voor de M.2 SSD’s (Waarom zitten die niet gewoon direct op het bord?). Leuke extra: sticker. Praktische extra: G-connector om je case-kabels eenvoudiger aan te sluiten alvorens je ze op het bord prikt. Niet onhandig voor de pc build noob.
Bouw en features
En daar is de B450 Aorus Pro. Objectief tikt Gigabyte alle checkboxes aan wat ‘luxer’ bord betreft: zwart PCB, forse kappen en heatsinks erop, zelfs M.2 shields op beide M.2 sloten. Toch moeten we opmerken dat Asus ongeslagen blijft wat PCB afwerking betreft. Niet onder grote lampen maar gewoon in een case echter? Dan blijft er weinig van dat voordeel over en het gaat duidelijk de goede kant op wat ‘dik bord’ gevoel betreft, al blijf ik specifieke kleurstellingen zoals oranje lijntjes eerder onhandig dan dat het wat toevoegt.
Wat de stroomvoorziening betreft heeft Gigabyte recent al wat gezeur te verduren gekregen, niet vreemd gezien de zichtbare componentkeuze doet vermoeden dat de stroomvoorziening onder het heatsink steviger is dan hij in werkelijkheid is. Daarover straks meer.
Twee M.2 sloten dus. Eén is met 110mm extra lang, maar beide kunnen de typische 80mm drives onder. Enkel de bovenste kan overigens met SATA drives overweg, beide met NVMe drives maar de onderste enkel op PCIe 3.0 x2. Niet voor de echte high-end units, maar praktisch ook geen dramatische beperking.
Rondje: 2x USB 2.0, 1x USB 3.0 (USB 3.1 interne header afwezig op alle B450 borden die we tot dusver hebben gezien), 5x fan, 2x addressable RGB, 1x RGB, 1x RGB voor de CPU koeler. Not bad, we leveren één fan header in ten opzichte van de B450-F, maar 5 is vaak genoeg en we krijgen hier in elk geval addressable RGB headers. De RGB header is nog altijd een wat aparte keuze wat pins betreft, maar de twee addressable RGB headers van Gigabyte zijn nu in dezelfde layout als praktisch elk aRGB product dat we voor onze neuzen krijgen. Progress!
We zagen Gigabyte al aanhaken wat dit betreft, maar toch fijn: integrated I/O shields. Zes USB totaal waaronder USB 3.1 Type-C en Type-C zijn redelijk, maar niet extreem. Optical out wel altijd een plusje.
Specificaties
CPU
AM4 Socket:
AMD Ryzen™ 2nd Generation processors
AMD Ryzen™ with Radeon™ Vega Graphics processors
AMD Ryzen™ 1st Generation processors
(Please refer “CPU Support List” for more information.)
Chipset
AMD B450
Memory
4 x DDR4 DIMM sockets supporting up to 64 GB of system memory
Dual channel memory architecture
Support for DDR4 3200(O.C.)/2933/2667/2400/2133 MHz memory modules
Support for ECC Un-buffered DIMM 1Rx8/2Rx8 memory modules (operate in non-ECC mode)
Support for non-ECC Un-buffered DIMM 1Rx8/2Rx8/1Rx16 memory modules
Support for Extreme Memory Profile (XMP) memory modules
(Please refer “Memory Support List” for more information.)
Onboard Graphics
Integrated Graphics Processor:
1 x DVI-D port, supporting a maximum resolution of 1920×1200@60 Hz
* The DVI-D port does not support D-Sub connection by adapter.
1 x HDMI port, supporting a maximum resolution of 4096×2160@60 Hz
* Support for HDMI 2.0 version and HDCP 2.2.
* Actual support may vary by CPU.
Maximum shared memory of 16 GB
Audio
Realtek® ALC1220-VB codec
High Definition Audio
2/4/5.1/7.1-channel
Support for S/PDIF Out
LAN
Intel® GbE LAN chip (10/100/1000 Mbit)
Expansion Slots
1 x PCI Express x16 slot, running at x16 (PCIEX16)
* Actual support may vary by CPU.
* For optimum performance, if only one PCI Express graphics card is to be installed, be sure to install it in the PCIEX16 slot.
(The PCIEX16 slot conforms to PCI Express 3.0 standard.)
1 x PCI Express x16 slot, running at x4 (PCIEX4)
* The PCIEX4 slot shares bandwidth with the PCIEX1_1 and PCIEX1_2 slots. The PCIEX4 slot operates at up to x2 mode when the PCIEX1_1/PCIEX1_2 slot is populated. The PCIEX4 slot operates at up to x4 mode when both of the PCIEX1_1 and PCIEX1_2 slots are empty.
1 x PCI Express x16 slot, running at x1 (PCIEX1_2)
1 x PCI Express x1 slot (PCIEX1_1)
(The PCIEX4 and PCIEX1 slots conform to PCI Express 2.0 standard.)
Storage
Interface
1 x M.2 connector (Socket 3, M key, type 2242/2260/2280/22110 SATA and PCIe 3.0 x4/x2 SSD support) (M2A_SOCKET)
1 x M.2 connector (Socket 3, M key, type 2242/2260/2280 PCIe 3.0 x2 SSD support)(M2B_SOCKET)
6 x SATA 6Gb/s connectors
Support for RAID 0, RAID 1, and RAID 10
* Refer to “1-7 Internal Connectors,” for the installation notices for the M.2 and SATA connectors.
Multi-Graphics Technology
Support for AMD Quad-GPU CrossFire™ and 2-Way AMD CrossFire™ technologies
USB
Chipset:
1 x USB Type-C™ port on the back panel, with USB 3.1 Gen 2 support
1 x USB 3.1 Gen 2 Type-A port (red) on the back panel
2 x USB 3.1 Gen 1 ports available through the internal USB header
4 x USB 2.0/1.1 ports available through the internal USB headers
CPU:
4 x USB 3.1 Gen 1 ports on the back panel
Internal I/O Connectors
1 x 24-pin ATX main power connector
1 x 8-pin ATX 12V power connector
2 x M.2 Socket 3 connectors
6 x SATA 6Gb/s connectors
1 x CPU fan header
1 x water cooling CPU fan header
2 x system fan headers
1 x system fan/water cooling pump header
1 x CPU cooler LED strip/RGB LED strip header
2 x digital LED strip headers
2 x digital LED strip power select jumpers
1 x RGB (RGBW) LED strip header
1 x front panel header
1 x front panel audio header
1 x S/PDIF Out header
1 x USB 3.1 Gen 1 header
2 x USB 2.0/1.1 headers
1 x Trusted Platform Module (TPM) header (2×10 pin, for the GC-TPM2.0 module only)
1 x Clear CMOS jumper
Back Panel Connectors
1 x HDMI port
1 x DVI-D port
4 x USB 3.1 Gen 1 ports
1 x USB Type-C™ port, with USB 3.1 Gen 2 support
1 x USB 3.1 Gen 2 Type-A port (red)
1 x RJ-45 port
1 x optical S/PDIF Out connector
5 x audio jacks
I/O Controller
iTE® I/O Controller Chip
H/W Monitoring
Voltage detection
Temperature detection
Fan speed detection
Water cooling flow rate detection
Overheating warning
Fan fail warning
Fan speed control
* Whether the fan (pump) speed control function is supported will depend on the fan (pump) you install.
BIOS
2 x 128 Mbit flash
Use of licensed AMI UEFI BIOS
Support for DualBIOS™
PnP 1.0a, DMI 2.7, WfM 2.0, SM BIOS 2.7, ACPI 5.0
Unique Features
Support for APP Center
* Available applications in APP Center may vary by motherboard model. Supported functions of each application may also vary depending on motherboard specifications.
3D OSD
@BIOS
AutoGreen
Cloud Station
EasyTune
Fast Boot
Game Boost
ON/OFF Charge
RGB Fusion
Smart Backup
Smart Keyboard
Smart TimeLock
Smart HUD
Smart Survey
System Information Viewer
USB Blocker
V-Tuner
Support for Q-Flash
Support for Xpress Install
Bundle Software
Norton® Internet Security (OEM version)
cFosSpeed
Operating System
Support for Windows 10 64-bit
Support for Windows 7 64-bit
* To support Windows 7 64-bit, you must install an AMD Pinnacle Ridge & Summit Ridge CPU.
* Please download the “Windows USB Installation Tool” from GIGABYTE’s website and install it before installing Windows 7.
Form Factor
ATX Form Factor; 30.5cm x 24.4cm
Remark
Due to different Linux support condition provided by chipset vendors, please download Linux driver from chipset vendors’ website or 3rd party website.
Most hardware/software vendors may no longer offer drivers to support Win9X/ME/2000/XP. If drivers are available from the vendors, we will update them on the GIGABYTE website.
UEFI
Eigenlijk zien we van de grote vier binnen Nederland geen echt slechte biossen meer. Zoeken naar functionaliteit die een typische gebruiker mist (dus niet de extreme overclocker) is een zinloze exercitie. Wel blijft de bios van Gigabyte visueel erg ouderwet, daar mag inmiddels echt een likje verf overheen dames en heren. Het werkt, wat erin zit werkt goed, maar het oog en de emoties willen ook wat en wat dat betreft is Gigabyte hekkensluiter.
Testmethode
Een overzicht van wat we gebruiken om B450 borden te testen, dit is overigens dezelfde setup als X470.
Let op: het is mogelijk dat je op foto’s soms andere onderdelen ziet. Het testen doen we met consequent dezelfde onderdelen maar soms moeten borden op de foto terwijl een ander aan het testen is, en onze voorraad is niet oneindig.
Processor: AMD Ryzen 7 2700X. De zwaarste processor in de Ryzen line-up, dus als een moederbord dat trekt dan trekken ze alles.
De voeding is afkomstig uit de stallen van Seasonic in de vorm van een Focus Titanium 850W. Waar de Focus Gold en Gold Plus de mainstream knallers zijn is de Prime de wat luxere serie van seasonic. Met 850 Watt hebben we genoeg power om zowel de processor als GPU op hun staartje te trappen, en dan nog wat…
Geheugen komt van G.Skill in de vorm van 16 GB SniperX 3400 MHz, echter op 3200MHz gezien een aantal goedkopere borden de 3400 MHz niet wilde slikken.
Omdat de AMD Ryzen 7 2700X geen integrated GPU heeft maken we gebruik van een losse videokaart, de MSI Radeon RX 580 Gaming X (XTR versie)
Voor opslag maken we gebruik van Samsung hun 960 EVO PCIe SSD.
Alle systemen worden met een schone Windows 10 Pro x64 installatie getest op onze trusty Cooler Master test bench zoals je hieronder ook zal zien.
We maken gebruik van de laatst beschikbaar gestelde bios op moment van testen. Om eventuele invloeden van ‘handige’ snelheid verhogende features tegen te gaan, vrijwel elke fabrikant biedt iets van een multi-core verbetering, gaan we uit van een handmatige instellingen met clocks, multipliers en voltages vastgezet. We willen tenslotte de onderliggende verschillen ervaren. Dit resulteert in een all-core boost snelheid van 3,9 GHz op 1,3V, wat weer in zo’n 120-125 Watt richting de processor resulteert; iets meer dan AMD’s 2700X Spec.
Voor prestaties richten we ons primair op Passmark en Cinebench 15, twee populaire en vooral ook consequente benchmarks. Binnen Cinebench kijken we naar multicore en single core performance en de invloed van de tuning van het moederbord daarop , en bij Passmark primair naar de CPU en Memory benchmarks. Die laatste test weliswaar het geheugen, maar bij een vast profiel kunnen we wel de invloed van het moederbord op de geheugenprestaties vaststellen.
Daarnaast kijken we naar een aantal verschillende AIDA64 benchmarks. Binnen deze zien we veelal iets meer schommelingen bij herhaaldelijk testen, maar met meerdere runs per benchmark balanceert het aardig uit. Feitelijk gaat voor alle benchmarks op dat we pas echt conclusies kunnen trekken als de prestaties meer dan een procent of twee, en dan consequent tussen benchmarks, afwijken. Per benchmark run zelfs op een enkel moederbord is een dergelijke afwijking per run niet meer dan gebruikelijk.
De render test (Blender, BMW benchmark) waarbij alle cores hard aan het renderen gezet worden geldt ook als een pittige CPU belasting en bij gelijke CPU en RAM weegt dan geheel op het moederbord; een praktische, zwaar wegende test. Hier meten we ook het stroomverbruik onder load.
Wat betreft dat verbruik kijken we ook naar idle, oftewel wat verbruikt het systeem als je deze simpelweg aan laat staan, op onze Voltcraft 450PRO.
Prestaties
Resultaten van de benchmarks:
Zoals vaker vatten we dat samen als “lekker boeiend”, het ontloopt elkaar allemaal te weinig om harde conclusies te trekken op basis van een procentje hier en daar. Ook relevant is om te vermelden dat al deze prestaties prima in lijn liggen met de eerder getestte X470 borden, voor de prestaties met een 2700X op deze instellingen hoef je dus geen X470 te kopen.
Ook het idle verbruik ligt redelijk dicht op elkaar, al is de B450 Aorus Pro wel net de hekkensluiter in idle, maar weer wat zuiniger dan directe tegenhanger B450-F in load. Vooralsnog geen reden om af te stappen van onze gebruikelijke conclusie: kijk naar welke features je nodig hebt.
En hoe zit het met die VRMs?
Of AMD er een rol in speelt weet ik niet, maar hoewel B450 in theorie de potentie heeft om X470 irrelevant te maken (B450 heeft ook XFR2, PBO, en who the hell uses SLI/CF anyway?) zien we in zeven van de zeven B450 borden een stroomvoorziening waar we niet heel enthousiast van worden en lijken dikke stroomvoorzieningen voorbehouden voor de meest luxe chipset.
Maar wat is ‘niet enthousiast’. Er is de laatste dagen genoeg gezeik geweest over B450 VRMs en dat ze (in de ogen van een paar fanatieke overclockers) zogenaamd allemaal slecht zouden zijn, maar zes van de zeven (inclusief deze) borden trok een Ryzen 7 2700X zelfs iets over spec in een duurtest zonder te warm (minder dan 80C) te worden, en zelfs Gigabyte hun soort-van budget bordje de DS3H trok die 2700X met enkel een case fan in de nabijheid.
Sure, de vier-phase-1-high-side-fet op deze borden is niets waar je epeen blij van gaat worden, maar we gaan gewoon duidelijk stellen dat de VRMs weliswaar niet denderend zijn, maar ook gewoon niet problematisch voor wat een redelijke doelgropep met dit bord gaat doen. Problematisch voor de echte hardcore overclocker sure, maar zijn gaan voorbij aan de redelijke doelgroep van dit bord: mensen die een Ryzen 3 of 5 kopen en wat overclocken, of een 2700 kopen om die te overclocken richting 2700X-stock niveau. En dat kan.
Met onze 2700X instelling verbruiken we meer dan een vier of zes core Ryzen gaat verbruiken zelfs met een praktisch waarschijnlijke overclock, en dat je voor een Ryzen 7 overclock voorbij 2700X-stock alsnog een luxer bord moet kopen vinden we niet iets waar we deze B450’s aan kunnen ophangen. Een B450 met echt dikke VRM die een 2700X goed zou kunnen clocken zou funest zijn voor de duurdere AMD chipsets, en de meeste duurdere moederborden. Of het bewust wordt gedaan weet ik niet, maar het is wel verdacht dat alle B450’s dus redelijk bescheiden uitgevoerd zijn.
Maar zo gek zijn de constructies dus echt niet, en hoewel vier phases niet echt sexy klinkt.. maakt het echt uit? Voor een 2700X op stock of een 2600X met praktische overclock moet je hooguit zorgen dat er een beetje airflow rond je socket is. Dat lijkt ons niet teveel gevraagd.
En ja, natuurlijk wilden we heel zeker van onze zaak zijn en hebben we elk van deze borden één uur laten CPU-crunchen met de AMD Stock koeler plus een 800 RPM ventilator in de positie waar je normaliter in een typische case een exhaust fan zou hebben. Ook hier bleef de sensor die we op de VRMs plaatsten onder de 80 die wij als (deels arbitraire, deels onderbouwde) limiet instelden. Exacte vergelijking laten we achterwege gezien we met één fysieke sensor werken en er wat afwijkingen kunnen zijn tussen de meetpunten op de verschillende borden.
RGB Showcase
RGB tiem! RGB op het I/O shield, RGB op de chipset heatsink, en RGB rond het audio deel.
En best leuk, zij het niet heel nuttig in de meeste pc setup scenario’s: RGB in het I/O shield. Schattig is het wel, en alles wat ons doet glimlachen waarderen we.
Conclusie
Enfin, de Gigabyte Aorus B450 Pro. Met zo’n 120 euro speelt hij bovenin het B450 segment en daarmee is hij een directe concurrent voor de Asus B450-F die nog een tientje of wat meer zal kosten. De andere twee ATX borden in de grafiek, de MSI Tomahawk en ASRock Gaming K4 zijn goedkoper, maar ook lichter uitgevoerd met o.a. een duidelijk mindere audio implementatie en laten we dan even buiten beschouwing voor de doelgroep van dit bord: hij of zij die B450 met ‘veel’ erop wil.
En veel krijg je: twee M.2 sloten met M.2 shields, zes SATA poorten, vijf fan headers, een RGB header, twee a-RGB headers, flink RGB op het bord, en de high-end audiochip van dit moment. Daarbij is het bord best dik uitgevoerd met heatinks, I/O overkappingen en zelfs een integrated I/O shield. Genoeg wat ons af doet vragen “waarom zou je meer uitgeven?”, zeker nu een B450 bord an sich ook genoeg is om de maximale boost prestaties uit bijvoorbeeld een Ryzen 5 2600X of 2700X te halen.
Antwoord op die vraag hebben we echter ook: Zo is de bios en de RGB synchronisatie nog niet op het niveau van Asus, plus zijn de VRM’s (van alle B450’s in grafiek) niet heel denderend waardoor zij die een Ryzen 7 willen overclocken toch echt naar een zwaarder uitgerust X470 bord willen kijken. Ook kom je vooralsnog bij de duurdere moederborden uit als jij een behuizing hebt met USB 3.1 Type-C header of met vier USB 3.0 headers voorop; B450 blijft mid-end eh. Toch zijn dat geen argumenten die een B450 Aorus Pro aankoop in de weg staan voor tal van gangbare cases gezien het huidige veel gunstigere prijspunt van de B450 units.
In de directe strijd met de B450-F merken we wel op dat niet alleen de bios maar ook het bord zelf daar wel een heel hoog niveau van afwerking heeft; van dichtbij moet Gigabyte hun meerdere daar toch in erkennen. Maar met echt objectieve elementen? De Aorus Pro is echt geen gekke deal: Zo heeft de Aorus twee addressable RGB headers waar de Asus er vreemd genoeg nog geen één heeft, Asus zet er weer twee USB poorten achterop tegenover (streamers zullen dat waarderen) en pakt één fan header meer, maar de vijf fan headers hier zullen veelal voldoen en Aorus pakt weer het voordeel van de lagere prijs en meer RGB elementen on-board.
Natuurlijk zien we graag een ‘clean sweep’, oftewel een bord dat objectief beter is in alles, en met dat in het achterhoofd moeten we Gigabyte echt nogmaals vragen voor een chiquere bios en een vlottere, intuitiever RGB softwarepakket. Echter een definief ‘beste moederbord’ hebben we al heel lang niet gezien en zeker voor een meer betaalbaar alternatief zoals deze nemen we toch echt meer dan genoegen met het feit dat hier veel in zit voor een schappelijk bedrag, en dat er voldoende argumenten zijn om op dit model uit te komen.
Vragen over onze reviews of de producten die we bespreken? Kom dan gezellig met ons kletsen op onze Discord server (gratis en geen installatie noodzakelijk). Een reactie mag natuurlijk altijd, of pest Ome Foritain (auteur, test-chef) of Tante Nadalina (baas, foto-heldin) op Twitter.
Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie:
