360mm AIO Roundup

Je zoekt een nieuwe waterkoeler, je hebt ruimte voor een flinke (360mm) unit, maar welke koop je dan? Welke koelen het best, wat zijn de featureverschillen en heb je wel eens nagedacht over de lengte van de slangen?

We legden zeven… acht… negen verschillende 360 millimeter all-in-one waterkoelers naast elkaar om de verschillen te ontdekken. Zeven zie je hier boven al op de foto: de Cooler Master MasterLiquid ML360P Silver Edition, de Deepcool Castle 360EX, de ASUS ROG Ryujin 360, de Fractal Design Celcius+ S3 Prisma, de NZXT Kraken X73 RGB, de Deepcool Gammax L360v2 en de Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360. Twee modellen voegden zich daar last minute nog aan toe: De MSI Core Liquid K360 en de Deepcool Castle 360EX RGB; vergelijkbaar met de EX maar dan met opvallende RGB fans erbij.

Prijs

Alle negen koelers hebben één ding met elkaar gemeen: ze hebben een 360mm radiator. Daarvoor heb je uiteraard plek nodig, normaliter in de vorm van drie 120mm ventilatoren naast elkaar mocht je behuizing een 360mm plek niet specifiek benoemen. Voor de rest lopen ze enorm uiteen, in looks, features en vooral in prijs. En die prijs wil je in de gaten gaan houden terwijl we door al deze stappen lopen:

Deepcool valt op door als enige een 360mm all-in-one in te sturen die onder de 100 euro blijft, en ook hun luxere en RGB-rijke model kost niet veel meer dan dat. Fractal en NZXT blijven als AIO bouwers van de eerste orde nog redelijk bescheiden, maar vanaf dat moment loopt het heel hard op. Aan de andere kant zien we o.a. ASUS met de ROG Ryujin en MSI met de Core Liquid 360 a 239 euro, en ook Gigabyte kan er wat van: de Aorus koeler is momenteel lastig verkrijgbaar maar zat voorheen zo rond de 219 euro. Uiteraard krijg je daar één en ander voor terug, maar toch.

Prestaties

Normaliter gaat de focus bij koeler reviews vrijwel volledig naar de prestaties, maar zoals je wellicht is opgevallen heb ik vijf headers gemaakt met zaken waar je over na wilt denken bij koelers. Prestaties tellen, maar vertellen in mijn optiek niet het hele verhaal. Sterker nog ik denk dat de randzaken van je complete ervaringvandaag de dag eigenlijk nog belangrijker zijn, mits de prestaties een beetje kloppen uiteraard!

Daarom kijken we nu bewust naar één vergelijking: de prestaties bij een vaste geluidsproductie van 40 decibel op 50 centimeter afstand. 40 decibel op die afstand is wat wij een acceptabele geluidsproductie noemen voor een systeem welke volop wordt belast: hoorbaar maar niet te luid. En zo voorkomen we dat sommige koelers “beter” lijken simpelweg door de fans hard te laten knallen, efficiëntie is koning:

Hier zien we het eerste bewijs dat een hogere prijs niet per se schaalt met betere prestaties. De beste koeler, de NZXT X73 RGB, is zeker niet de goedkoopste maar ook niet de duurste. En ook de nummer twee, Fractal met hun Celcius+ S36 Prisma is dat niet. De goedkoopste van het stel, de Deepcool Gammax L360 V2 staat wel onderaan, en ook de andere twee Deepcool producten bevinden zich in de onderste helft terwijl ze tot de goedkoopste opties behoren, maar verder is de correlatie beperkt. Ik zou zelfs zeggen dat vooral die Deepcool Castle 360EX het eigenlijk heel goed doet; de drie producten boven hem kosten grofweg het dubbele en je wint er maar een paar graden mee.

Het grootste verschil lijkt vooral in de efficientie van de fans te zitten. Zo lijkt de Cooler Master bijvoorbeeld niet direct heel erg goed, maar dat komt meer omdat de fans hoor- en meetbaar wat onrustiger zijn. Hierdoor draaien ze relatief gezien wat langzamer om dezelfde meting te bereiken, en dat kost prestaties. Hetzelfde gaat op voor de Gammaxx fans. Aan de andere kant zijn juist de NZXT en de Fractal fans aangenaam. De Noctua’s van ASUS zijn dat echter ook, al leidt dat dan weer niet tot de winst.

Belangrijker is te weten dat al deze koelers geen moeite hebben met een Intel Core i9 met overclock, dus je kan je verder afvragen of de rest nog uitmaakt. Al is het verschil tussen de beste en de minste met ca 6,5 graden best wel significant. In mijn optiek is de prestatie conclusie duidelijk: Alleen als je echt serieus wilt overclocken en de grenzen op wil zoeken zijn de prestaties een serieuze overweging bij 360mm all-in-ones.

Tube Length

Dit is een opvallende en onverwachte header, want er bleken flinke verschillen te zitten in de lengte van de slangen. We hebben gemeten van begin tot eind, dus inclusief de fittingen zelf, hou daar rekening mee. Hier lijkt echter wel enige relatie tussen de prijs en de lengte.

Langere slangen zijn niet per sé beter, dat is vooral afhankelijk van je eigen behuizing en build; in sommige builds zitten langere slangen enkel in de weg. Installeer je een koeler direct boven je moederbord dan is de kans dat je tegen issues aanloopt minimaal. Bij installatie voorin een case wordt het al snel lastig als de slangen te kort zijn, en vooral Deepcool maakt het wel heel bont met de lengte. In menig behuizing zal het lastig worden om die koelers voorin de case de installeren. Voor de rest zijn de verschillen klein genoeg dat het niet veel uitmaakt en in de praktijk hebben we daar ook maar weinig hinder van ondervonden de laatste jaren.

Deepcool bespaart wel héél stevig op de tube lengtes

RGB

Wil je RGB? Dan heb je keuze genoeg, de meeste van deze koelers hebben namelijk wel iets van RGB aan boord. De NZXT, Cooler Master, Fractal en DeelCool Gammax zijn recht-toe-recht-aan: RGB in de pomp en RGB op de fans. NZXT, Fractal en Cooler Master doen dat redelijk vergelijkbaar, de Deepcool L360 fans zijn zichtbaar wat eenvoudiger, en de Deepcool 360EX RGB zijn juist wat opvallender dan de rest met het kruis erover. Het is en blijft echter vooral een kwestie van smaak.

NZXT Kraken X73

MSI Core Liquid K360

Gigabyte Aorus Liquid Cooler 360

Fractal Design Celcius+ S36 Prisma

Deepcool Castle 360EX RGB

Cooler Master MasterLiquid ML360P Silver Edition

De Deepcool Castle 360EX (zonder RGB toevoeging dus) heeft wel RGB in de pomp, maar geen RGB fans. Net als de ASUS Ryujin, die echter weer positief opvalt met zijn Noctua Industrial fans. Dat zijn prijzige, maar bewezen uitstekende retail fans dus die koop je eerder specifiek om die reden dan dat je ze zal vervangen.

ASUS zet er echter wel een display in je pomp bij. Iets wat MSI ook doet op praktisch vergelijkbare wijze, maar dan weer met RGB fans. Gigabyte doet grofweg hetzelfde als MSI (of eigenlijk andersom, de Gigabyte koeler was al langer op de markt), maar dan met een nog groter scherm. Als het op RGB en schermpjes aan komt is meer en groter vermoedelijk beter.

Geen RGB fans, wel een mooie, chique RGB+Display pomp

Features

Ik liep er al een beetje op vooruit: de features. En hier komen we echt in een subjectief segment uit. Gigabyte’s grote display is namelijk oprecht heel tof…

… net als die van ASUS ondanks dat die wat kleiner is. Maar goed als je liever kwalitatief hoogwaardige fans wilt scoort ASUS juist weer heel goed, en zij scoren ook extra punten met de extra fan in dat grote blok die voor wat airflow rond je socket. Ik verwacht niet dat mensen met een 240 euro koeler een prut moederbord hebben, maar airflow kan nooit kwaad.

MSI is de derde van de grote drie moederbordfabrikanten die in deze markt stapt en doet dat eigenlijk op vergelijkbare wijze als ASUS en Gigabyte: Display erin voor aanpasbaarheid en cool-factor, plus de fan voor extra koeling rond je socket.

Het nadeel van alle drie is dat je dan wel weer overgeleverd bent aan de software, en dat is een nog subjectiever verhaal. In mijn ervaring is de software van Corsair en NZXT wat fijner dan van de moederbord-boeren, maar ASUS en MSI doen dat toch weer wat beter dan Gigabyte, waarbij mijn eigen build met Aorus koeler van tijd tot tijd de koeler niet herkent om de plaatjes aan te passen. Komt altijd wel goed, maar toch, kan beter voor 200 euro of meer. Overigens komen ASUS en MSI ook niet zonder kleerscheuren weg, ook die software kan nog altijd beter, sneller of stabieler.

Let op: extra schermpjes en RGB brengen ook de nodige kabels met zich mee

Cooler Master’s primaire feature is vermoedelijk de zilveren kleur waarmee hij aardig opvalt, maar ook het feit dat de fans aan elkaar vast zitten in één constructie is opvallend fijn. Dat maakt de installatie net wat minder pielen. Heel veel waarde hechten we er niet aan, je installeert hem tenslotte (normaliter) maar één of twee keer, maar het is wel iets opvallends, zeker als je geen zwarte build maakt. Overigens komen zowel NZXT als Deepcool inmiddels ook met wat witte producten, dus “een kleurtje” als voordeel is beperkt houdbaar.

Andere features zijn lastiger naar waarde te schatten. Zo heeft Deepcool het over “anti-leak tech”, maar daar kunnen we zeker op korte termijn weinig mee. Wel waarderen we de draaibare pomp header zodat het logo altijd goed staat. Fractal doet ook wat leuks door de kabel aansluitingen in de radiator te integreren in plaats van een tros uit je pomp te laten komen, afhankelijk van je build kan dat wat makkelijker zijn om kabels te managen.

Deepcool’s Castle pomp kop kan je makkelijk omdraaien

Fractal’s headers-op-rad krijgt onze thumbs-up

Conclusie

Ik betwijfel of we de keuze voor een nieuwe 360mm waterkoeler eigenlijk makkelijker hebben gemaakt, want het blijft toch vooral een subjectieve afweging. In de wetenschap dat ze allemaal “goed genoeg” koelen is het gewoon aan jouzelf om te bepalen welke looks je aanspreken, welke features jou wellicht goed uitkomen, en of de slangen lang genoeg zijn voor jouw build. Echter, zolang je een idee hebt van wat jij belangrijk vindt is de keuze zo complex niet. We doorlopen de opties:

Wil je gewoon een prima 360mm all-in-one en wil je niet te veel uitgeven dan zijn de Deepcool modellen een mooi uitgangspunt. Ze zijn flink goedkoper dan de rest, de koelprestaties doen gewoon goed mee met de duurdere opties, en alleen de korte slangen moet je even bij stilstaan. Voor alle drie is “approved” meer dan verdiend.

Wil je gewoon een degelijk product dat goed presteert zonder al te veel te betalen? Dan zien wij twee primaire opties: De NZXT Kraken X73 is de meest efficiënte koeler van het stel, dat was te verwachten gezien de jarenlange samenwerking met Asetek welke ze consistent aan de top heeft gehouden. De infinity mirror pomp blijft mooi, en de fans zijn tegenwoordig ook RGB. Gewoon een mooi ding met top prestaties en enkel een ietwat hoge prijs ter compensatie: editor’s choice. Die award is er ook voor Fractal, die NZXT wat prestaties betreft strak op de hielen zit, eveneens prachtig afgewerkt is en er top uit ziet. En dat voor een paar tientjes minder; samen vormen ze onze standaard go-to koelers.

De Cooler Master hikt een beetje tegen de wat betere Kraken en Fractal aan. Leuke kleurstellingen en handige single-fan mounts zouden prima weerwoord zijn, maar dan moeten de fans zelf eigenlijk wat beter, of de prijs wat lager. Die prijs houdt Cooler Master normaliter scherp, maar bij dit product helaas niet. Ik hou het op approved voor iedereen die de kleur zoekt of al Cooler Master fans heeft, maar het had een mooie recommended kunnen zijn bij een prijs onder de 150 euro.

Dan resteren de drie koelers van de moederbord-en-GPU-bouwers: ASUS, MSI en Gigabyte. Puur op basis van prijs-prestatieverhouding zijn alle drie niet zo spannend. Ze presteren an sich allen goed, maar de X73 en S36 presteren iets beter bij een standaard geluidsdruk terwijl de prijs fors hoger is. Ze compenseren dat echter wel met flink wat extra opvallende features, zoals een ingebouwd scherm (alle drie, Gigabyte net wat groter), een extra fan in het blok voor meer VRM koeling (ASUS en MSI), of de keuze voor premium Noctua fans (ASUS). Ze lijken daarmee vooral speelgoed gericht op liefhebbers van die merken, oftewel ieder die een volledige build van een enkel merk nastreeft. Niet merk-gebonden kopers kijken dus beter wat verder, maar liefhebbers van alle drie de merken vinden hier wel een overcompleet product om dat plaatje af te maken: recommended.

Vragen over de producten die we bespreken? Aankoopadvies nodig of gewoon gezellig chatten met ons? Je vindt ns op:
– Onze Discord server voor chat en tech talk (gratis en geen installatie noodzakelijk).
– Techtesters YouTube
– Techtesters op Instagram
– Foritain op Twitter (auteur, test-chef)
– Nadalina op Twitter (baas, foto-heldin)