Corsair DDR4 en Intel Coffee Lake review

Je bent eruit, het moet een Coffee Lake systeem worden! Sentiment dat wij snappen, want met 6 cores op het nieuwste top-end consumenten model heeft Intel een grotere stap gemaakt dan .. wel, ongeveer zo lang als we ‘recente geschiedenis’ zouden noemen.

Maar dan, welk geheugen erbij? Een hele lastige vraag, zelfs voor de doorgewinterde techie, en om meteen al eerlijk toe te geven: geen vraag waar wij een heel eenzijdig antwoord op kunnen geven. We pakken we een paar kits van onze plank, voegen we er een –hele- bijzondere uit het assortiment van Corsair aan toe, en gaan we op zoek naar een redelijk antwoord op de vraag ‘wat maakt het allemaal uit’ en met even redelijk advies wat nu verstandig is.

Prijzen? Geheugenprijzen op dit moment zijn ongeveer zo stabiel als Bitcoin op dit moment, dus het is heel erg pittig on kristalhelder te zijn. Betaalden wij een paar weken terug exact 160 euro voor de 16GB (2x8GB) Vengeance LPX geheugenkits op 3000MHz (CMK16GX4M2B3000C15) kost datzelfde model op moment van schrijven bijna 200 euro. De Corsair Vengeance RGB modules die we testen (CMR16GX4M2C3000C15) kennen dezelfde snelheden, komen echter met verlichting, en een meerprijs van ca 20 euro.

De klapper van onze DDR4 stapel? Opvallend genoeg de meest prijs stabiele gezien je hem enkel bij Corsair zelf kan kopen: de (haalt even adem) Corsair Dominator Platinium Special Edition Torque 32GB (2x 16GB) 3200MHz C14 kit, ook wel bekend als de CMD32GX4M2C3200C14T.

Corsair Vengeance LPX en Corsair Vengeance RGB

De Corsair Vengeance LPX modules zijn praktisch onze go-to geheugenbanken voor systeembouw. Als je echt op een euro moet kijken zijn er soms wel ‘lelijke’ groene, non-heatsinked modules die net wat goedkoper zijn, maar in de meeste gevallen wisten we deze kit op te pakken voor slechts een paar euro meer. Opvallend daarbij was dat de 3000MHz C15 modellen vaak goedkoper waren dan de 2666MHz C16 variant. In November heb ik nog wat van deze kitjes opgepakt, op moment van schrijven zijn ze weer wat duurder dan een paar concurrenten, maar niets wat ik zeg zal iets doen aan het feit dat je gewoon zelf even scherp moet opletten.

De prijs is één element bij kits aan de onderkant van de markt, de uitstraling en de compatibiliteit zijn andere. Wat beide zaken doet deze kit het goed: neutraal om te zien, maar wel met zwart PCB en heatspreader, plus een geringe hoogte waardoor hij onder de meeste luchtkoelers gewoon past. Het kleine gele lettertje is in de praktijk in elk geval nooit echt een hindernis geweest. Compatibiliteit wat moederborden betreft is ook iets waar we nimmer issues mee hebben gehad, we hebben deze kits zo bizar veel gebruikt zonder daar ooit een hikje aan te hebben gehad. Zegt dat wat over de rest? Nop, en gezien de onderliggende chips kunnen veranderen zegt het vermoedelijk meer over Intel en AMD dan de modules zelf, maar met tientallen verschillende moederborden met dit soort modules uit de deur? Toch een positief stempeltje waard.

Vengeance RGB is in de regel ietsjes duurder, maar het prijsverschil wordt door de bank genomen als acceptabel gezien wanneer we het eindresultaat straks bekijken. RGB verlichting is tenslotte hot, en een paar tientjes op je build om hem nog wat dikker te krijgen is eerder regel dan uitzondering.

Ook hier zien we gewoon prima chique zwarte modules. Stevig, nette stalen heatspreader, en vooral de verlichting die het werk moet doen.

Die verlichting kan je met Corsair Link aanpassen, gewoon los van al je andere hardware.

Maar als je het mij vraagt is het mooier om het geheugen mee te laten doen met de rest van je case. Als je een Corsair Commander kit hebt draaien kan dat, maar dat hebben wij helaas dan weer niet. Prikken we het echter op een Asus moederbord dan kan het moederbord en de bijbehorende Asus Aura software de controle overnemen., waarbij dit Vengeance RGB geheugen de kleuren en effecten van je moederbord, videokaart, en eventueel gekoppelde randapparatuur volgt. Da’s toch leuker dan een los kleurtje…

Corsair Dominator Platinum Special Edition Torque

Deze special edition van de Corsair Dominator Platinums is echter een heel ander beestje, iets wat je bij het uitpakken al merkt. Dominator Platinums hebben toch een legendarische status opgebouwd, waarbij wij redelijkerwijs echt wel bewust zijn dat dat grotendeels emotioneel is en minder rationeel, maar niet elke build hoeft rationeel verantwoord te zijn toch?

Van buiten, maar ook van binnen zijn het borderline bizar mooie modules. Afwerking is top, ze voelen aan alsof je ermee kan smijten, en onder de dikke heatspreaders die voorzien zijn van witte LED balkjes bevinden zich de gewilde Samsung B-die IC’s waar overclockers op zitten te springen.

Toen deze kit hier arriveerde, inmiddels enkele maanden geleden, was de prijs iets om van te schrikken. Opvallend genoeg is de prijs bij Corsair zelf nagenoeg onveranderd, terwijl de hele DDR4 markt omhoog is geschoten. Daarmee ligt deze kit op moment van schrijven eigenlijk binnen handbereik voor iedereen die welke andere 2x 16GB kit dan ook overwegen. Op zo’n moment klinken gegarandeerde IC’s en een hoge standaard snelheid zo gek toch niet.

Tenminste, als de Corsair Dominator Platinum SE Torque’s bij je build passen, want daar hebben we toch wel wat lastige momenten mee gehad. Een kit als dit wil je natuurlijk maar al te graag showen, maar het blauw van het gebrande staal met de oranje letters en details zijn m.i. toch minder compatible met andere hardware dan bijvoorbeeld de Vengeance RGB. Enkele Gigabyte borden komen in mij op, zij zijn tenslotte redelijk oranje-trouw, maar in een ideale uitstraling zal je toch –iets- van oranje of blauw willen vinden in je setup om de brug naar dit geheugen te slaan. De traditionele ‘domplat’ met zilveren of zwarte heatspreader is in dat opzicht wel wat makkelijker in de praktijk te brengen.

Ook hier gaat echter op, geen problemen met compatibiliteit, wat we ook van deze chips zouden verwachten. Officieel spreekt Corsair vooral over Intel en compatibiliteit, maar Ryzen werkt het best met 2933 MHz of 3200 MHz afstellingen, minder met 3000 MHz, en wij hadden dan ook geen problemen met deze kit op onze vaste Threadripper opstelling. 12 Cores, 24 Threads, 32GB DDR4 op 3200MHz? Nom.

Showcase

Omdat we in andere reviews ook regelmatig gebruik (moeten) maken van werkgeheugen (anders werken de meeste pc’s niet zo goed he) hebben we wat foto’s bij elkaar gezocht waar deze units in zaten. Gewoon wat beeldmateriaal, toelichting lijkt overbodig.

8 reepjes Dominators werd ietsjes te duur voor onze smaak 😉

Test en resultaten

Het was voor ons twee jaar geleden dat we voor het laatst wat werkgeheugen echt naar een review hebben gebracht, maar met de Ryzen launch eerder dit jaar is er natuurlijk wel het nodige naar gekeken, e n er is ook door vele anderen het nodige over geschreven. De algemene tendens is dat geheugen vanaf een gangbare snelheid een hele bescheiden impact heeft, en we wisten ook dat we in deze ervaring dat vooral zouden gaan onderschrijven. Laten we dat aan de hand van een paar bekende benchmarks zien: SuperPi, AIDA64 Memory copy en Memory latency, en Fire Strike die meer op de praktijk dan de theorie is gericht. We testen de geheugenmodules met de Intel Core i7-8700K (Retail) op een Asus ROG Maximus X Hero, met een GTX 1070 Ti en een stevige waterkoeler (NZXT Kraken X62) alsof het echt veel uitmaakt ?

De synthetische benchmarks zoals AIDA64 tonen hier en daar wel grote gaten in de grafieken, maar kijken we wat het gevolg is op een ‘echte’ berekening (SuperPi) of de gevolgen op een grafische taak (Firestrike) dan zijn we toch wat minder in shock. We zien veelal een significant gat wanneer we een willekeurige kit (met dezelfde XMP timings) op 2133MHz zetten, maar bovenin de boom is het soms ook gewoon stuivertje wisselen, zo zie je maar dat de meest eenvoudige kit van de drie ook gewoon een test kan winnen. Dat maakt die kit niet beter, het toont aan dat we er eigenlijk gewoon niets significants over kunnen zeggen.

Gaandeweg hebben we nog wat zitten Tweaken met de timings, wat testjes gedraaid met de Intel Core i7-8700K overclocked, underclocked, verschillen tussen 16GB en 32GB, en we kwamen eigenlijk keer op keer tot dezelfde conclusie dat het herhaaldelijk testen van tig kits in een degelijk scenario totaal irrelevant is. Het enige wat interessant is om het geheugen naar het maximale te pushen, zeker een kit als de Dominator Platinum zal veelal toch die potentie in huis hebben, maar er zit nul nieuwswaarde in het achterhalen wat onze kit specifiek doet zonder dat je daar ook maar iets van zekerheid uit kan halen voor de eindgebruiker die dit leest. Een andere CPU, een ander bord, een andere geheugenmodule, en ga je echt fanatiek geheugen overclocken moet je toch echt zelf van nul op zoek naar de grens.

Conclusie

Net als twee jaar geleden voelde wij ons best knullig bij het testen van een paar geheugenkits, dat gevoel dat je iets aan het doen bent terwijl je de uitkomst eigenlijk al weet is gewoon goed … We hadden een vermoeden dat het verschillen in de marge zouden worden, en dat bleek ook maar weer eens. Het is zeker leuk om te zien dat een beetje kit met hip 2666 MHz XMP profiel wel degelijk een praktisch relevant gat gaat slaan met een 2133MHz JEDEC instelling, dus het is niet zo dat er geen goede basis is om ietwat sneller geheugen aan te raden, maar wanneer het bijna onmogelijk is om een aantrekkelijk kitje te vinden die niet standaard op 2666MHz draait, zelfs 3000MHz kits zijn in de regel niet duurder, blijft dat gevoel weer hangen dat ‘it doesn’t f’ing matter’.

De combinatie 3200MHz en strakkere timings geeft de Corsair Dominator Platinum kit op zich nog wel een aantoonbaar voordeel, maar dat je twee verder gelijke systemen waarbij er één van Dominators is voorzien en de andere van een meer mainstream Vengeance kitje nimmer van elkaar gaat kunnen onderscheiden blijft natuurlijk gewoon feit. De echte meerwaarde van die kit ligt in de strengere selectie van geheugenchips, wat voor fanatieke overclockers een vereiste zal zijn, plus dat we voor AMD Ryzen en Threadripper systemen waar we (soms) wel significante(re) verschillen zien een 3200MHz kit boven een 3000MHz kit wel het voordeel geven; XMP setting en gaan op deze 3200MHz kit, ten opzichte van handmatig aanpassen naar 2933MHz voor de 3000MHz-rated kits, XMP is dan toch fijner. Die twee argumenten zijn eigenlijk de enige echt objectieve voor een kit als dat: geheugenoverclockers die het voor de sport doen, en high-end Ryzen/Threadripper builds. Oh, en mensen die het gewoon een kneiterge… gekke kit vinden.

Maar we hebben het over Coffee Lake, en dan kunnen we hoog en laag springen, dan kunnen we 500 testjes draaien in plaats van 100, maar komen we altijd op een doodsimpele conclusie uit: het maakt zo weinig uit. Sure, probeer een 3000MHz C15 kit te pakken als het even mee zit, die liggen vaak voor het oprapen. Maar er is één doodeenvoudige reden dat wij bakken met Corsair Vengeance LPX modules hebben gebruikt: die waren veelal scherp geprijsd, vooral de 3000 MHz C15 kits, en ze zien er lekker neutraal uit. En er is één doodeenvoudige reden dat we regelmatig Corsair Vengeance RGB modules gebruiken: mensen willen nu eenmaal RGB, en deze units zien er goed uit, kosten veelal niet veel meer dan een standaard setje, en met o.a. support voor Aura Sync zijn ze prettig in gebruik, maar gewoon in Corsair Link werkt niet minder goed. Voor beide kits gaat op dat we op tig moederborden nog nooit compatibility issues zijn tegengekomen, en dat is natuurlijk heel fijn, maar wel met de kanttekening dat we (muv Ryzen launch week 1-2) in recente jaren eigenlijk zelden dat soort problemen nog hebben gezien.

De Dominator Platinums zijn wat bouw (het gewicht alleen al merk je het aan) en afwerking echt top, en het uitpakken van die kit alleen al is reden voor geek-squeels, dus als die uitstraling je ligt: squeel away. Die kit draagt iets legendarisch met zich mee wat we niet kunnen uitleggen, een soort sexy door schaarste vermoed ik. Echter kunnen we er natuurlijk niet om heen dat die kleurstelling wel dermate specifiek is dat wij ons afvragen of Corsair de doelgroep op deze manier niet heel erg beperkt, maar goed, daar is het wellicht een echte niche kit voor.

We kunnen er uren om heen dansen, maar voor 9 van de 10 Coffee Lake builds komt het toch echt op looks versus prijs uit. Looks kloppen wel, dus het enige wat Corsair voor hun modules moet doen om te zorgen dat ze goed verkopen is zorgen dat de prijzen een beetje redelijk blijven. In de huidige instabiele markt wisselt het van dag tot dag en heeft het weinig zin om te oordelen op de dagprijzen van de dag van publicatie, maar zodra je op het punt staat te bestellen moet je gewoon even checken dat de prijzen passend scherp zijn.

Enkele hogere res fotos voor de liefhebber, klikken voor de volledige versie: