WD Black SN750 review
In de afgelopen dagen hebben we enkele tientallen SSDs hertest. Sinds onze laatste massatest zijn de nodige hardware fixes en Windows updates uitgekomen, dus hoog tijd om wat bestaande SSDs opnieuw door de molen te halen en meteen wat nieuwe SSDs aan het assortiment toe te voegen.
Eén van de nieuwkomers is de Patriot Viper VPN100 (hierboven op de foto met de VP4100, review binnenkort). De VPN100 eerste Patriot product op ons platform en hun entry in de markt voor ‘de betere M.2 NVMe schijven’. Dat hebben we natuurlijk vaker gehoord, dus laten we kijken of die belofte klopt.
Design
Patriot heeft ervoor gekozen om direct een heatsink op de SSD te plakken. Of het nodig is is een andere vraag maar het helpt de uitstraling natuurlijk wel. Zeker als je je bedenkt dat het blauwe PCB eronder iets is waar we normaal wel kritiek op geven: de betere SSDs ontlopen elkaar nauwelijks, kan je beter zorgen dat je de looks in elk geval op orde hebt.
Opvallend: de Gen4 SSD heeft een dunnere heatsink.
Maar dan lopen we ook tegen het eerste aparte puntje aan van deze Patriot en lijkt het een veilige stelling dat ze dat koelblok echt vooral voor de looks hebben gebruikt. Zo zitten er ook geheugencellen onderop die uiteraard niet worden gekoeld, en nog sterker: de heatsink maakt net geen contact met de controller van de SSD. En laat het de controller zijn die je graag koelt terwijl het geheugen in de regel beter wat warmer wordt. Het maakt heel eerlijk uitgezien we zelfs tijdens de stresstest geen temperatuurissues zien, maar het is toch een verdomd rare design keuze die ze hadden kunnen voorkomen met een simpel thermal pad op de controller. Een ander nadeel is dat de koeler echt muurvast gemonteerd zit; verwijderen is een rotklusje.
De opbouw zelf zijn geen rare keuzes mee gemaakt. De bekende Phison controller en Toshiba NAND chips die we tegenwoordig vaker wel zien dan niet zitten erop, plus de te verwachten DRAM cache (plus de ingebakken SLC caching mits je voldoende capaciteit hebt).
Specificaties
Jammer genoeg geen 5 jaar garantie zoals bij de meeste NVMe drives tegenwoordig, dat mag beter.
Software
Praktisch elke SSD komt wel met een softwarepakket voor wat basisfuncties zoals firmware updates, performance tests en wat gezondheidsinformatie. Of in dit geval vooral het eerste en het laatste. De applicatie zelf… voldoet. Maar een beetje designer in de arm nemen voor een visuele upgrade zou de subjectieve indrukken geen kwaad doen; dit is wel heel basic en to-the-point. Wij tillen er niet aan, maar net als bij de looks: wanneer andere dingen gelijkwaardig zijn gaan ook dit soort kleine dingen wegen.
Waar testen we op?
Een SSD testen is een complex onderwerp, zeker een complexe test applicatie als Iometer geeft als snel een bulk data waar je u tegen zegt. Toch hoeft een keuze maken voor jou, de consument, helemaal niet belangrijk te zijn. Daarom richten we ons in het prestatie hoofdstuk op een klein deel van de resultaten, maar wel drie hele heldere delen: 1) Hoe snel kan je grote hoeveelheden data overzetten. 2) Hoe gaat de SSD om met een groot aantal piepkleine blokken. 3) Hoe gaat de SSD om met een typische gemengde workload die je van een consument mag verwachten: beetje gamen, beetje foto werk, beetje all-round use. Hapklare brokken dus.
Vervolgens testen we wel op performance consistentie en draaien we een zware stress test om mogelijke warmteproblemen op te zoeken, maar die data gebruiken we enkel wanneer het relevant is voor het product en de doelgroep.
Prestaties
Kijken we naar die resultaten dan zien we dat Patriot het uitstekend doet. De 4K prestaties waar deze controller-nand combi in de regel iets terugvalt zijn hier net wat beter, en overall is het prestatietechnisch gewoon een top-end drive.
Prijs
In tegenstelling tot de WD en Seagate drive van de laatste dagen zit Patriot wat scherper op de prijs. En dat is nodig ook, want we hebben al vastgesteld dat er prestatietechnisch gewoon heel veel top keuzes zijn op dit moment. Patriot kost per Gigabyte bij de meeste capaciteiten iets meer dan bijvoorbeeld de Corsair MP510 of Kingston A2000, dus ze mogen nog iets verscherpen, maar ze zitten er in tegenstelling tot WD en Seagate in elk geval een beetje in de buurt.
Conclusie
Ik waarschuw je vast, de meeste SSD reviews gaan echt dezelfde kant op: ik ga vooral op de prijs hameren. Niet mijn favoriete hobby, maar wanneer je het verschil in prestaties nauwelijks kan zien in een test, laat staan in een ervaring, resteert er weinig anders om naar te kijken.
Dat gaat nog iets meer op voor de Patriot, die weliswaar iets beter scoort dan andere Phison E12 based SSDs maar op de secundaire elementen ook echt wat laat liggen. Zo ontbreekt hardwarematig encryptie en is de software spartan a.f. Kwalijker is dat de garantie negatief opvalt met 3 jaar waar praktisch elke concurrerende M.2 NVMe drive met 5 jaar garantie komt. Ga je het gebruiken cq maakt het praktisch gezien echt uit? Zeer onwaarschijnlijk, we hebben in de laatste jaren geen enkele SSD binnen de garantieperiode zien uitvallen. Geen drama dus, maar als Patriot er gewoon 5 jaar van maakt zoals de standaard is geworden voorkomen ze wel onnodige kanttekeningen.
Zaak voor Patriot dus om de prijzen nog iets te drukken zodat de prijs-per-gigabyte een kneiterhard argument wordt om deze te pakken; ze zitten er gelukkig niet ver vanaf. Je zou zelf kunnen afwegen of de heatsink meerwaarde biedt voor je, zolang je maar weet dat die vooral visueel dienst doet en inhoudelijk weinig écht verschil maakt. Als je geen heatsink wilt kan je overigens beter elders kijken, want ze hebben hem goed vastgeplakt.
En zo komen we weer op hetzelfde punt als vaker: Met de Viper VPN100 zet Patriot een razendsnelle top-end NVMe drive neer en het is fijn dat die top nu echt veel keuzes heeft en niet louter Samsung drives. Het enige wat je wilt (cq moet) controleren op moment van aanschaf is dat de prijs-per-Gigabyte haarscherp is, iets wat praktisch dus voor elke NVMe SSD op gaat vandaag de dag.
Vragen over onze reviews of de producten die we bespreken? Je vindt ons op:
– Onze Discord server voor chat en tech talk (gratis en geen installatie noodzakelijk).
– Techtesters YouTube
– TechtestersLive op Twitch
– Foritain op Twitter (auteur, test-chef)
– Nadalina op Twitter (baas, foto-heldin)